«بدایع الوقایع» اثر زین الدین واصفى، یکى از کتابهاى استثنایى براى شناخت آداب و رسوم و فرهنگ مردم هرات و در واقع مربوط به تاریخ این شهر در اواخر دوره تیموریان و آغاز دوره صفویه (سدههاى ٩ و ١٠ ) است که (حدود سالهاى ۵١ و ۵٢ ) به فارسى منتشر شد.
جلد دوم، شامل گفتارهاى بیستم تا چهل و ششم است. که بیشتر حاوى حکایات و داستانها و مطالبى در حاشیه تاریخ آن دوره و کلا اطلاعات جنبى است.
زین الدین محمود واصفى در جاى جاى کتاب دو جلدى بدایع الوقایع از امیر علیشیر نوایى وزیر نامور خراسان یاد کرده است که هم گوشه هایى از زندگانى و احوال او را نشان مى دهد و هم نمونه اى از یک شخصیت والا مقام فرهنگى سد نهم هجرى خراسان و به ویژه هرات را توصیف مى نماید.
واصفى در هرات عهد تیموریان زندگى مىکرده است، شهرى سرشار از هنر و زیبایى که در پرتو سیاست فرزندان تیمور سالهاى متوالى در امن و آسایش زیسته است و از مجالس علما تا انجمن هاى هنرمندان و محله هاى خاص عیش و نوش و توصیف معرکه گیران و کشتى گیران و قلندران تصویرى از یک جامعه مدنى پانصد سال پیش را ترسیم مىکند. این دوره امن و آسایش در سال ٩١٣ هجرى با حمله ازبکان و سقوط خاندان تیمورى هرات به پایان مىرسد. در شرح وقایع سه سال اشغال ازبکان قلم واصفى با توصیف رندانه اش، از برخورد بیابانگردان با تمدن شهرى، حوادثى تماشایى و رنگین را نثار خوانندگان مى کند.