این پایان نامه در قالب فرمت word قابل ویرایش ، آماده پرینت و ارائه به عنوان پروژه پایانی میباشد.

مقدمه و هدف: از سال 1980 گروه‌های جدید آنتی بیوتیکی به نام اکسی ایمنیو سفالوسپورین‌ها که به فعالیت هیدرولیتیک بتالاکتامازها مقاوم بودند برای درمان عفونت‌های باکتری‌های گرم منفی مورد استفاده قرار گرفتند. در اوایل سال 1990 آنزیم بتالاکتاماز وسیع الطیف(ESBLs) تولید شده توسط باکتری‌های گرم منفی، نسبت به سفالوسپورین‌هایی مانند سفتازیدیم و سفوتاکسیم مقاومت نشان دادند که مقاومت نسبت به سفوتاکسیم بیش از سفتازیدیم بود. با توجه به اینکه مقاومت در گونه‌های باکتریایی انتروباکتریاسه به واسطه داشتن ESBLs در برابر آنتی بیوتیک‌ها رو به افزایش بوده و در کشورها، مناطق و حتی بیمارستان‌های مختلف شیوع آن‌ها متفاوت می باشد بر آن شدیم تا شیوع این آنزیم را در نمونه‌های جمع آوری شده از بیمارستان‌های آموزشی یزد با استفاده از روش Double Disk Synergy Test بررسی کنیم.

مواد و روش‌ها: جامعه مورد بررسی سویه‌های کلبسیلا پنمونیه به دست آمده از بیماران بستری در بیمارستان‌های دانشگاهی استان یزد در اسفند  91 تا اسفند  92می باشد. این مطالعه از نوع مطالعه ای توصیفی-تحلیلی از نوع مقطعی می باشد و ایزوله‌های کلبسیلا پنمونیه با استفاده از آزمایشات متداول بیوشیمیایی تعیین هویت گردیده و سنجش حساسیت به آنتی بیوتیک‌ها به روش دیسک دیفیوژن انجام شده و جهت تایید وجود آنزیم ESBLs  در سویه‌ها از روش Double Disk Synergy Test   استفاده شد.

نتایج: در این مطالعه 118 ایزوله کلبسیلا پنمونیه مورد بررسی قرار گرفت. 38 نمونه(2/32 درصد) از کل ایزوله ها مولد ESBLs بودند. فراوانی ایزوله های کلبسیلا پنمونیه تولید کننده ESBLs بترتیب در در نمونه‌های ادراری(7/27 درصد)، زخم و خون و کاتتر(8/23 درصد) و  ترشحات( گوش و حلق وبینی و ریه و CSF) و خلط (9/46 درصد) به دست آمد.

بیشترین شیوع ESBLs در بخش مراقبت های ویژه (39.1 درصد) بود.

 بین بازه های سنی ، جنس، نوع نمونه  و نوع بخش باتولید ESBLs توسط ایزوله های کلبسیلا پنمونیه  ارتباط معنی داری وجود نداشت (P.value> 0.05).

سویه‌های کلبسیلا پنمونیه بیشترین مقاومت را به ترتیب نسبت به آمپی سیلین (4/92 درصد)، سفوتاکسیم(2/60 درصد ) و کوتریموکسازول (1/55 درصد) نشان دادند. همچنین بیشترین حساسیت سویه‌های کلبسیلا پنمونیه نسبت به آنتی بیوتیک‌های ایمی پنم (1/77 درصد)، پیپراسیلین (5/69 درصد) و سیپروفلوکساسین(1/66 درصد) بود. وضعیت مقاومت به آنتی بیوتیک‌ها با  0.000=P-Value معنا دار بود.

نتیجه گیری: در این مطالعه بین سن و جنس و نوع بخش با فراوانی آنزیم ESBLs ارتباط معناداری یافت نشد. بیشترین شیوع این آنزیم در ترشحات گوش و حلق وبینی به دست آمد و بیشترین شیوع ESBLs در بخش مراقبت های ویژه (39.1 درصد) بود.

بیشترین مقاومت آنتی بیوتیکی به ترتیب به آمپی سیلین ، سفوتاکسیم و کوتریموکسازول و بیشترین حساسیت به ایمی پنم ، پیپراسیلین و سیپروفلوکساسین داشتند. با توجه به نتایج بدست امده و مقاومت زیاد این ایزوله ها پیشنهاد می گردد به غیر از موارد اورژانسی قبل از استفاده از آنتی بیوتیک، سنجش حساسیت آنتی بیوتیکی انجام شود و تشخیص وجود این آنزیم ها در ازمایشگاههای طبی رایج گردد

-1- انتروباکتریاسه

انتروباکتریاسه‌ها بزرگترین مجموعه ناهمگون از باسیل‌های گرم منفی در پزشکی می باشند که حدود 40 جنس و 150 گونه از آنها شناسایی شده است. این مجموعه به عنوان قسمتی از فلور نرمال روده ای بیشتر حیوانات و انسان‌ها هستند. این باکتری‌ها در انسان مسئول 30 تا 35 درصد از سپتی سمی‌ها، بیش از 70 درصد از عفونت‌های ادراری و بسیاری از عفونت‌های روده ای می باشند. بعضی از انواع آن‌ها شامل E.Coli، Klebsiella ، Proteus ، Salmonella و Shigella میباشد. تمامی اعضای گروه انتروباکتریاسه در شرایط هوازی و بی هوازی رشد می‌کنند[1].

1-2- کلبسیلا

کلبسیلا باکتری گرم منفی میله ای شکل، غیر متحرک و دارای کپسول پلی ساکاریدی است که این کپسول تمام سطح سلول را می پوشاند و علیه بسیاری از مکانیسم‌های دفاعی میزبان مقاومت ایجاد می کند. اعضای جنس کلبسیلا دو نوع آنتی ژن لیپو پلی ساکارید (آنتی ژنo ) و پلی ساکارید کپسولی (آنتی ژنk ) رادر سطح سلول‌های خود بیان می‌کنند[2].

1-3- تاریخچه

جنس کلبسیلا عضوی از تیره کلبسیله و از خانواده انتروباکتریاسه است. در قرن 19 این ارگانسیم توسط Edvin klebs کشف شد و به همین خاطر کلبسیلا که برگرفته از اسم این میکروبیولوژیست آلمانی می باشد نام گرفت[2].

1-4- بیماری زایی کلبسیلا

فاکتورهای ویرولانس در گونه‌های کلبسیلا عبارتند از:

1.کپسول

کپسول موجود در کلبسیلا پلی ساکاریدی (cps) است که تمام سطح سلول را می پوشاند و مقاومت باکتری را بر علیه بسیاری از مکانیسم‌های دفاعی میزبان فراهم می کند که از فاگوسیتوز جلوگیری می کند و دارای خاصیت انتی ژنی ضعیفی است و در اتصال باکترها به میزبان نقش دارد .

2.پیلی یا فمبریه

فمبریه‌ها برامدگی‌های روی سطح باکتری هستند که عامل چسبیدن ارگانیسم به دستگاه تنفسی، دستگاه معدی-روده ای و سلول‌های موکوسی سیستم ادراری هستند.

3.سیدروفورها

بسیاری از باکتری‌ها برای به دست آوردن آهن مورد نیازشان در بدن میزبان مواد شلاته کننده آهن با وزن مولکولی پایین و افینیتی بالا به نام سیدروفورها را ترشح می کنند که قادر است به شکل رقابتی آهن متصل به پروتئین‌ها را جذب نماید.

4.توکسین

سویه‌های تولید کننده انتروتوکسین از بیماران مبتلا به اسپروی گرمسیری[1] جدا سازی شده اند. این توکسین مشابه با توکسین‌های LT[2] وST[3] در E.coli است. در سویه‌های K.pneumoniae تولید انتروتوکسین وابسته به پلاسمید است [2].

1-5- محل میکروب کلبسیلا

محل معمولی کلونیزاسیون این باکتری در انسان سالم دستگاه معدی-روده ای، چشم، دستگاه تنفسی و دستگاه ادراری-تناسلی است. K.pneumoniae به عنوان یک میکرو ارگانسیم ساپروفیت در نازوفارنکس و مجرای گوارشی انسان وجود دارد. از آن جایکه بر روی پوست انسان شرایط مناسبی برای رشد باکتری‌های گرم منفی وجود ندارد، کلبسیلا به ندرت در آن ناحیه مشاهده شده و به عنوان فلور موقتی در نظر گرفته میشود. کلبسیلاها جزء باسیل‌های روده ای به حساب می آیند. به طور کلی هنگامی که این باکتری‌ها در روده به سر می برند زندگی هم سفره دارند. از این رو ساکن شدن آنها در این محل  مخزن یا منبعی برای آلودگی و تولید بیماری در سایر نقاط از جمله شش‌ها و مجرای ادراری محسوب می باشد[2].

بیماری‌های کلینیکی کلبسیلا:

جنس کلبسیلا دارای چندین گونه می باشد. مهمترین آن‌ها K.pneumoniae است که قبلا به عنوان علت پنومونی لوبار کلاسیک شناخته میشد.

K.pneumoniae: عامل پنومونی(در ریه تراکم همراه با نکروز و خون ریزی شدید به وجود می آورد که افراد الکلی و افراد دارای اختلال پاکسازی ریوی بیشتر در معرض پنومونی هستند)، سپسیس(عامل اصلی سپتی سمی بخش کودکان بیمارستانی)، عفونت‌های بیمارستانی و عفونت دستگاه ادراری است.

K.ozaenae: عامل رینیت آتروفیک است که باعث آتروفی بد بو و پیشرونده لایه مخاطی بینی می شد.

K.scleromatis: در بیماران مبتلا به رینواسکلروما(بیماری تخریبی گرانولومای بینی و حلق می باشد)به دست آمده است.

K.oxytoca: عامل عفونت‌های بیمارستانی که در ابتدا تحت عنوان کلبسیلا پنمونی اندول مثبت تقسیم بندی می شود.

K.planticula: یک ارگانیسم محیطی است اما در عفونت‌های دستگاه ادراری و عفونت‌های زخم شرکت می کند.

K.granolomatis: عامل گرانولوم اینگوئینال است که مجرای گرانولوماتوز روی ناحیه اینگوئینال و ژنیتال ایجاد می نماید[2].

.