يکي از موضوعات مهم در باب بررسي تشکيل قراردادهاي الکترونيکي به معني قراردادهايي که با استفاده از وسائل الکترونيکي مختلف همچون تلفن، تلگرام، نمابر، در محيط شبکه و يا با استفاده از ايميل منعقد مي‌شوند، موضوع امضاي الکترونيکي، امضاي مطمئن و داده پيام است درواقع اسناد الکترونيکي و به خصوص قراردادهاي الکترونيکي با امضاء کامل شده و قابليت انتساب پيدا مي‌کنند، مقايسه‌ي امضاي سنتي با امضاي الکترونيکي به برداشتي بهتر از اين موضوع کمک مي‌کند، اين بحث هم از جهت حمايت از حقوق قراردادي فرستنده‌ي داده پيام و هم مخاطب آن اهميت پيدا مي‌کند، بعبارت ديگر اعتقاد به تشکيل و يا عدم تشکيل قراردادي که با استفاده از وسائط الکترونيکي منعقد مي‌گردد و متعاقبا استقرار حقوق و تعهدات متقابل طرفين، بطور اساسي بر اين سؤال محوري متمرکز است که آيا انتساب داده پيام به فرستنده‌ي آن محرز است يا خير؟ ايده‌ي داده پيام مطمئن و يا امضاي مطمئن و همچنين پيشنهاد نهاد و مرجع گواهي و تصديق بر اين اساس متمرکز است که تا حد امکان از هرگونه ترديد و خلل در اعتبار انتساب داده پيام پرهيز شود.

کليد واژه‌ها تجارت الکترونيکي - قراردادهاي الکترونيکي- امضاء سنتي- مرجع گواهي

مقدمه

ترديدي نيست که رشد و گسترش روز افزون تجارت الکترونيکي مستلزم ايجاد اطمينان و اعتماد عمومي نسبت به اين نوع از تجارت است و بديهي است که اين اطمينان بايد از طريق تضمين امنيت و اعتبار تبادل الکترونيکي داده‌ها صورت گيرد.

يکي از مهمترين عواملي که باعث اعتبار قرارداد يا هر سند ديگري مي‌شود صحت انتساب آن به صادر کننده آن سند يا قرارداد است اين امر به طور معمول از طريق مهر نمودن يا امضاء کردن سند صورت مي‌گرفته بر اساس آنچه متعارف است مهر و امضاء، دلايل قابل قبولي براي صحت انتساب سند به صادر کننده محسوب مي‌گردند، در قراردادهاي الکترونيکي نيز بايستي براساس ويژگيهاي خاص مربوط به اين نوع قراردادها، صحت انتساب آنها را به صادرکننده احراز کرد، بنا براين در مورد امضاء اسنادي که به شيوه الکترونيکي صادر شده‌اند و به منظور امکان استناد به اينگونه اسناد به طرفيت صادرکننده، لازم است که علاوه بر بيان اقسام و انواع اين امضاء (که به لحاظ موضوع بر وجوه فني آن متمرکز است) ارکان و شرايط لازم براي تأثيرگذاري يک امضاي الکترونيکي به طور دقيق معين شوند، بنابراين همانند حقوق سنتي، اثر مهم امضاء در حقوق تجارت الکترونيکي يعني الزام صادرکننده به مفاد سند مورد بحث و همچنين بهره مندي از امتيازات آن در فرض وجود رابطه قراردادي، مبتني بر اين پيش فرض است که «اسناد بدون امضاء فاقد اعتبار و اثر حقوقي هستند».

گفتار اول: مفهوم و آثار امضاء و آثار داده پيام

قانون مدني ايران تعريفي از امضاء ارائه نکرده است، ماده ١٣٠١ قانون مذکور در مورد امضاء مقرر مي‌دارد: «امضايي که در روي نوشته يا سندي باشد بر ضرر امضاء کننده دليل است »، بنابراين اثر مهم امضاء متعهد شدن به تمام آثار و جنبه‌هاي سند يا قراردادي است که امضاء شده باشد. برخي عقيده دارند که امضاء جزيي از ماهيت معامله نيست بلکه مؤيد شکل معامله است (نوري و نخجواني، صص 106 و 107). ولي بايد توجه کرد که در واقع امضاء سبب تحقق معامله مي‌شود و پيش نويس قراردادي که متن آن مورد توافق طرفين قرار گرفته است، اصولا تا زماني که امضاء نشده، نسبت به طرفي که آن را امضاء ننموده، فاقد اثر خواهد بود. موارد ذيل را مي‌توان به عنوان آثار امضاء ذکر نمود:

١- گواهي: امضاء موجب تأييد و تصديق يک نوشته از طريق شناسايي کردن امضاء کننده يا اسناد امضاء شده، مي‌باشد، وقتي که امضاء کننده يک نشانه و علامتي را با يک ويژگي خاص به وجود مي‌آورد، نوشته به امضاء کننده قابل انتساب خواهد بود.

٢- تشريفات و رسوم: اقدام به امضاء کردن يک سند، به طور معمول و متعارف قصد امضاء کننده را آشکار ميسازد و مؤيد قصد انشاء و تصميم او بر التزام به مفاد آن است.

گفتار دوم: تاريخچه امضاي الکترونيکي و داده پيام

گسترش تجارت الکترونيکي و رشد روزافزون آن مستلزم ايجاد اطمينان و اعتماد در افکار عمومي نسبت به اين نوع از تجارت مي‌باشد و اين اطمينان بايستي از طريق تضمين امنيت و اعتبار تبادل الکترونيکي داده‌ها صورت گيرد، تبعا

گفتار سوم: تعريف و مفهوم امضاء الکترونيکي و داده پيام

در فضاي الکترونيکي که نوشته‌ها صورت مادي ندارند و نمي‌توانند لمس شوند و تبادل آگاهي‌ها در محيطي مجازي صورت مي‌گيرد، هر علامتي (براي نمونه شمارة رمز) که شناسايي امضا کنندة داده پيام را امکان پذير نمايد، امضاي الکترونيکي شمرده مي‌شود (شمس، 1387: 91).

بعلاوه در بند‌ي ماده ٢ ق .ت .ا.ا، امضاي الکترونيکي «عبارت از هر نوع علامت منضم شده يا به نحو منطقي متصل شده به (داده پيام) است که براي شناسايي امضاء کننده (داده پيام)، مورد استفاده قرار مي‌گيرد»، تعريف شده است. با دقت در تعاريف ارائه شده از امضاي الکترونيکي، مي‌توان به اين نتيجه رسيد که امضاي مذکور بايد به گونه‌اي باشد که بتوان موارد زير را از طريق آن اثبات نمود:

١- اسناد: با امضاي الکترونيکي يک سند، محتواي آن به شخص امضاء کننده منتسب مي‌شود و به نفع و به ضرر او قابل استناد است.

٢- انجام تشريفات: امضاي الکترونيکي يک سند الکترونيکي، حاکي از انجام تمام تشريفات مقرر قانوني براي تنظيم آن است.

٣- کارکرد يکسان: در صورت استفاده از امضاي الکترونيکي، براي تأييد محتواي مدارک الکترونيکي، اين نوع امضاء کارکردي همانند امضاء در اسناد کاغذي خواهد داشت.

قیمت: 35,000 تومان پرداخت و دانلود

#نسخه_الکترونیکی_کمک_در_کاهش_تولید_کاغذ_است. #اگر_مالک_فایل_هستید، با عضویت تمام فروش های این محصول را به سبدکاربری خود منتقل کنید!