تكدي گري مسئله اي است كه گر چه در تمامي طول تاريخ گذشته جوامع بشري وجود داشته ليكن حسب عوامل مختلف در هر جامعه از گستردگي ،تنوع و ابعاد متفاوتي برخوردار است.همانطوري كه آسيب هاي اجتماعي به دلايل مختلف بوجود مي آيند و عوامل مختلف فرهنگي،سياسي اجتماعي و اقتصادي نقش بسيار مهمي در بروز آسيب ها دارند پديده تكدي گر نيز از اين قاعده مستثنا نيست و از ديرباز به عنوان يك معضل اجتماعي مورد توجه حكومتها بودهاست كه متاسفانه عليرغم توجه به مشكل اين پرسش همچنان باقي است واكنون اين سوال مطرح است ه چرا با توجه به امكانات غني در كشور،فرهنگ ديني ،اعتبارات كلان روز به روزبه تهداد متكديان افزوده مي شود.علت تكدي گري چيست و چگونه مي توان با اين معضل مقابله كرد؟ پديده تكدي از ابعاد مختلف فرهنگي،اجتماعي،اقتصادي به دلايل ماهيت پيچيده آن موردبررسي و ارزيابي قرار گرفته است از تكدي گري تعاريف گوناگون به عمل آمده كه مورد بررسي و ارزيابي قرار گرفته است از تكدي گري تعاريف گوناگون به عمل آمده كه ذيلاً بههر تعريف كه از جامعيت و مقبوليت بيشتري برخوردار است اشاره خواهد شد.متكدي فردي است كه معمولاً در ملائ عام از افراد غير آشنا درخواست كمك مالي دارد.به عبارت ديگر متكدي فردي است كه متاعي از مردم درخواست مي كند حال آنكه اعضاي جامعه مسئوليتي حقوقي در تامين معاش وي ندارند.متكدي سربار و معضل جامعه است و بدون توسل به شيوه هاي مقبول اجتماعي سعي دارد به هدف خودش كه همانا تامين روزي مي باشد دست يابد..در مجموع بهترين ريشه هاي پديده تكدي و دريوزگي را در بستر اقتصادي جامعه مي توان يافت و عدم تامين حداقل معيشت مورد نياز آحاد جامعه موجب مي شود كه تعدادي از شهروندان جامعه در گرداب فقر به قهقراي تكدي كشيده شوند.ساختار فرهنگي جامعه و باورهاي سنتي ومذهبي نيز شرايطي را فراهم مي آورند كه افراد تنبل و تن پرور كه پايه هاي ارزشي و اخلاقي متزلزل دارند نسبت به تكدي احساس ناخوشايندي نداشته باشند.از ديگر ريشه هاي تكدي مي توان سست شدن بنيان خانواده،عدم تحقق عدالت اجتماعي،نبود ساختارهاي لازم در جهت تامين اجتماعي،مهاجرت بي رويه به شهرهاي بزرگ،جنگ و در گيري هاي منطقه اي،پايين بودن سطح بهداشت و درمان در جامعه و گسترش شكاف طبقاتي اشاره نمود.

مقدمه و طرح مسئله:

يكي از آسيب ها و مسائل مورد توجه هر جامعه، پديده تكدي گري و گداصفتي است كه با ساختارهاي فرهنگي اجتماعي، اقتصادي هر جامعه اي در ارتباط است .در اين بين اين پديده در شهر ها بويژه در شهر هاي بزرگ و مراكز استانها از معضلات اجتماعي گريبان گير بوده كه با شيوه هاي گوناگون و با سوء استفاده از احساسات و عواطف انساني ، سعي در كسب منافع شخصي دارد كه در نهايت باذلت و خواري و نمايش اعضاي از كارافتاده، معلول ، زخمي ، بدشكل و... در گوشه و كنار شهر ها و حتي روستاها ي كشور پديدار مي شوند .

سوالات تحقيق:

عوامل ساختاري مؤثر بر شروع و تداوم تكدي گري كدام است؟
عوامل اجتماعي مؤثر بر شروع و تداوم تكدي گري كدام است؟
اثرات منفي تكدي گري بر شهروندان گرگاني كدام است؟
شدت و عموميت تكدي گري در كدام نواحي گرگان بيش تر است؟

اهداف پژوهش

1. شناخت عوامل ساختاري موثر بر شروع و تداوم تكدي گري

2. شناخت عوامل اجتماعي موثر بر شروع و تداوم تكدي گري

4. شناخت شدت و عموميت تمركز تكدي گري در نواحي مختلف شهر گرگان

5. اثرات منفي تكدي گري بر شهروندان گرگاني

6. تيپولوژي متكديان بر اساس خصوصيات دموگرافيكي و اجتماعي اقتصادي آ نها

7. شناخت اشكال و انواع تكدي گري

8. ارائه راهبرد ها و راهكارهاي ساماندهي متكديان .

اهميت و ضرورت

در بيان ضرورت و اهميت پژوهش م يتوان به ابعاد و تبعات آسي بزاي تكدي گري و جايگاه مذموم آن در فرهنگ و آموزه هاي ديني اشاره داشت. ابتدا بايد تاكيد نمود كه تكدي جهات آسيبي بسيار دارد. از جمله آنكه چهره شهر را كريه مي نمايد. از اين رو بعد محيط شناختي دارد. علاوه بر اين زندگي عمومي را به هم مي زند، زيرا معمولاً در خيابان ها، برها و معابر، به خاطر مقادير ناچيزي پول دنبال عابرين مي روند و براي جلب توجه و دلسوزي بيش تر آن ها دل مردم را به درد آورده و جريحه دار مي كنند و با تعريف داستا نهاي غمناك شان و نشان دادن معلوليت ها و ناتواني هايشان مردم را تحت تأثير قرار مي دهند. اما همه آن ها معلول نيستند، دليل اين كه چرا افراد سالم و توانا به لحاظ جسمي به تكدي گري روي مي آورند عضويت آن ها در شبكه هاي مافيايي است. در اين شبكه مردان جوان، زنان و كودكان تربيت

تعاريف تكدي گري :

* تكدي را مي توان تحت عنوان « دست درازي كردن » براي كسب درآمد، تلقي كرد.

* تكدي فراگردي است كه به موجب آن، فرد متكدي از دسترنج ديگران بهره مند مي شود و زندگي مي گذراند.

* هر يك از افراد جامعه را كه نه صاحب حرفه (در مفهوم اقتصادي آن) هستند و نه در توليد اجتماعي، مشاركتي دارند و همواره با شيوه ها و شگردهاي متنوع، طفيلي و زائده اجتماعي هستند، متكدي مي گويند.

* تكدي گري را مي توان نوعي انحراف اجتماعي - كه فرد در آن نقش مشخص و بعضا متفاوتي (سرقت، روسپي گري، واسطه گري، اعتياد، و...) ، را بر عهده دارد- به حساب آورد. و يا به منزله نمونه اي از مرحله شغلي، (CCAREER) نزد متكديان حرفه اي آبرومندانه و غيرآبرومندانه (غير مشروع) در مشاغل انحرافي تلقي كرد

تاريخچه تكدي گري

طبق مدارك موجود، اولين نشانه هايي كه در تاريخ از گدايي حرفه اي ديده مي شود، مربوط به سال 368 ميلادي است. در آن عصر ساكسون ها بر انگليس فعلي حكومت مي كردند، اجتماع به طبقات چندي تقسيم و پايين ترين آن ها غلامان و بردگان بودند. برده ها خود به دو گونه بوده اند، برده هاي مادرزاد يا اشخاصي كه به علل مختلف از قبيل ارتكاب جرايم دستگير و محكوم به بردگي مي شدند، برده هاي ديگري نيز وجود داشتند كه از اسيران جنگي به شمار مي آمدند. برده هاي مذكور كه به نحو شديدي تحت ر و شكنجه اربابان و فرمانروايان آن زمان بودند، تاب چنين فشاري را نداشتند و اغلب

تاريخچه تكدي گري در ايران:

تكدي گري از زمانهاي دور در ايران وجود داشته است و تحت عناوين گوناگوني مانند: متكديان، گدايان، مخطراني، مكي، شجوي ها، ذراريحيها، زحكيم المرحومهها، شعبها و اسطيلها وجود داشته است. به گونه اي كه : كنت دوگوانيو از مستشرقان اروپايي ديدگاه ايرانيان را نسبت به تكدي

در ايران در بحث تكدي وتكدي گري در سنوات خيلي دور ونيز در معاصر دولتمردان با تصويب قوانين مختلف ونيز موفقيت هاي اجتماعي در طول تاريخ در راستاي ساماندهي اين مقوله دست به اقدامات متعددي زده ونتايج قابل قبولي حاصل گرديده است به عنوان مثال : اولين بار در سال 1276 هجري قمري شوراي دولتي موقت كه به آن "مجلس مصلحتخانه " ميگفتند، درخصوص اختصاص صدقهها و نذريهاي مردم به متكديان ناقص الاعضاء حكم داد. (تلخيص از آدميت و ناطق، 1356 ، ص 203 )ودر سال 1328 اولين برخورد سازمان يافته با پديده گدايي در ايران آغازشد و ثروتمندان واقشارپر درآمد ومتوسط جامعه درآمد حاصل از اخذ عوارض ويژه بنزين و شكر كه توسط سازماني به نام اردوي كار ،جمع آوري مي شد را صرف جمع آوري، نگهداري ، مهارت آموزي و حرفه آموزي ، به متكديان ميكردند.(در اسفند سال 1334 لايحه اي به تصويب كميسيون مشترك مجلس رسيد كه در آن اخذ عوارض ويژه ، از اقشار پر درآمد براي متكديان به صورت قانون درآمد) به همين منظوردر راستاي توانمند سازي و كاهش تكدي گري در سال 1346 با تصويب هيات وزيران ، سازمان اردوي كار به كانون كارآموزي تغيير نام داد وهدفش ارائه مهارت وفنون شغلي به گدايان و متكديان بود. (آقاجاني 1353 - مركز مطالعات و تحقيقات اجتماعي و فرهنگي شهرداري شهر تهران ، 1373 ) . .با انتقال كانون كارآموزي به وزارت بهداري درسال 1355 ونيز انتقال آن با تمام اعتبارات تحت پوشش به وزارت كار وامور اجتماعي در مورخه 15/1/1358به تدريج از وظايف اين كانون كاسته شده و تغيير شكل داد. و عملا از سال 1358 تا 1366 هيچ اقدام موثر در زمينه متكديان انجام نشد لذادرسال 1372 ، نيروي انتظامي با حكم قوه قضائيه موظف به جمع آوري متكديان گرديد

خصوصيات تكدي گري :

1- متكدي از مسؤوليتهاي اجتماعي معاف است;

2- متكدي به خاطر نيازمندي مورد تفريع و سرزنش قرار نمي گيرد;

روند سيرتكاملي تكدي گري :

چندي پيش تكدي گري با روش هاي سنتي مانند زن كولي بچه بغل يا پيرمردي با زخم عميق در پا ودست و... انجام مي شد.پس از مدتي سيستم تكدي گري تغيير كرد و شيوه هاي جديد از جمله فروش گل، چسب زخم و جوراب توسط كودكان و نوجواناني كه براي فروش كالاهاي خود به شما مي چسبيدند و چند 10 متري را با شما مي آمدند، يا فردي كاغذ به دست به سراغتان مي آيد و ادعا مي كند براي عمل زن يا فرزندش نياز به پول دارد و ... متداول شد. اخيرا نيز شيوه هايي از تكدي گري باب شده كه بسيار جالب است در اين روش جواني خوش پوش به سراغتان مي آيد و از شما كمك مي خواهد! در شيوه ديگر افرادي كه بيشتر پاكستاني يا هندي هستند با لهجه انگليسي در خواست پول مي كنند

اثرات منفي تكدي گري در گرگان

روند روبه رشد متکدیان در خیابانها و معابر شهر گرگان که به شیوه های مدرن و سنتی از رهگذران درخواست کمک می کنند، این شهر مرکز استان گلستان را به بهشتی برای متکدیان مبدل کرده است.

با توقف هر خودرو در خیابانها یا میدان اصلی شهر گرگان شاهد حضور متکدیان در جوار خودرو پارک شده هستیم که به شیوه های مختلف از مسافران

رئيس كميسيون تحقيق و پژوهش شوراي شهر گرگان گفته بود که با توجه به مصوبه مورخ 11/4/1384 هيات وزيران براي ساماندهي كودكان خياباني و متكديان اين آيين نامه وظيفه تامين محل، امكانات و تجهيزات مورد نياز اردوگاه¬هاي ساماندهي متكديان و شناسايي و جمع آوري آنان به عهده شهرداري مي باشد. همچنين بر اساس اين مصوبه در بحث ساماندهي متكديان و كودكان خياباني وزارت دادگستري، وزارت كار، بيمه ها، وزارت بهداشت، بهزيستي، هلال احمر، آموزش و پرورش، كميته امداد، سازمان صدا و سيما و ساير دستگاه ها نيز بايد همكاري و مشاركت داشته باشند. براساس اين قانون سازمان بهزيستي متولي تحويل گرفتن، نگهداري، آموزش و حمايت از متكديان؛ كميته امداد متولي حمايت و هدايت متكديان؛ وزارت كار و امور اجتماعي متولي آموزش رايگان و تأمين شغل آنان؛ نيروي انتظامي مسئول جمع كردن آنان از سطح شهر و شهرداري مسئول كمك به نيروي انتظامي و ايجاد سازو كارهاي لازم براي متكديان بي خانمان است.

انواع تكدي در سطح شهر گرگان

يكي از ضرورتهاي تبيين و برخورد صحيح و منطقي با پديده تكدي گري، تفكيك انواع اين پديده و شيوه ها و اشكال مربوط به آن است. سياستها و راهبردهاي انتخابي سازمانهاي ذيربط بر سر مقابله با پديده گدايي بستگي دارد به تحليل از سرشت و انواع تكدي گري كه

تكدي پنهان در گرگان:

آن است كه به طريق پنهان و آبرومندانه مانند دراويش، دعانويسان و كولي ها كه يا خواندن اشعار و روايت قصه هاي ملي و مذهبي به « زمزمه اوراد و اذكار» گدايي مي پردازند

- دراويش: افرادي هستند كه با كشكول و تبرزين و با در گذشته، عمده ترين متكديان، دراويش بودند كه با استفاده از عواطف و باورهاي مردم به گدايي مي پرداختند.» در هند

تحلیلی بر تکدی گری کودکان در گرگان

تحلیلی بر تکدی گری کودکاندر ماده ۷۱۳ قانون مجازات های اسلامی، استفاده از اطفال برای تکدی گری جرم محسوب شده است اما کمتر خیابان و کوچه یی را می توان یافت که تصویری از چهره ملتمس و نحیف کودکی پشت چراغ قرمز را در خود قاب نکرده باشد. تکدی گری یکی از مخرب ترین و پست ترین اشکال کار کودک در خیابان است که تا کنون چاره یی قطعی برای برخورد سازمان یافته با آن از سوی سازمان ها و نهادهای قانونگذار و اجرایی اندیشیده نشده است. در آخرین آمار سازمان جهانی

علل و عوامل مؤثر در ظهور پديده تكدي گري در گرگان

بسياري از انواع تكدي گري، بر اساس عوامل رواني، اجتماعي، فرهنگي و اقتصادي به وجود مي آيد و محصول ساختار اجتماعي و نارسايي هاي ناشي از آن است. با توجه به مطالعات انجام شده، به طور كلي عوامل مؤثر در ايجاد و گسترش پديده تكدي را مي توان در دو عامل عمده و مهم خلاصه كرد:

1- عوامل اجتماعي - اقتصادي:

گدايي يك زايده اجتماعي است كه در پيدايش آن چند عامل دخالت دارند: فقدان اشتغال و كار، عدم دارا بودن مهارت وفنون شغلي وحرفه اي ، فقر مادي، پيري

راههاي مقابله با پديده تكدي گري

- تعيين دستگاه متولي و پاسخگو در مورد جمع آوري( شهرداريها ) ، رسيدگي (وزارت كشوروسازمان بهزيستي) ، اسكان ( شهرداريها ) ، بهداشت (وزارت بهداشت)، مراكز آموزشي رسمي(آموزش وپرورش )، مراكز آموزشي غيررسمي مهارت آموزي (سازمان آموزش فني وحرفه اي كشور )، اشتغال (وزارت كار)و.... به امور متكديان

پيشنهادات

مطالعه جامع در خصوص علل و عوامل تكدي و ارائه راه كارهاي اجرايي و عملي به مسئولان،-برآورد آماري از وضعيت متكديان در كشور به منظور برنامه

منابع

جامعه‌شناسي مسايل اجتماعي ايران، هدايت‌الله ستوده، تهران، نداي آريانا، 1384

احمدي ، حسن و نيك‌چهر محسني (1378) روان‌شناسي رشد . تهران : انتشارات جيحون

احمدي ، حيب (1384) جامعه‌شناسي انحرافات ، تهران ، انتشارات سمت

بيكر ، ترزال (1377) نحوه انجام تحقيقات اجتماعي ، ترجمه هوشنگ نايبي . تهران:‌ انتشارات روش

توسلي ، غلام‌عباس (1382) مشاركت اجتماعي در شرايط جامعه آنوميك . تهران : انتشارات دانشگاه تهران

جانقلي ، مصطفي (1382) وضعيت كودكان و نوجوانان خياباني در تهران ، مجموعه مقالات اولين همايش ملي آسيبهاي اجتماعي در ايران . تهران : انتشارات انجمن جامعه‌شناسي ايران ، جلد پنجم

حسيني ، سيد حسن (1384) وضعيت كودكان كار و خيابان در ايران ، فصلنامه رفاه اجتماعي ، دانشگاه علوم بهزيستي و توانبخشي . شماره 19

خامسان ، جواد (1379) دفتر آسيب‌ديدگان اجتماعي سازمان بهزيستي كشور

سليمي، علي، داوري ، محمد ( 1380 )، جرم شناسي نظري و جامعه شناسي

قیمت: 26,000 تومان پرداخت و دانلود

پس از پرداخت، لینک دانلود فایل برای شما نشان داده می شود. #با_تهیه_نسخه_الکترونیکی ،در کاهش تولید کاغذ و قطع بی رویه درختان کمک میکنید!.