چطور میتونم معلم اخلاق باشم
شایسته است استاد اخلاق از ابعاد فراوانی برخوردار باشد كه با اختصار به برخی اشاره میشود:
اول: نكات مربوط به شخص اوست نظیر:
1- برخوردار از آراستگی ظاهر باشد؛
2- خود ساخته و مهذب باشد؛
3- وقار و ادب در وجودش نمودار باشد؛
4- زهد و ساده زیستی را رعایت نماید؛
5- بهره كافی از حكمت و معارف داشته باشد.
6- به آنچه می گوید باور داشته و عمل نماید.
دوم: نكات مربوط به محتوای سخن اوست نظیر:
1- آموزنده و مفید باشد؛
2- در انتخاب و گزینش خوشذوق باشد؛
3- نظم و تناسب در كلام را رعایت كند؛
4- عباراتش بلیغ و رسا باشد؛
5- تعبیراتش خوش آهنگ، نرم و دلنشین باشد؛
6- استوار و توجیهپذیر باشد؛
7- در مجموع جذّاب و گیرا باشد؛
8- و در نهایت در انسان انگیزش ایجاد كند.
خواسته اسلام و نظام تربیتى آن از مصلحان جامعه آن است كه براى هدایت و تربیت مردم، تنها به تبلیغ و ارشاد گفتارى بسنده نكنند. پیش از همه و قبل از هر چیز، خود را به لحاظ اخلاقى و رفتارى، بهگونهاى بر اساس تعلیمات و معارف قرآنى بسازند، كه با كردار شایسته و فضایل اخلاقى خویش، دعوت کننده امت به سوى صلاح بوده و خود الگوى حسنهاى، براى سایر مردم باشند.
امام صادق(ع) مىفرمایند: «اِنَّ الْعالِمَ اِذا لَمْ یَعْمَلْ بِعِلْمِهِ زَلَّتْ مَوْعِظَتُهُ عَنِ الْقُلُوبِ كَما یَزِلُّ الْمَطَرُ عَنِ الصَّفا؛هر گاه شخص عالم به مقتضاى علم خویش عمل نكند، اثر موعظهاش همچون آب باران روى سنگ صاف از قلب هاى مردم محو خواهد شد»(1).
باز در حدیث دیگرى حضرت فرمود: «كُونُوا دُعاةَ النَّاسِ بِأَعْمالِكُمْ وَ لا تَكُونُوا دُعاةً بِأَلْسِنَتِكُمْ؛ به وسیله كردار شایسته و اعمال نیك خود راهنما و راهبر مردم به سوى فضیلت ها شوید و تنها دعوتگر زبانى نباشید»(2).
کسی می تواند مبلّغ پیام خدا باشد که سخنش نصح باشد، یعنی هیچ انگیزه ای جز خیر و مصلحت مردم نداشته باشد. سخنش از سوز دل برخیزد که: «اِنَّ الْکَلامَ اِذا خَرَجَ مِنَ الْقَلْبِ دَخَلَ فِی الْقَلْبِ وَاِذا خَرَجَ مِنَ اللِّسانِ لَمْ یَتَجاوَرِ الاَذانَ؛ سخنی که از جان برون آید ، لاجرم بر دل می نشیند، و سخنی که فقط از زبان بیرون بیاید و دل از آن بی خبر باشد، از گوش های مردم تجاوز نمی کند».
پی نوشت:
1. اصول كافى، ج1، انتشارات دارالكتب الاسلامیة تهران، ص44، باب استعمال العلم، ح3.
قرآن در تربیت اخلاقى از واژه تزكیه بهره گرفته...میان مربی و پیروانش باید نوعى رابطه روحى، معنوى و عاطفى برقرار باشد
على(ع) مىفرماید: آنكس كه در جایگاه رهبرى مردم قرار گرفته باید پیش از تعلیم دیگران به تعلیم خود بكوشد و تربیت او با روش عملى باید مقدم بر تربیت زبانى باشد و آنكس كه خود را تعلیم دهد و ادب آموزد شایسته احترام بیشترى است تا آنكه مردم و مربى مردم باشد:
فرمت فایل : Word ( قابل ویرایش )
تعداد صفحات :11