از مقدمه مولف:
سالها پیش درباره بزرگان و رجال خطه طالقان از افواه مردمان دور و نزدیک داستانهای شگفتی می شنودم که در زوایای درونم همراه با ترنمی از شکوه و عظمت فرو می نشست و هر بار که به آن داستانهای پر رمز و راز می اندیشیدم، بارقه هایی از احوالات باطنی و درونی فکر و ذهنم را در بر می گرفت و شوق یافتن داستانهای بیشتر و بیشتر مرا وادار می ساخت تا هرگاه که به آن خطه سفر می نمودم، از هر شخصی که آگاهی چندی در این موارد داشت مطالبی بشنوم و یا بنگارم و بارها در کتابخانه ها و اماکن دیگر در جستجوی کتابهایی در این موضوعات بر می آمدم و می جستم تا آنکه تصمیم بر آن گرفتم تا درباره بزرگان و رجال طالقان کتابی مفصل و نیکو فراهم آورم تا همچون سندی متقن و محکم باقی باشد و جویندگان را رهنما گردد. اگرچه در گذشته بزرگانی به این امر مبادرت ورزیده بودند ولی تحقیقی در این مورد بالخصوص انجام نیافته بود. خدای را سپاس می گذارم که عنایت فرمود تا با این بضاعت اندک قدم در این طریق نهم و پس از مدتی مجموعه ای فراهم آید که نام بسیاری از بزرگان در آن ضبط و ثبت شده باشد. اگر چه قطعاً تعدادی از بزرگان به جهانی از تحت قلم تحقیق رسته اند و ما نیز ادعا نداریم که تمامی بزرگان را یک جا گرد آورده ایم ولکن تا آنجا که در توان می بود و وسعت تحقیق اجازه می داده است در این راه موفق بوده ایم.
بزرگانی که نامشان در این کتاب ثبت است، شخصیتهایی اعم از علما دانشمندان هنرمندان و... می باشند که هر یک در شاخه ای از علم و هنر و معرفت متضلّع و صاحب نظر بوده اند و سعی ما نیز بر آن بوده است تا تحقیق در مورد این بزرگان از طریق اسناد و مدارک معتبر تاریخی و در صورتی که از شخصیتهای معاصر بوده اند با حضور در محضر آنان و ثبت مطالب از طریق خود آنان و یا افراد منسوب به آنان انجام گیرد.
در تحقیق شخصیتهای مضبوط در این کتاب از نظر زمانی برهه خاصی مورد نظر نبوده است بلکه گردآوری نام این بزرگان تقریباً از قرون اولیه اسلامی آغاز و تا زمان معاصر را در بر می گیرد. گرچه اکثر این بزرگان به عللی که در اینجا جای بحث آن نیست در دوره صفویه جلوه کرده اند. درج نام این بزرگان در کتاب به صورت حروف الفبا و یا عنایت به حروف الفبا و با عنایت به حرف اول نام هر یک انجام شده است و فقط به نام و لقبی که مشهور بوده اند پرداخته ایم همچنین در بخشی از کتاب به معرفی کاتبان کتب نفیسه همراه با مقدمه ای پرداخته ایم...