اختلال شخصیت یعنی «رفتارهای ناسازگار و انعطاف ناپذیر در برخورد با محیط و موقعیت هاشخصیت میتواند سازگار و یا ناسازگار باشد. «ناسازگاری» زمانی مطرح میشود که افراد قادر نباشند تفکر و رفتار خود را با محیط و تغییرات آن تطبیق دهند. سازگاری یا عدم سازگاری ارتباط نزدیکی با «انعطاف پذیری» دارد. یک شخصیت سالم با وجود ثبات و پایداری به میزانی از انعطافپذیری بهره میبرد. اما افراد ناسازگار در برخورد با موقعیتهایی که واکنش به آنها مستلزم تغییرات و تصمیمات جدید است، تفکر و رفتار انعطاف ناپذیری از خود بروز میدهند.شخصیت یعنی « مجموعهای از رفتار وشیوههای تفکر شخص در زندگی روزمره که با ویژگی های بی همتا بودن ، ثبات (پایداری) و قابلیت پیش بینی» مشخص میشود. از این تعریف چندین نکته قابل استنباط است. میزان شیوع اختلال شخصیت در کل جمعیت حدود 4 تا 6 درصد برآورد شده است. اگر چه در بین انواع مختلف شخصیتی تفاوتهای معنیدار وجود دارد برای مثال برآوردها برای اختلال پارانوئید حدود (0.5 تا 2.5 درصد) است در حالی که برای اختلال اجتنابی بین (1 تا 10 درصد) اعلام شده است.
اختلال شخصیت شایع است و مشکلزا. میگویند ۱۰ تا ۲۰ درصد از جمعیت به یکی از انواع اختلال شخصیت مبتلا هستند. روانپزشکان معتقدند اختلال شخصیت بیماری مزمنی است و درمانش هم بسیار مشکل…
بیماران و خانوادههایشان هم تصورات مختلفی در مورد اختلال شخصیت دارند؛ آنها ممکن است فکر کنند ابتلا به یکی از انواع اختلال شخصیت به معنی «بد ذات» و «بیشخصیت» بودن است، به همین دلیل گاهی فرد مبتلا در خانواده و جامعه منزوی میشود.
*اختلال شخصیت ضد اجتمایی:رفتار غیر انطباقی بدون در نظر گرفتن حقوق دیگران-دروغگویی-فرار از مدرسه ومنزل-دزدی-نزاع-سوئ مصرف دارو-بی مبالاتی جنسی- رانندگی در حالت مستی
*علل:عضوی-ADHD-غیبت والدین از خانه-بدرفتاری آنها وتنبیه مکرر
*تشخیص افتراقی:با سوئ مصرف مواد-عقب ماندگی ذهنی
*درمان:رفتاری مثل:مجازات های قانونی
*پرستاری:رفتاری محکم واستوار وثابت وشناساندن رفتار واحساسات غلط-به حداقل رساندن تحریکات محیط ونشان دادن اینکه رفتارهای او مورد پذیرش نیست
اختلال شخصیت چیست؟
طبق آنچه در آخرین ویرایش«راهنمای تشخیصی و آماری انجمن روانپزشکان آمریکا» آمده است، اختلال شخصیت عبارت است از: «یک الگوی با دوام و پایدار از رفتار و تجربه درونی که بهطور قابلملاحظهای با انتظاراتی که از شرایط فرهنگی فرد وجود دارد، متفاوت و فراگیر و غیرقابل انعطاف باشد، شروعش به دوران نوجوانی یا اوایل بلوغ برگردد، در طول زمان پایدار باشد و به ناراحتی یا آسیبدیدگی روانی منجر شود.» به بیان دیگر، فرد مبتلا به اختلال شخصیت نمیتواند آنگونه که معمول و در جامعه پسندیده است، با دیگر افراد ارتباط برقرار کند.
*در اشخاص هیجانی وتحریک پذیربا رفتارهای پرزرق وبرق ونمایشی ورفتار توجه طلبانه مشخص است. ودر مواقع بی توجهی حملات کج خلقی نشان می دهند
*علل:مشکلات در روابط اولیه
*تشخیص افتراقی:از مرزی باید تشخیص داده شود
*درمان:ضد افسردگی-ضد اضطراب
*پرستاری:رفتار ثابت وحرفه ای گذاشتن برخی محدودیت ها
تشخیص و درمان اختلال شخصیت، تخصصی و پیچیده است و فقط از روانپزشکان برمیآید. در بیشتر موارد افراد مبتلا فقط علایم یک نوع اختلال شخصیت ندارند، بلکه علایم چند نوع اختلال شخصیت در آنها مشاهده میشود. اختلال شخصیت تظاهر سایر بیماریهای روانپزشکی را تغییر میدهد و تشخیص آنها را سخت میکند. ممکن است ابتلا به سایر بیماریهای روانپزشکی یا مصرف مواد مخدر نیز تاثیراتی بر علایم اختلال شخصیت داشته باشد بنابراین تنها راه دقیق تشخیص این اختلال، تستهای معروف به تست شخصیت که در بعضی کتابها و مجلهها وجود دارند، نیست؛ بلکه انجام مصاحبه با روانپزشک است.
درمان چقدر طول می کشد؟
اختلال شخصیت یک اختلال مزمن و دیرپا و درمان آن سخت است. اگرچه برای درمان اختلالهای دیگری که همزمان با اختلال شخصیت رخ میدهند، تجویز برخی داروها کمککننده است، اما درمان اصلی اختلال شخصیت، رواندرمانی است. البته در اغلب موارد درمان به هر دو شیوه (دارودرمانی و رواندرمانی) لازم است. درمان اختلال شخصیت معمولا چند سال طول میکشد.
اختلالات مرتبط با مصرف مواد مخدر
وابستگي نياز رواني يا جسماني براي ادامه مصرف ماده است و علامت اساسي آن مجموعه اي از علائم شناختي - رفتاري و فيزيولوژيکي است و حاکي از آن است که فرد عليرغم داشتن مسائل قابل ملاحظه مرتبط با مواد به مصرف مواد ادامه مي دهد الگويي از مصرف تکراري وجود دارد کم معمولا منجر به تحمل، محروميت و رفتار اجباري مصرف دارو مي شود وابستگي به يک ماده ممکن است رواني- جسمي يا هر دو باشد. وابستگي رواني يا رفتاري که گاهي عادت نيز خوانده مي شود عبارتست از ميل شديد مستمر يا متناوب براي مصرف مواد به منظور اجتناب از حالت ملال و خماري وابستگي جسمي يا فيزيولوژيک، عبارتست از ناتواني قطع مصرف مواد به اين معني که قطع مصرف آن موجب بروز علايم مي شود که اغلب عکس اثراتي است که استفاده کننده بدنبال آن است.
تحمل عبارتست از نياز به مصرف مقدار بيشتر مواد براي رسيدن به اثر مطلوب(اثر مورد نظر) يا کاهش قابل ملاحظه تأثير مواد با ادامه مصرف مقدار معيني از مواد بطوري که فرد با مصرف مقدار هميشگي، به آن تأثير دلخواه قبلي نمي رسد، لذا مجبور است مقدار مواد را افزايش دهد. تحمل نشانگر پاسخ به اثرات مواد است که نياز به مقادير بالاتر را براي رسيدن به آن اثر ايجاد مي کند .
روشی است که روانشناسان بالینی یا مشاور با استفاده از اقدامات «نیرو دارویی» اقدام به درمان اختلال می نماید و شامل انواع مختلفی است از قبیل «روانکاروی ، شناخت درمانی ، رفتار درمانی ، گروه درمانی ، آموزش مهارت های اجتماعی و... هدف از روان دمانی ، آموزش رفتارهای جدید همراه با اسجاد خودآگاهی و بینش در مراجع (دروان جو) نسبت به رفتار خود و اثر آن بر فرد و جامعه است. در درمان اختلال شخصیت اولویت با روان درمانی است.