برگرفته از مقدمه کتاب:
خطه آذربایجان در طول تاریخ به خاطر وضعیت جغرافیایی، استراتیگرافی (چینه شناسی) خود و منابع طبیعی غنی، توجه دول اروپایی و آسیایی را به خود جلب کرده است. از سالها پطر اول آذربایجان نقش ارزنده ای را در سیاستهای شرقی امپراطوری روسیه در راستای تحکیم موقعیت روسیه در حوزه آبی خزر، تابعیت منطقه قفقاز را به خود اختصاص داد. آذربایجان همچنین توجه دول اروپایی، من جمله انگلستان را که در قرن ۱۸، توسعه طلبی استعماری خود را گسترش داده بود و درصدد یافتن بازارهای فروش و مراکز خام برای صنعت رو به توسعه سرمایه داری خود بود، جلب کرد. مسئولیت نشر و هدایت طلبی تجاری - استعماری پشت پرده انگلیس در منطقه مذکور به عهده کمپانی روسی گذاشته شده بود...