این پایان نامه در قالب فرمت word قابل ویرایش ، آماده پرینت و ارائه به عنوان پروژه پایانی میباشد.
سیستم اپیوئیدی میتواند با نوراترانسمیشنهای مختلفی از جمله سیستم دوپامینرژیک، سروتونرژیک، گاباارژیک، گلوتامرژيك و نورآدرنرژیک تداخل داشته باشد. نشان دادهاند که اپیوئیدها(مثل مورفین) سبب افزایش مقدار دوپامین در سیستم مزولیمبیک شده و افزایش مقدار دوپامین در هسته آکومبنس یک نقش کلیدی را در اثرات پاداشی و یا تقویت کننده مثبت اپیوئیدها ایفاء میکند. مورفین با فعال نمودن گیرندههای مو (µ) اپیوئیدی اثرات پاداشی و یا تقویت کننده خود را ایجاد میکند بطوریکه اثر تقویت کننده آن توسط آنتاگونیستهای انتخابی گیرنده مو بلاک شده و موش های صحرایی که گیرنده مو آنها ناکت اوت شده علائم سندرم محرومیت مورفین را نشان نمیدهند. هدف مطالعه حاضر بررسی اثر مصرف توام ملاتونین با کابرگولین بر بیان ترجیح مکان شرطیمورفین در موش سوری نر میباشد.در اين مطالعه تجربي از موشهای سوري نر نژاد NMRI در محدوده وزني 20 الي 30 گرم استفاده شد. در اين آزمون متد 6 روزه متوالي؛ شامل سه مرحله جداگانه پيششرطي، شرطيشدن و بعد شرطي شدن استفاده گرديد. در بخش اول مطالعه بجاي مورفين،جهت تعيين القاء رجحان مكان شرطي(CPP) يا تنفر مكان شرطي(CPA) موش ها در مرحله شرطي سازي و بعد شرطي شدن،دوزهاي مختلف ملاتونین(mg/kg 5/2و10و30) و کابرگولین(mg/kg 10و5و5/2)را دريافت نمودند. در بخش دوم مطالعه موشهاي بعد شرطي سازي با مورفين (mg/kg 5) دوزهاي مختلف ملاتونین و کابرگولین را در مرحه بعد شرطي شدن دريافت نمودند. گروه كنترل بجاي داروي مذكور نرمال سالين را دريافت نمودند.تزریق داخل صفاقی دوزهای مختلف مورفين سبب القاء CPP مي شود (001/0 P<). تزریق داخل صفاقی دوزهای مختلف ملاتونین و کابرگولین به تنهايي CPP يا CPA معني داري ایجاد ننموده ولی در مصرف توام با مورفین دوزهای mg/kg 30 ملاتونین (05/0 P<) و دوز mg/kg 10 کابرگولین(01/0 P< ) سبب القاء رجحان مكان شرطی شبه مورفینی ميشوند. البته این اثر در مصرف توام آنها نیز تقویت گردید. نتايج مطالعه حاضر نشان ميدهد كه ملاتونین و کابرگولین احتمالاً با مکانیسم دوپامینرژیک سبب تقویت القاء رجحان مكان شرطي شبه مورفيني ميشوند. با این وجود جهت تعیین مکانیسم دقیق آنها نیاز به مطالعات بیشتری میباشد.
كلمات كليدي: کابرگولین، ملاتونین، مورفين، اثر تقويت كننده مثبت، رجحان مكان شرطي، تزريق داخل صفاقي، موش سوری نر.
اعتیاد دارویی یک اختلال مزمن و برگشتپذیر بوده که با رفتار وسواسی و جستجوگرایانه جهت مصرف و پیداکردن دارو خود را نشان میدهد. امروزه اعتیاد به عنوان یکی از مهمترین مشکلات سلامتی در تمامی دنیا به شمار میآید، که باعث بروز زیانهای جسمی و روحی خطرناک، مشکلات عدیده اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی در جوامع مختلف میشود. یکی از مهمترین و بیش ترین موارد اعتیاد دارویی، اعتیاد به اوپیوئیدها خصوصاً مورفین میباشد، که با توجه به اثرات ضد دردی که دارند افراد خواسته یا نا خواسته تمایل به مصرف مکرر آنها پیدا میکنند این مواد به سبب ایجاد تولرانس، اثر تقویت کننده مثبت (پاداش) (Reward) که به دنبال مصرف مکرر آنها ایجاد میشود، باعث وابستگی فیزیکی و به دنبال قطع مصرف باعث سندرم محرومیت فیزیکی، اشتیاق به مصرف دارو (craving) و عود علایم (Relapse) میشوند.
مورفین یکی از قوی ترین داروهای ضد درد اوپیوئیدی و آلکالوئید اصلی تریاک بوده و در مقایسه با سایر مواد، از خـاصیت اعتیـادآوری بالاتری برخوردار میباشد. مطالعات مختلف بر روی حیوانات نشان میدهد که اوپیوئیدها اثر تقویت کنندگی مثـبت خود را با فعـال نمودن مسیر دوپامینی مزولیمبیک اعمال میکنند. این مواد با افزایش فعالیت نورونهای دوپامینی در ناحیه تگمنتوم شکمی(Venteral Tegmental Area) سبب افزایش آزادسازی دوپامین در هسته آکومبنس(Nucleus Accumbens) میشوند. شواهد معتبری وجود دارند که نشان میدهند این سیستم نقش اساسی را در مکانیسم وابستگی به اوپیوئیدها ایفا میکند. از طرفی مطالعات نشان داده اند که داروهای ضدافسردگی ممکن است با تأثیر مستقیم برخاصیت پاداشی اوپیوئیدها و یا به طور غیر مستقیم و با بهبود افسردگی ناشی از سندرم قطع آن ها، سبب کاهش میزان سوءمصرف اوپیوئیدها شوند. بنابراین با توجه به این مطالعات، هدف مطالعه حاضر بررسی اثر مصرف توام کابرگولین و ملاتونین بر بیان ترجیح مکان شرطی مورفین میباشد، که هر دوی آنها به دلیل مکانیسم دوپامینرژیکی که دارند دارای خاصیت ضدافسردگی میباشند.
اعتیاد دارویی با مصرف غیر قابل کنترل و اشتیاق وسواسی جهت مصرف وجستجوی دارو خود را نشان میدهد.مورفین از جمله قویترین داروهای ضد درد اوپیوییدی و آلکالویید اصلی تریاک بوده که در مقایسه با سایر مواد، از خاصیت اعتیاد آوری بالایی برخـوردار بوده و وابستگی فیـزیکی و روانی شدیدی ایجاد میکند(). نشان داده اند که نورون های دوپامینی که از ناحیه تگمنتوم شکمی(Ventral tegmental area ) شروع شده و تا هسته آکومبنس (Nucleus accumbence) و قشر پره فرونتال(Prefrontal cortex) کشیده شدهاند.. سیستم دوپامینی مزوکورتیکولیمبیک را تشکیل میدهند. شواهد معتبری معتقدند که این سیستم نقش اساسی را در مکانیسم وابستگی به اوپیوییدها ایفا میکند. ملاتونین هورمونی است که در غده صنوبری(پینه آل)، غده کوچکی در مغز، تولید میشود و به تنظیم چرخه خواب و بیداری در بدن کمک میکند. مقدار بسیار کمی از ملاتونین در غذاهایی مانند گوشتها، حبوبات، میوهها و سبزیها وجود دارد. ملاتونین همچنین به صورت مکمل غذایی در بازار وجود دارد، مکمل های غذایی ملاتونین گاهی برای درمان مشکل پرواز زدگی(جت لگ) یا بی خوابی به کار میروند. مطالعات در مدل های حیوانی اثر ضد افسردگی ملاتونین را نشان دادهاند(). کابرگولین از جمله رایج ترین و جدیدترین آگونیستهای دوپامینی طولانی اثری بوده که در مقایسه با سایر آگونیستهای دوپامینی همچون بروموکریپتین، کینوگولایدو پرگولاید از نیمه عمر، تحمل پذیری و اثر بخشی خوبی برخوردار میباشد. اندیکاسیون های کابرگولین در مواردی چون هیپرپرولاکتینمی، درمان بیماری پارکینسون (در فاز اولیه) به شکل مونوتراپی و توام با لوودپا و کربی دوپا (در فاز پیشرفته)، درمان فیبروز رحمی و غیره کاربرد دارد. کابرگولین با اثر آگونیستی بر روی گیرندههای دوپامینی(D2) عمل میکند.تحقیقات نشان دادهاند که این دارو بر روی گیرندههای دوپامینی D1 و گیرندههای α1 و α2 آدرنرژیک نیز تا حدی تاثیر دارد(). البته نشان دادهاند که علاوه بر نوروترنسمیترهایی چون سروتونین، دوپامین نیز در پاتوفیزیولوژی افسردگی نقش داشته و آگونیستهای دوپامینی (مثل پرامی پکسول) سبب بهبود علایم افسردگی میشوند از طرفی مطالعات نشان دادهاند که داروهای ضد افسردگی ممکن است با تاثیر مستقیم بر خاصیت پاداشی اوپیوییدها و یا به طور غیرمستقیم و با بهبود افسردگی ناشی از سندرم قطع آنها..سبب کاهش میزان سوء مصرف اوپیوییدها شوند(). بنابر این با توجه به پیشینه هدف مطالعه حاضر بررسی مصرف توام کابرگولین و ملاتونین بر بیان ترجیح مکان شرطی مورفین در موش سوری نر میباشد.
1-2-اهداف:
1-2-1-اهداف اصلی:
اثر مصرف توام کابرگولین با ملاتونین بر بیان ترجیح مکان شرطی مورفین در موش سوری نر بررسی میگردد.
1-2-2-اهداف فرعی
تعیین اثر ملاتونین به تنهایی بر بیان ترجیح مکان شرطی در موش سوری نر.
تعیین اثر ملاتونین بر بیان ترجیح مکان شرطی مورفین در موش سوری نر.
تعیین اثر کابرگولین به تنهایی بر بیان ترجیح مکان شرطی در موش سوری نر.
تعیین اثر کابرگولین بر بیان ترجیح مکان شرطی مورفین در موش سوری نر.
تعیین تاثیر مصرف توام کابرگولین و ملاتونین بر بیان ترجیح مکان شرطی در موش سوری نر.
تعیین تاثیر مصرف توام کابرگولین و ملاتونین بر بیان ترجیح مکان شرطی مورفین در موش سوری نر.
1-2-3-اهداف کاربردی
بررسی افیکیسی مصرف توام کابرگولین و ملاتونین به تنهایی بر روی بیان ترجیح مکان شرطی در موش سوری نر.
بررسی افیکیسی مصرف توامکابرگولین با ملاتونین بر بیان ترجیح مکانشرطیمورفیندر موش سوری نر.
بررسی اثر سینرژیستیک مصرف توام کابرگولین با ملاتونین بر روی بیان ترجیح مکان شرطی در موش سوری نر.
بررسی اثر سینرژیستیک مصرف توام کابرگولین با ملاتونین بر روی بیان ترجیح مکان شرطی مورفین در موش سوری نر.
1-2-4-فرضیات تحقیق
ملاتونین سبب القاء بیان ترجیح مکان شرطی شبه مورفینی می شود.
کابرگولین سبب القاء بیان ترجیح مکان شرطی شبه مورفینی می شود.
القاء ترجیح مکان شرطی مورفین با مصرف توام کابرگولین و ملاتونین تقویت می گردد.
آیا ملاتونین سبب القاء ترجیح مکان شرطی شبه مورفینی می شود؟
آیا کابرگولین سبب القاء ترجیح مکان شرطی شبه مورفینی می شود؟
آیا القاء ترجیح مکان شرطی شبه مورفین با مصرف توام کابرگولین وملاتونین تقویت می گردد؟