فهرست
چكيده 1
مقدمه. 2
پيشينه پژوهش... 3
تشابه و تفاوت «بيوفايي» و «خيانت ». 4
انواع خيانت.. 5
1- خيانت فکري و ذهني.. 5
٢- خيانت چشم. 5
3- خيانت حس لامسه. 5
4- خيانت گوش.. 6
5- خيانت زبان. 6
6- خيانت جنسي.. 6
مراحل بيوفايي و خيانت.. 6
خيانت زنان و تفاوت آن با خيانت مردان. 7
علل فردي خيانت زنان به شوهران. 7
١- عوامل معنوي.. 7
١-١)ضعف ايمان و فساد اخلاقي.. 7
1-2)عدم وجود فضاي معنوي در خانه. 7
1-3) فراموشي مرگ.. 7
٢-عوامل روحي-رواني و شخصي.. 8
2-1)ميل به خودنمايي و جلوهگري.. 8
٢-٢)تنوعطلبي و هوسراني.. 8
2-3) نگاه مسموم و حرام. 8
2-4)هيجانخواهي.. 8
2-5) بيماري.. 9
2-5-1) مشکلات رواني.. 9
٢-٥-٢) روانرنجوري يا آسيب در رفتار 9
2-6)دوران مجردي محدود. 9
2-7)جسم و فکر آلودهي زن. 9
2-8) ماجراجويي و حسادت.. 9
علل خانوادگي خيانت زنان به شوهران. 10
الف) نقش شوهر. 10
١- اخلاق شخصي شوهر. 10
١-١) بدبيني و بددلي شوهر. 10
١-2)سخت گيري شوهر و خشونت وي.. 10
1-3)حسادت و غيرت نابجاي شوهر. 11
1-4)خيانت شوهر و ايجاد انگيزهي انتقام. 11
1-5)عدم نظافت و آراستگي شوهر. 11
1-6)ديدگاه و طرز تفکر اشتباه شوهر. 11
٢-نقش شوهر در تأمين نيازهاي عاطفي و جنسي.. 12
2-1) نيازهاي عاطفي.. 12
2-1-1)نياز به توجه و محبت.. 12
٢-١-٢)عدم يک رابطهي صميمانه با همسر و نبود تفاهم. 12
2-١-3)نياز زن به تأمين نياز عاطفي توسط همسر. 12
٢-٢)نيازهاي جنسي.. 12
٢-2-1)عدم ارضاي نياز جنسي.. 13
ب)نقش خانواده پدري.. 13
١-نقش و تأثير مادر بر دختر. 13
٢-خانوادههاي طلاق و آشفته. 13
٣-گذشتهي بيبندوبار خانواده 14
٤-ازدواج تحميلي.. 14
علل اجتماعي خيانت زنان به شوهران. 14
١-جامعهي آلوده 14
٢-دوستيهاي قبل از ازدواج. 14
3- فقر و مسائل اقتصادي.. 15
٤-رسانه. 15
4-1) فيلمهاي مبتذل. 15
4-2)ماهواره 15
4-2-1) ماهواره و ترويج خيانت.. 15
٤-2-2) ماهواره و ارزشزدايي از مفهوم غيرت.. 15
4-2-3) ماهواره و ايجاد رقابت و انتقام بين زنان و شوهران. 16
4-3)اينترنت و تلفن همراه 16
٥- ابراز علاقهي بيشتر توسط مرد ديگر (فرد سوم) 16
٦-هم نشيني با منحرفان. 16
آثار خيانت و بيوفايي.. 17
١-آثار فردي.. 17
٢-آثار خانوادگي.. 17
2-1)تأثير خيانت بر شوهر. 17
٢-٢)تأثير خيانت بر فرزندان. 17
٣-آثار اجتماعي.. 18
3-1)اخاذي از بارداري.. 18
3-2)افزايش سقط جنين و يا تولد فرزندان بيگناه 18
٣-٣)از بين رفتن قبح و زشتي خيانت.. 18
راهکارهاي پيشگيري از خيانت زنان. 18
١- راهکارهاي اسلامي.. 18
١-١)دقت در انتخاب همسر. 18
٢-١)رعايت اصل مهم حيا و عفت در محيط خانه و اجتماع. 19
٣-١)نگاهداشت چشم. 19
٤-١)در هم نياميختن زن و مرد. 19
٥-١)محدود کردن ارتباط جنسي به حريم روابط زناشويي.. 19
٦-١)پرورش غيرت مردانه. 19
٧-١)توجه به حکمت نعمتها و کرامت انساني.. 20
٨-١)ياد مرگ.. 20
٩-١)دوري از محيطهاي تحريک زا 20
١٠-١)مقايسههاي خوشبينانه. 20
تئوريهاي مختلف در زمينه خيانت و بي وفايي.. 21
1- نظريه تکامل. 21
2- نظريه کنترل. 21
3- نظريه وابستگي متقابل. 21
4- نظريه سرمايه گذاري.. 22
5- نظريه نقص يا کمبود. 23
6- نظريه ارضاء نياز 23
7- نظريه گسترش خود. 24
8- نظريه سه وجهي عشق.. 24
پيامدهاي ناشي از عارضه خيانت و بي وفايي ميان همسران. 25
خيانت و تفاوتهاي جنسيتي.. 26
نرخ شيوع و عوامل موثر خيانت مردان. 27
نشانههاي خيانت و علايم دروغ. 28
آيا مردان از خيانت خود احساس گناه ميکنند. 29
چهار قانون براي بهبود روابط زناشويي.. 30
ديدگاههاي مختلف در زمينه بهبود روابط زناشويي.. 30
ملاحظات فرهنگي و اخلاقي در فرايند درمان خيانت زناشويي.. 31
نتيجهگيري.. 33
برداشت شخصي.. 34
منابع. 35
چكيده
اين پژوهش با هدف بررسي دلايل فردي، خانوادگي و اجتماعي خيانت زنان متأهل انجام شده است. از آنجا كه هرگونه روابط عاطفي و يا جنسي با جنس مخالف به صورت مخفيانه كه تهديدي براي زندگي زناشويي محسوب گردد، خيانت ناميده ميشود. همچنين با توجه به اينكه هرگونه روابط خارج از حيطهي زناشويي، توسط زنان متأهل از نظر هنجارهاي ديني، عملي ناپسند بوده و پيامدهاي سوء مخربي را براي فرد، خانواده و جامعه به دنبال دارد، لذا ضرورت دارد كه عميقاً تمام دلايل فردي، خانوادگي و اجتماعي اين عمل قبيح مورد بررسي قرار گيرد. به همين جهت در پژوهش حاضر سعي كرديم كلياتي دربارهي خيانت زناشويي كه شامل ازدواج، خيانت و پيشينه پژوهش است را بيان نماييم و همچنين به موضوع خيانت زناشويي كه شامل «علل فردي»، « علل خانوادگي»، «آثار خيانت و بيوفايي» و در نهايت «راهكارهاي پيشگيري» از وجهه خيانت زنان به شوهران و همچنين تئوريهاي مختلف در زمينه خيانت و بيوفايي پرداختيم و سپس به نرخ شيوع و عوامل موثر از خيانت مردان و قانونهاي بهبود روابط زناشويي و ملاحظات فرهنگي و اخلاقي در فرآيند درمان اين پديده شوم را مورد بررسي قرار داديم. بررسيهاي انجام شده نشان ميدهد كه با توجه به عوامل فردي، خانوادگي و اجتماعي خيانت زنان به شوهران، زنان متأهل به دليل بيتوجهي همسر خود به نيازهايشان (نياز به روابط اجتماعي) و توجه فرد سوم به اين دسته از نيازها و ارضاي آن، درگير خيانت شدهاند و تقيدات مذهبي و نگرش فرد نسبت به خيانت در نوع خيانت (عاطفي- جنسي) و تداوم يا قطع اين روابط مؤثر است.
كليدواژه: خيانت، روابط زناشويي، ازدواج، بيوفايي، فرازناشويي.
مقدمه
خانواده به وسيله ارتباط بين زن و شوهر كه ازوداج نام دارد شكل ميگيرد. ازدواج يكي از مهمترين رويدادهاي زندگي هر فرد است و آغاز آن به قدمت تاريخ و حتي ماقبل تاريخ بر ميگردد. ازدواج پيماني مقدس، آييني و قانوني بين زن و مرد براي شركت در يك زندگي اجتماعي جديد با يكديگر است كه ثمره آن آرامش، ايثار و محبت خواهد بود. در ازدواج، مرد و زن به طور آزادانه و كامل طي يك دوره زماني نامشخص متعهد يكديگر ميشوند تا واحد پويايي تحت عنوان خانواده ايجاد كنند.[1] تمامي مردها و زناني كه ازوداج ميكنند هدفشان سعادت و حفظ سلامت خانواده است. از فاكتورهايي كه به حفظ و سلامت خانواده و تأمين سعادت زوجين كمك ميكند كيفيت زندگي و رضايت زناشويي بالا و تعارض كم است. اين عوامل نيز به نوبه خود تحت تأثير تعدادي نامحدودي از متغيرهاي ديگري است[2] كه طريقه ازوداج يكي از اين عوامل ميتواند باشد. ازدواج پيماني مقدس است كه از طريق آن خانواده تشكيل ميشود و تقريباً از ابتداي زندگي انسان در تمام زمانها و مكانها در ميان اقوام و ملل و جوامع وجود داشته و مورد تأكيد بيشتر اديان بوده است؛ آن را پيوند مطلوب انساني دانستهاند كه به زندگي افراد معنا ميبخشد.[3]
[1] . Koen , 2003؛ به نقل از يوسفي، ناصر؛ اماني، احمد؛ حسنپور، محمد، اثربخشي خانواده درماني مبتني بر رويكرد ارتباطي ستير بر كيفيت زندگي، رضايت زناشويي و تعارض زناشويي زنان ازدواج كرده به شيوه عادي، زن به زن و فرار كردن، مجله مشاوره و رواندرماني خانواده، 6، 1 (21): 1395، ص 99.
[2] . Fiji , 1998؛ به نقل از يوسفي و همكاران، همان، ص 99.
[3] . نورانی پور، رحمت اله.،بشارت،محمدعلی.،و یوسفی، اسکندر، بررسی رابطه دانش و نگرش جنسی با رضایت زناشویی در زوجین ساکن در مجتمع پژوهشگران جوان دانشگاه شهید بهشتی.تازه ها و پژوهش های مشاوره،۶(۲۴)، 1396، ص 30.
پيشينه پژوهش
با توجه به اين نكته كه موضوع روابط جنسي فرازناشويي (خيانت) موضوعي ضد اخلاقي و نوعي پنهانكاري است، پژوهش دربارهاي اين موضوع و دسترسي به اين افراد بسيار دشوار است. به همين دليل، پژوهشها در اين زمينه اندك است. بنابراين، نتايج پژوهشهايي كه در پي ميآيند، ممكن است به گونهي مستقيم با موضوع پژوهش ارتباط نداشته باشند، ولي در راستاي سوابق به شمار ميرود. اندوز و حميدپور (1384) در پژوهشي به اين نتيجه دست يافتند كه هرچه طرحوارهها ناسازگارتر باشند، رضايت زناشويي كاهش مييابد و گزارش نمودند كه سبك دلبستگي ايمن با طرحوارههاي ناسازگار رابطه معنيدار دارد. همچنين، ذوالفقاري، فاتحيزاده و عابدي (1387) در پژوهشي كه جهت تعيين رابطهي بين طرحوارههاي ناسازگار اوليه با ابعاد صميميت زناشويي در بين 70 نفر (35 زوج) از زوجين شهر اصفهان انجام دادند. نتايج بدست آمده از تحليل دادهها نشان دادند كه بين طرحوارههاي ناسازگارانه اوليه يا ابعاد صميميت زناشويي همبستگي منفي و معنيداري وجود دارد، يعني هر چه طرحوارهها ناسازگارتر ميشوند، صميميت زناشويي كاهش مييابد. نتايج پژوهش كوهن[1] (2005) كه با هدف بررسي رابطهي دلبستگي با خيانت در روابط رمانتيك انجام داد، نشان داد كه افراد داراي سبك دلبستگي ايمن، نسبت به افراد داراي دلبستگيهاي ناايمن، خيانت كمتري ميكنند. در پژوهشي كه به وسيلهي پلاتر، ماسون و تايسون[2] (2005) به منظور بررسي رابطه بين طرحوارههاي ناسازگار اوليه و دلبستگي بزرگسالي انجام گرفت، نتايج نشان دادند كه طرحوارههابه صورت معني داري مطابق با گروهبندي سبك دلبستگي متفاوتند. گره داراي سبك دلبتسگي بيمناك، درجهي بيشتري از طرحوارههاي ناسازگار را داشتند كه به وسيلهي گروه دلمشغول دنبال ميشد.[3]
[1] . Cohen
[2] . Platts, Mason & Tyson
[3] . رفيعي، سحر؛ حاتمي، ابوالفضل؛ فروغي، علياكبر، رابطهي بين طرحوارههاي ناسازگارانهي اوليه و سبك دلبستگي در زنان داراي خيانت زناشويي، فصلنامه علمي- پژوهشي جامعهشناسي زنان، سال دوم، شماره اول، بهار 1390، ص 25.
تشابه و تفاوت «بيوفايي» و «خيانت »
خيانت در لغت «به معناي مکر و حيله ، ناراستي، تمسک به حرامي و دغلي است.»[1] خيانت در اصطلاح روانشناسي، «شامل برقرار کردن ارتباط جنسي يک فرد متأهل عقد دائم با جنس مخالف ، خارج از محدودهي خانواده است.
بيوفايي عبارت است از کليهي رفتارها و عملکردهايي که يک فرد متأهل با جنس مخالف غير از همسر دارد، به نحوي که منجر به ارتباطي دوستانه ، صميمانه ، عاطفي يا عاشقانه شود، به صورتي که اين ارتباط، دوري و شکستن تعهدات و سردي را براي همسر به همراه داش
[1] . دهخدا، علي اکبر، لغت نامه ، تهران، مؤسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران، چاپ اول، ١٣٧٧، ص٨٩٤١.
انواع خيانت
1- خيانت فکري و ذهني
خيانت فکر اين است که براي مثال وقتي زن و شوهر در
٢- خيانت چشم
خيانت چشم يعني اين
3- خيانت حس لامسه
خيانت حس لامسه يا اعضاي بدن، اين است
علل فردي خيانت زنان به شوهران
١- عوامل معنوي
١-١)ضعف ايمان و فساد اخلاقي
«ارضاي صحيح غريزهي جنسي، در چارچوب
1-2)عدم وجود فضاي معنوي در خانه
ايجاد فضاي معنوي در خانه علاوه بر تأثير مثبتي که بر روي فرزندان دارد، باعث ميشود که حتي والدين و بخصوص زن خانواده خود را در درون دژ مستحکم الهي بيابد و به
تئوريهاي مختلف در زمينه خيانت و بي وفايي
1- نظريه تکامل[1]
بر اساس نظريه تکامل، تفاوتهاي جنسيتي در رفتارها و گرايشهاي جنسي، بدليل استراتژيهاي متفاوت زاد و ولد در زنان و مردان است
- نظريه کنترل[2]
به اعتقاد گلاسر[3]، زوجها زندگي مشترکشان را با عشق شروع ميکنند ولي مشاهده ميکنند که صميميت اوليه به تدريج رنگ ميبازد. با گذشت زمان زندگي بسياري از زوجها به جدايي کشيده ميشود،اما اکثريت به زندگي مشترکشان با آهنگي يکنواخت و ملال
نظريه وابستگي متقابل[4]
نظريه وابستگي متقابل، مبتني بر اين فرض است : هنگامي که هر يک از زوجين با موقعيت جديدي مواجه ميشوند که امکان انتخاب ديگري برايشان فراهم ميشود
نظريه سرمايه گذاري[5]
به اعتقاد راسبالت[6] (١٩٨٣)،نظريه سرمايه گذاري مبتني بر نظريههاي وابستگي متقابل و تبادل اجتماعي است .در اين مدل، تعهد بر مبناي ميزان احساس دلبستگي فرد به همسرخود و علاقه مندي به حفظ رابطه با وي، شکل ميگيرد و در نتيجه وابستگي متقابل زوجين بوجود ميآيد. تعهد به اين نکته اشاره دارد که آيا افراد پس از مواجه شدن با مسائل و مشکلات زناشويي، همچنان خواهان تداوم زندگي زناشويي خود هستند و يا به آن خاتمه ميدهند. بر اساس مدل سرمايه گذاري
[1] . Evolutionary Theory
[2] . Control Theory
[3] . Glasser
[4] . Interdependence Theory
[5] . Invest Theory
[6] . Rusbult