چكيده
در اين مقاله چارچوبي براي دسته‌بندي سيستم‌هاي اطلاعات ارائه مي‌شود. تعريف سيستم اطلاعات، نوع‌شناسي بنا شده از سيستم‌هاي اطلاعات، دسته‌بندي سيستم‌هاي اطلاعات بر اساس پشتيباني ارائه شده، دسته‌بندي سيستم‌هاي اطلاعات بر اساس محتواي اطلاعات، دسته‌بندي سيستم‌هاي اطلاعات بر اساس حوزه، تقسيم‌بندي سيستم‌هاي اطلاعات بر اساس روش پياده‌سازي، نوع‌شناسي سيستم‌هاي اطلاعات سازماني، دسته‌بندي سيستم‌هاي اطلاعات سازماني بر اساس سطح سازماني، دسته‌بندي سيستم‌هاي اطلاعات سازماني بر اساس حوزه وظيفه‌اي، دسته‌بندي سيستم‌هاي اطلاعات بر اساس فعاليت پشتيباني شده رئوس مطالب اين مقاله را تشكيل مي‌دهند.
1- مقدمه
اگر موضوع مطالعه شما سيستم‌هاي اطلاعات است، سيستم‌هاي اطلاعات را تحليل و طراحي مي‌كنيد يا قصد داريد سيستم اطلاعات مناسبي براي سازمان خود خريداري كنيد يا سفارش تهيه آن را بدهيد، داشتن يك ديد سيستماتيك از انواع مختلف سيستم‌هاي اطلاعات، براي درك بهتر حوزه نيازمند سيستم اطلاعات و انتخاب سيستم اطلاعات مناسب خيلي مفيد خواهد بود. متأسفانه، هيچ نوع‌شناسي جامع و در عين حال ساده و قابل فهم از سيستم‌هاي اطلاعات وجود ندارد. هدف اين مقاله ارائه يك نوع‌شناسي از سيستم‌هاي اطلاعات است.
2- تعريف سيستم اطلاعات
تعاريف متعددي از سيستم اطلاعات در رشته‌هايي مانند مديريت، علوم كامپيوتر، مهندسي نرم‌افزار، و علوم كتابداري و اطلاع رساني ارائه شده است. تعريف آمده در واژه‌نامه انجمن كتابداري آمريكا (يانگ1 1983) تعريفي جامع از سيستم هاي اطلاعات است كه در اين مقاله استفاده مي شود:
«يك سيستم كامل طراحي شده براي توليد، جمع‌آوري، سازماندهي (پردازش)، ذخيره، بازيابي و اشاعه اطلاعات در يك مؤسسه، سازمان يا هر حوزه تعريف شده ديگر از جامعه».
بر اساس اين تعريف، سيستم‌هاي اطلاعات محدود به سازمان‌ها نمي‌شوند و مي‌توانند در محدوده‌اي وسيع‌تر از سازمان، به عنوان مثال يك شهر نيز موضوعيت يابند.
3- نوع‌شناسي بنا شده از سيستم‌هاي اطلاعات
در اين نوع‌شناسي، سيستم‌هاي اطلاعات بر اساس وجوه زير دسته‌بندي مي‌شوند:
پشتيباني ارائه شده توسط سيستم‌هاي اطلاعات؛
محتواي اطلاعات پردازش شده در سيستم‌هاي اطلاعات؛
حوزه سيستم‌هاي اطلاعات؛ و
روش پياده‌سازي سيستم‌هاي اطلاعات.
3-1- دسته‌بندي سيستم‌هاي اطلاعات بر اساس پشتيباني ارائه شده
عموماً سيستم‌هاي اطلاعات به عنوان ابزاري براي پشتيباني‌هاي زير توسعه مي‌يابند:
پشتيباني اطلاعاتي؛ ارائه پشتيباني براي دريافت، ذخيره، فيلتر و رديابي كردن اطلاعات.
پشتيباني تصميم‌گيري؛ استفاده از اطلاعات براي پشتيباني هوشمند براي رسيدن به تصميماتي در خصوص مسائل نيمه‌ساخت‌يافته يا ساخت‌نيافته.
پشتيباني ارتباطي؛ ارائه پشتيباني براي به اشتراك گذاشتنن يا تبادل اطلاعات بين كاربران (منتزاس2 1995).
سيستم‌هاي اطلاعات معمولاً يكي از پشتيباني‌هاي فوق را ارائه ميكنند اما ممكن است كه يك سيستم اطلاعات خاص بيش از يكي از پشتيباني‌هاي فوق را ارائه نمايد.
3-2- دسته‌بندي سيستم‌هاي اطلاعات بر اساس محتواي اطلاعات
سيستم‌هاي اطلاعات با توجه به محتواي اطلاعات پردازش شده مي‌توانند در قالب دسته‌هاي زير تفكيك شوند:
سيستم‌هاي اطلاعات وظيفه‌محور: اين سيستم‌ها براي پردازش اطلاعات تبادلات، عمليات و عملكرد سيستم بكار مي‌روند. اين سيستم‌ها براي كمك به كاربران در اجراي كارها و وظايفشان طراحي مي‌شوند.
سيستم‌هاي اطلاعات موضوع‌محور: اين نوع سيستم‌هاي اطلاعات براي اطلاعات يك موضوع توسعه مي‌يابند و انواع مشخصي از اطلاعات آن موضوع را به كاربران ارائه ميكنند (الگندي3 2003).
3-3- دسته‌بندي سيستم‌هاي اطلاعات بر اساس حوزه
منشأ سيستم‌هاي اطلاعات سازمان‌ها بوده‌اند اما حوزه عمل آنها به سطوح بين‌سازماني و جامعه نيز گسترش يافته است. به خاطر مشخصه‌هاي متفاوت اين حوزه‌ها، اصول و روش‌هاي متفاوتي هنگام توسعه سيستم‌هاي اطلاعات در اين حوزه‌ها بايد در نظر گرفته شود. بنابراين در نوع‌شناسي ارائه شده در اينجا، سطوح زير در نظر گرفته مي‌شوند:
سازماني
بين سازماني
اجتماعي
3-4- تقسيم‌بندي سيستم‌هاي اطلاعات بر اساس روش پياده‌سازي
بر اساس رويكردهاي توسعه و فناوري‌هاي سيستم‌هاي اطلاعات، پياده‌سازي مي‌تواند در وجوه زير در نظر گرفته شود:
رسميت: سيستم‌هاي اطلاعات رسمي در مقابل غيررسمي. سيستم‌هاي اطلاعات رسمي بر اساس رويه‌هاي طراحي شده براي آنها عمل ميكنند. سيستم‌هاي اطلاعات غيررسمي هيچ گونه رويه طراحي شده ندارند و بر اساس ارتباط كاربران و الگوهاي پيچيده رفتاري عمل ميكنند.
ماشيني بودن: سيستم‌هاي اطلاعات دستي در مقابل رايانه‌اي. سيستم‌هاي اطلاعات رايانه‌اي، سيستم‌هايي هستند كه فناوري رايانه را براي انجام همه يا بخشي از كارهاي در نظر گرفته شده بكار مي‌گيرند.
فرمت فایل : Word ( قابل ویرایش )
تعداد صفحات : 30