مساله چیست؟
Øورود بازآفريني شهري به ادبيات مديران و سياستگذاران شهري و كاربرد گسترده آن ذيل مجموعه اقدامات و پروژه هاي شهري؛ گاه با تفاوت هاي معني دار و متضاد
بازآفرینی شهری؟
بازآفريني شهري تكرار گذشته است.
بازآفريني صرفاً در قالب پروژه هايي در مقياس كوچك و محله هاي شهري تعريف ميشود.
بازآفريني شهري صرفاً دربرگيرنده اقدامات كالبدي است.
بازآفريني شهري صرفاً دربرگيرنده اقدامات اجتماعي است.
تفاوت معناداري با ساير مفاهيمي چون بهسازي، نوسازي، باززنده سازی ندارد.
تعاریف درمنابع نظری
Ø نگرش و اقداماتي جامع و يكپارچه براي حل مشكلات شهري در منطقه هدف
Ø منجر به پيشرفت و بهبود پايدار اقتصادي كالبدي اجتماعي و محيطي
Øگامي فراتر از مقاصد، آرزوها و دستاوردهاي نوسازي شهري، توسعه شهري و باززنده سازي شهري
Øواجد اهداف بلندمدت و راهبردي
Øراهبردي كه ساختاردهي مجدد اقتصادي، اجتماعي و محيطي ، مهندسي مجدد و خلق مجدد شهر –منطقه را در چارچوب اهداف توسعه پايدار تركيب ميکند
سیرتحول درعرصه عمل
qبرنامه ريزي شهري:
Øبرنامه ريزي: بسيج اجتماعي
Øبرنامه ريز: تسهيل گر، آينده شناس
Øآماج برنامه: فضاها(محيط، انسان، فعاليت)
Øاجتماعات
Øفرايند برنامه ريزي: گفتگو و يادگيري اجتماعي
Øروش: گفتگو و مشاركتي
Øتوانمندسازي دولت هاي محلي
Øبرنامه: تعيين مضامين معين و گرايش هاي كلي
Øتحولات آينده، برنامه ريزي چند سطحي
Øبهترين محمل برنامه ريزي: شبكه هاي اجتماعي
Ø
حوزه هاي تحول بازآفريني شهري:
q تاكيد بر جنبه راهبردي
qيكپارچه كردن موضوعات مختلف در يك شكل جامع تر و برنامه ريزي فضايي پيچيده تر
Spatial Strategic planning
qدربرگرفتن گستره وسيع تري از موضوعات
qتغيير رويه از توجه صرف به برنامه ريزي كالبدي و موضوعات كاربري زمين به سمت توجه گسترده تر به موضوعات اجتماعي، اقتصادي، زيست محيطي و سياسي
q ضرورت تمركز زدايي
اصول بازآفريني شهري متاخر :
Øراهبرد جامع و يكپارچه در محتوا و فرايند (توجه به ساختار اجتماعي، پايه هاي اقتصادي، شرايط محيطي و محيط زيست) و در مسير اهداف توسعه پايدار
Øتاكيد بر توسعه و حفاظت توامان
Øچارچوب منعطف با توجه به تنوع داخلي(تفاوت شهرها و زمينه هاي متفاوت)
Øچشم انداز راهبردي، يكپارچه و بلند مدت
Øراه حل هاي كوتاه مدت براي مشكلات فوري و رويكردهاي بلندمدت پيشگيرانه براي مشكلات بالقوه
Øمشاركت حداكثري تمام ذينفعان، دستيابي همگان به منافع مشروع حاصل از مزاياي بازآفريني
Øدر جهت عدالت اجتماعي
Øاهداف عملياتي واضح و مشخص (spatial strategic Planing)
Øزمينه اقدام بازآفريني شهري: منطقه اي و زيرمنطقه اي
Øتوسعه سازوكارهاي نهادي پشتيبان
Øپايش، ارزيابي و سنجش
qوظايفبازآفريني شهري كه در اشكال مختلفي ظاهر مي شود و در پي پاسخگويي مثبت وپايدار به نيروها و عواملي ايجاد كننده انحطاط شهري در جهت ارتقاي دائمي كيفيت زندگي شهري عبارتند از:
Øتدوين چارچوبيبراي تحليل مشكلات شهري و شناختپتانسيل هاي توسعه در تمامي ابعاد توسعه پايدار
Øشناختقيود، فرصت ها و شرايط لازم براي پيشنهاد بازآفريني (توجه به زمينه)
Øتوليد يك راهبرد كلان براي منطقه شهري و تدوين برنامه هاي تفصيلي اجرا و اقدام درمقياس هاي خردتر شهري و محلي
Øتدوين چارچوبي براي اقدام شامل ترتيبات مديريتي، تعيين مسئوليت ها و شناسايي منابع ورودي
Øمذاكره براي قرارداد ايجاد و راه اندازي شراكتي
Øنظازت و بازبینی کلیه نقش های فوق
اولويت ها معاصر در دستور كار بازآفريني شهري:
1)محيط كالبدي
ارتقاي زيرساخت ها، محيطي طبيعي و ساخته شده
ضرورت ها و الزامات پايداري محيطي
حمل ونقل و ارتباطات
2)كيفيت زندگي
بهداشت، آموزش، جرائم، مسكن
3)رفاه اجتماعي
ارتقاي ارائه خدمات پايه اجتماعي
4)رونق اقتصادي
تقويت چشم انداز اقتصاد شهري
اشتغال زايي، درآمد، مشاغل، فرصت هاي شغلي ، مهارت ها
5)حكمروايي
تصميم سازي و مشاركت اجتماع محلي،
درگير كردن تمامي دخيلالان، شيوه رهبري و مديريت
نمونه موردی
مجموعه چند منظوره فرهنگی – تجاري بین الحرمین شیراز
مجموعه اي است چند عملکردي که نقش مفصل ارتباطی بین دو مکان مذهبی در یک بافت قدیمی رادارد. که توسط دو مشاور داخلی بنکوه سازان و خارجی B.E داده شده است
طرح پیشنهادي براساس معیارها و ویژگی هاي زیر طراحی شده است:
qایجاد ارتباط بین دو حرم مطهر تاریخی و مذهبی شیراز از طریق احداث مجموعه اي از عناصر با ارزش کالبدي براساس محوریت
پیاده.
qفراهم آوردن بستر توسعه و باز زنده سازي بافت هاي فرسوده اطراف.
qتقویت محور پر قدرت ستون فقرات شهري بافت قدیم در حدفاصل شاه چراغ و دروازه حضرتی از طریق تقویت محور بین الحرمین.
qایجاد کاربري هاي غالب فرهنگی ، تجاري و سیاحتی در محدوده طرح.
qایجاد پویایی و تحرك بعدي با آمیختن فضاهاي جدید و قدیم شهري و باززنده سازي بافت کهن از این طریق.
qحل تضاد مابین حفظ هویت و ایجاد تحول فضایی در بافت و توجه به این نکته که طراحی در بافت قدیم صرفا تقلید محض ازبافت موجود نیست ، بلکه استحاله آن در بافتی نو می باشد که به آیندگان نشان می دهد که طراحی در مقطعی دیگر از تاریخ صورت گرفته است.
qحفظ اصول کلی ناپیوستگی و متخلخل بودن بافت و هماهنگی دانه بندي آن با بافت موجود.
qاتصال تعریف شده با عناصر مهم کالبدي طرح از طریق گشایش فضایی.
qارتباط با شاه چراغ از طریق گشایش فضایی در دهانه مرکزي بازار شاه چراغ به عنوان نقطه اي براي تقرب فضایی در دهانه مرکزي بازار شاه چراغ به عنوان نقطه اي براي تقرب فضایی با حیاط مرکزي و بقعه مطهر.