پاورپوينت بررسي اقليم گنبد كاووس
شناخت مفهوم اقلیم ایران
شناخت عوامل کنترل کنندۀ اقلیم ایران
شناخت توزیع مکانی عناصر اقلیمی ایران
شناخت مناطق اقلیمی ایران
بخش اوّل: عوامل کنترل کنندۀ آب و هوای ايران
اولین عامل محلی: انرژی تابش خورشیدی
انرژی تابش خورشیدی منبع اصلی انرژی زمین است.
که تغییر در آن سبب اختلاف حرارت و در نهایت ایجاد باد می شود.
مقدار ثابت این انرژی 368/1 کیلو وات در متر مربع(96/1 لانگلی) است.
مقدار طول روز در همه جای ایران برابر است.
مقدار کل تابش به وسیله زاویه تابش تعیین می شود.
در نتیجه جنوب ایران به دلیل زاویه عمودی تر مقدار انرژی بیشتری نسبت به شمال دارد.
مناطق انرژی تابشی ایران
اثر سطح زمین در انرژی تابشی خورشید
انعکاس انرژی تابیده به سطح زمین را آلبدوی زمین گویند.
مقدار این آلبدو به جنس زمین،
پوشش زمین و گرمای ویژه زمین بستگی دارد.
بنابراین در مناطق بیابانی و ارتفاعات آلبدو حداکثر است.
دوّمین عامل محلی: ناهمواریها
ناهمواریها به دو صورت در اقلیم تأثیر گذار هستند.
الف) به دلیل مرتفع بودن نسبت به زمینهای اطراف سبب تغییر ویژگیهای هوا می شوند
ب) به صورت سدی در مقابل حرکت توده های
هوا قرار می گیرند و سبب عدم یکنواختی
در پراکندگی مکانی عناصر آب و هوای مانند بارش و دما می گرددند.
جدول و نمودار بررسی تغییرات فصلی و ماهانه آب و هوای ناحیه کوهستانی
عوامل بیرونی (گردش عمومی هوا)
هدف کلی: آشنایی با تأثیر عوامل بیرونی دور دست در آب و هوای ایران
هدفهای آموزشی و رفتاری:
بیان مفهوم گردش عمومی هوا
آشنایی با عناصر عمده گردش عمومی هوا
بر اثر اختلاف فشار
بین منطقه
حاره و
نواحی برون حاره
بوجود
آمده است.
عناصر گردش عمومی هوا عبارتند از:
1- کمربند همگرایی بین حاره ای
2- بادهای تجارتی یا بسامان
3- رود باد جنب حاره و پرفشار جنب حاره
4- بادهای غربی
5- موجهای کوتاه و بلند
6- جبهه و رود باد قطبی
7- سیکلونها و آنتی سیکلونها
1- موجهای کوتاه
بادهای موسمی:
به بادهای فصلی اقیانوس هند می گویند.
در فصل تابستان بادهای گرم و مرطوب حاره ای را هم از طریق نسیم دریا از دریای عمان و خلیج فارس
و هم از طریق هوای موسمی که از طریق کم فشار حرارتی که روی پاکستان و هندوستان مستقر است، وارد ایران می کند.
بادهای موسمی:
این بادها به دلیل استقرار پرفشار جنب حاره گسترش عمودی زیادی ندارند تا اشباع شوند.
هرگاه این پرفشار به سطوح بالاتر بروداین هوا صعود کرده و بارانهای همرفتی را ایجاد می کند.
در صورت مساعد بودن به نواحی شمالی کشور گسترش می یابد.
توده های هوای مؤثر در آب و هوای ایران
تغییرات سالانه فشار
فشار در ایران به وسیله سیستمهای عبوری از آن کنترل می شود.
با توجه به این سیستمها الگوی فشار در فصول مختلف متفاوت است.
این سیستمها یا از خارج وارد می شوند و یا در سرزمین ایران تشکیل می شوند.
به طورکلی فشار در تابستان و زمستان با هم فرق دارد
که این دو فصل به طور جداگانه بررسی می شود.
منابع عمده رطوبت: دریای مدیترانه، سرخ، سیاه، خزر،
عمان، خلیج فارس و خلیج بنگال است.
منابع رطوبتی فصل زمستان
منابع رطوبتی فصل بهار
منابع رطوبتی فصل تابستان
منابع رطوبتی فصل پاییز
نواحی آب و هوایی ایران
جدول و نمودار ویژگیهای نواحی آب و هوایی ایران
1- ناحیه خزری
محدوده از آستارا تا گرگان
درجه حرارت،
درهمه جا بالای صفر است.
ضریب تغییر پذیری
10% است.
روزهای یخبندان
23 روز است.
متوسط دما برای کل ناحیه 3/18 درجه است.
6- ناحیه مرکزی:
5- ناحیه جنوب
موقعيت شهرستان گنبد كاوس
محدوده شهر گنبد با مساحتي در حدود 22كيلومتر مربع، بين طول هاي جغرافيايي ̕ 08- 55⁰ تا ̕12- 55⁰ و عرض هاي جغرافيايي 12-37 تا 16-37 واقع شده است. از لحاظ تقسيمات استاني در استان گلستان قرار دارد.
دو رودخانه گرگان رود و قره سو به ترتيب از نزديكي هاي بخش هاي شمالي و جنوبي اين شهر عبور مي كنند كه ايستگاه هاي آب سنجي و اراز كوسه بر روي آن ها قرار دارند.
عوامل مؤثر در انتخاب روش هاي ساختماني و مصالح
روش هاي ساختماني شبكه جمع آوري انتقال و دفع آب هاي سطحي شهرها و ابنيه و تأسيسات وابسته به آن ارتباط مستقيم و نزديكي با نوع مصالح قابل دسترسي براي مصرف در احداث شبكه دارد.
عوامل مهم در انتخاب روش هاي اجرايي عبارتند از:
v نوع و جنس زمين: از نظر نرمي و سختي پايدار بودن يا ريزشي بودن بدنه ها يكنواختي يا متنوع بودن ريز دانه يا درشت دانه بودن.
v سطح آب زيرزميني: در مناطقي كه سطح آب زيرزميني بالاست مسائل و مشكلات اجرايي افزايش مي بايد.
v آب و هوا: شرايط آب و هوايي منطقه و طول دوره كاري مناسب در محدوده اجراي عمليات درطراحي و انتخاب روش اجراي عمليات نقش مؤثري دارد.
عوامل مؤثر در انتخاب مصالح مصرفي عبارتنداز:
v عمر مفيد طرح و دوام ابنيه
v مقاومت دربرابر سابش و فرسايش
v سهولت حمل و نصب و اجرا
v سرعت اجراي عمليات و مدت كوتاهي آن
v سهولت بهره برداري، تعميرات و نگهداري شبكه و پايين بودن هزينه اين عمليات
كليات
عوامل و پديده هاي هواشناسي از جمله پارامترهاي مهم هستند كه به طور مستقيم و غير مستقيم بر شرايط اقليمي هر منطقه اثر مي گذارند و در تعيين و ارزيابي بيلان آبي يك ناحيه نقش عمده اي دارند.
هدف از تجزيه و تحليل عوامل اقليمي مؤثردر محدوده:
§ بررسي سرعت و جهت باد و همچنين تعيين جهت باد غالب
§ مطالعه وضعيت تبخير ماهانه و سالانه
§ بررسي وضعيت بارش ماهانه، فصلي، سالانه
§ تعيين نوع اقليم
موقعيت ايستگاه هاي موجود در محدوده
اقليم
اقليم نتيجه تأثير توام پديده هاي هواشناسي است و حالت متوسط هوا را در يك ناحيه دلخواه نشان مي دهد. اقليم معناي گسترده اي داشته و علاوه بر پارامترهاي هواشناسي مجموعه عوامل فيزيكي، شيميايي و زيست محيطي را در بر مي گيرد.
در مطالعات اقليم شناسي بر حسب نوع و اهداف مختلف يك يا چند عامل اقليمي، پايه و اساس طبقه بندي قرار مي گيرد.
شرايط آب وهواي گنبد
قسمت اعظم نزولات آسماني در فصل سرد به وقوع مي پيوندد.
موقعيت طبيعي شهرستان به گونه اي است كه بر پديده هاي اقليمي مخصوصا بارندگي تأثير فراواني گذارد كه عمدتا به دليل كاهش ارتفاعات رشته كوه هاي البرز شرقي در اين منطقه دور شدن از دوران بارندگي بر خلاف غرب استان كمتر مي باشد.
دما
دما هوا يكي از عوامل اصلي در تعيين كننده اقليم هر منطقه مي باشد و در ايستگاه هاي سينوپتيك و كليماتولوژي سازمان هواشناسي و ايستگاه هاي تبخيرسنجي وزارت نيرو اندازه گيري مي شود.
در مطالعه دماي هوا، پنچ پارامتر مختلف شامل ميانگين روزانه، ميانگين حداكثر و حداقل، حداكثر و حداقل مطلق دما، مورد بررسي و تحليل قرار گرفته است.
نتايج بدست آمده از تجزيه و تحليل آمار دماي ايستگاه گنبد كاوس
Ø حداكثر مطلق دماي سالانه 45 درجه سانتيگراد در خرداد ماه مي باشد.
Ø حداقل مطلق دماي سالانه 4- درجه سانتيگراد در بهمن ماه مي باشد.
Ø ميانگين دماي سالانه 18/6 درجه سانتيگراد مي باشد.
Ø سردترين ماه سال در بهمن ماه با ميانگين حداقل 3/9 درجه سانتيگراد و گرمترين ماه سال مرداد ماه با ميانگين حداكثر دماي 36/2 درجه سانتيگراد ميباشد باشد.
نواسانات ماهانه پارامترهاي حرارتي گنبد
باد
سرعت و جهت باد در يك منطقه اثر مهمي در عوامل مختلف هواشناسي آن منطقه از جمله ميزان تبخير، رطوبت نسبي، بارش و... دارد. اندازه گيري سرعت و جهت باد در ايستگاه هاي سينوپتيك سازمان هواشناسي كه مجهز به بادنما و سرعت سنج ثبات بوده و سرعت باد را در ارتفاع 10 متري از سطح زمين اندازه گيري مي كنند انجام مي شود.
نتايج بدست آمده از تجزيه و تحليل در ايستگاه گنبد كاوس
جمع كل ديده باني هاي ثبت شده در ايستگاه از بدو تأسيس تا سال آبي 84-1383، 10921 مورد بوده است.
جهت باد غالب در ايستگاه گنبد كاوس از سمت جنوب غرب مي باشد.
توزيع فراواني سرعت و جهت باد فصل پاييز در ايستگاه گنبد كاوس
توزيع فراواني سرعت و جهت باد فصل زمستان در ايستگاه گنبد كاوس
توزيع فراواني سرعت و جهت باد فصل بهار در ايستگاه گنبد كاوس
توزيع فراواني سرعت و جهت باد فصل تابستان در ايستگاه گنبد كاوس
ميانگين ماهانه سرعت باد
با توجه به نياز به مقدار ميانگين ماهانه سرعت باد براي برآورد تبخير و تعرق پتانسيل محدوده مورد نظر، اين عامل براي ايستگاه گنبد كاووس در طول دوره آماري موجود محاسبه گرديده است. ميانگين وزني سرعت ماهانه باد اين ايستگاه كه فراواني ديده باني ها به عنوان وزن سرعت باد در نظر گرفته شده است.
حداكثر سرعت باد
براي برآورد حداكثر سرعت باد در منطقه به ازاي دوره برگشت هاي مختلف، آمار حداكثر سرعت لحظه اي باد مشاهداتي ايستگاه گنبد كاوس به توزيع هاي احتمال نرمال، لوگ نرمال 2 و 3 پارامتري، گامبل، پيرسون و لوگ پيرسون تيپ 3 برازش داده شده كه براي انجام آن از نرم افزار hyfran استفاده شده است.
بارش ماهانه و فصلي
ماه هاي پر باران سال عبارتند از: دي و بهمن و اسفند كه به طور متوسط 34 درصد از بارش سالانه در اين محدوده مربوط به اين سه ماه بوده و به طور متوسط حدود 13 درصد از كل بارش سالانه در ماه اسفتد اتفاق افتاده است.
پر بارش ترين فصل سال، پاييز مي باشد كه به طور متوسط 34/5 درصد از كل بارش سالانه در اين فصل رخ داده است. كم بارش ترين فصل سال نيز تابستان در حدود 14/4 درصد از كل بارش سالانه مي باشد.
درصد متوسط بارش ماهانه و فصلي
اثرات زيست محيطي بر شهر گنبد كاوس
•تحليل زيست محيطي بر اثر اجراي طرح جمع آوري آب هاي سطحي شهر گنبد
ضرورت حفظ سلامت جوامع انساني، محيط زيست و منابع آب و خاك سبب مي گردد تا به مظور كنترل آلودگي هاي زيست محيطي تمهيداتي خاص صورت پذيرد.
اهم پارامترهاي زيست محيطي متأثر از اجراي جمع آوري آب هاي سطحي به طور خلاصه به شرح زير مي باشد:
vاجراي طرح ممكن است باعث ايجاد مشكلات عبور و مرور و ترافيك، ايجاد سروصدا در زمان انجام كار و برهم خورده اكوسيستم و شرايط ظاهري منطقه شود.
vبه طور حتم اجراي طرح باعث افزايش سطح بهداشت و رفاه در محدوده خواهد شد.
vجمع آوري آب هاي سطحي از سطح شهر سبب حذف اكوسيستم منطقه و كاهش آلودگي هاي زيست محيطي مي شود.