این پایان نامه در قالب فرمت word قابل ویرایش ، آماده پرینت و ارائه به عنوان پروژه پایانی میباشد.
رالوکسیفن برای درمان سرطان پستان و نازایی وابسته به‌اولیگومنوره یا آمنوره ثانویه مصرف میشود. رالوكسیفن درمان جدیدی است كه اخیراً برای پیشگیری از پوكی استخوان ستون فقرات در دسترس قرار گرفته است. این دارو به صورت روزی یك قرص مصرف می‌گردد. از بعضی جهات این دارو شبیه استروژن عمل می‌كند، اما برخلاف آن باعث خونریزی از مهبل یا افزایش خطر ابتلاء به سرطان پستان نمیشود.
در واقع شواهدی وجود دارد كه این دارو خانمها را از ابتلاء به سرطان پستان در حداقل سه سال اول شروع درمان محافظت می‌كند. رالوكسیفن در برطرف كردن مشكلات یائسگی خانمها مثل برافروختگی، احساس داغ شدن و عرق ریزش شبانه كمكی نمی‌كند.
مكانيسم اثر: رالوکسیفن از گروه داروهای SERM(تعدیل کننده های انتخابی گیرنده استروژن) می باشد. این داروها در برخی بافت ها اثرات مشابه استروژن ( آگونیستی)، و در سایر بافت ها دارای اثرات مشابه نسبی و یا جلوگیری از اثر استروژن (آنتاگونیستی) دارند. رالوکسیفن در درمان سرطان های پاسخ دهنده به هورمون تجویز می شود و در این بافت به عنوان آنتاگونیست از فعال شدن گیرنده توسط استروژن های آندوژن جلوگیری می کند.
عوارض جانبی: گر گرفتگی، خونریزی واژن، توقف قاعدگی، خارش فرج، اختلالات گوارشی، التهاب تومور، کاهش تعداد پلاکتها، احتباس مایعات، طاسی، فیبروم رحم، اختلالات بینایی (تغییرات قرنیه، آب مروارید و رتینوپاتی) کاهش پلاکتها یا گلبول‌های سفید خون، به‌ندرت کاهش نوتروفیل‌ها و تغییرات آنزیم‌های‌کبدی از عوارض جانبی دارو هستند.
در اين مطالعه يك روش ميكرواستخراج فاز مايع با استفاده از فيبر توخالي به همراه كروماتوگرافي مايع با عملكرد بالا (HPLC) و دتکتور UV جهت پيش تغليظ و شناسايي رالوکسیفن در پلاسما به كار برده شد. رالوکسیفن از 15 ميلي‌ليتر محلول بازی نمـونـه بـا 11= pH بـه داخـل يـك حـلال آلـي( اکتانول) كه در منافذ ديواره فيبر قرار داشت استخراج شد. به دنبال آن اين دارو از حلال آلي به داخل فاز گيرنده آب با ماهيت اسيدي با 5/2pH= كه در داخل فيبر قرار داشت وارد شد. در ادامه فاكتورهاي موثر در ميكرواستخراج كه شامل pH فاز دهنده و فاز گيرنده، نوع حلال آلي، قدرت يوني فاز دهنده، زمان استخراج سرعت هم‌زدن بررسي و بهينه شد. پس از استخراج دارو با شرايط بهينه فاكتور پيش تغليظ 108درصد بازیابی 81 درصد حد تشخيص 3/0 نانوگرم بر میلی ليتر، محدود خطی بودنng/ mL 100-1 با 99/0R2= و %35/3 RSD = حاصل شد.
مقدمه
علم شيمي تجزيه روش‌هاي متنوعي را براي آناليز كمي و كيفي مواد ارائه مي‌دهد. امروزه روش‌هاي جداسازي، تفكيك گونه‌اي موجود در بافت‌هاي پيچيده را با حد تشخيصي در حد خيلي كم (فمتوگرم) مقدور ساخته است. علاوه بر روش‌هاي جداسازي، مرحله‌ي آماده‌سازي نمونه نيز يكي از مهم‌ترين مراحل در روند تجزيه مي‌باشد. اين مرحله شامل تبديل بافت يك نمونه حقيقي به حالتي است كه براي تجزيه با يك تكنيك جداسازي و يا روش‌هاي ديگر مناسب باشد. مي‌توان گفت مرحله آماده‌سازي نمونه براي اهداف زير طراحي شده است:
- حذف مزاحمت‌ها از نمونه به منظور افزايش گزينش‌پذيري روش
- پيش تغليظ آناليت مورد نظر و افزايش غلظت آن به نحوي كه بتوان آنرا با دستگاه‌هاي تجزيه‌اي اندازه‌گيري كرد.
- تبديل آناليت‌ها به فرمي كه براي شناسايي با دستگاه تجزيه‌اي مناسب باشد.
اساسي‌ترين روش آماده‌سازي نمونه، روش استخراج است. تلاش متخصصين شيمي تجزيه براي ابداع و توسعه‌ي روش‌هاي اندازه‌گيري با دقت و صحت بالا و نيز حذف مراحل دستي كه موجب تكرارپذيري پايين در روش‌هاي تجزيه‌اي مي‌شود، باعث شده كه روش‌هاي استخراجي نويني ابداع گردد. شكل (1-1) روش‌هاي مختلف استخراج و ميكرواستخراج را دسته‌بندي مي‌كند كه راجع به آنها توضيحات مفصلي در مراجع آمده است.
در كليات به اختصار راجع به ميكرواستخراج مايع- مايع با قطره روش‌هاي استخراج بر پايه استفاده از فيبرهاي توخالي متخلخل بحث خواهد شد.
-1. بيان مساله
جهت اندازه‌گيري مقادير Trace رالوکسیفن در مايعات بدن مي‌بايست از متدي استفاده شود كه به تيم پزشكي در تنظيم دوز دارو بدون نياز به خون‌گيري و از طريق غير تهاجمي كمك كند و قدرت شناسايي و تفكيك اين دارو را داشته باشد. با استفاده از متد پيش تغليظ دارو با ميكرواستخراج فاز مايع به كمك هالوفايبر مي‌توان مقادير بسيار كم اين دارو را در پلاسما تغليظ و استخراج نمود، سپس با دستگاه HPLC اندازه‌گيري كرد. از آنجا كه دفع این دارو کبدی است و فقط 6 درصد از راه ادرار دفع میشود در افراد با نارسایی کبدی دوز دارو 2.5 برابر میشود در افراد با نارسایی کلیوی کلیرانس 15 درصد افزایش می یابد و با توجه به نيمه عمر آن، مي‌توان از نمونه پلاسما افراد جهت آناليز استفاده نمود. اين روش بسيار جديد بوده و تا به حال جهت پيش تغليظ و اندازه‌گيري اين دارو استفاده نشده است.
1-2. اهداف
ابداع روش جديد و غير تهاجمي (non invasive) جهت تعيين مقدار اين دارو از طريق بهينه‌سازي پارامترهاي موثر در پيش تغليظ و اندازه‌گيري اين دارو و در نهايت دستيابي به دوز تجويزي مناسب در كساني كه دارو را دريافت مي‌كنند.