چکیده:
پژوهش حاضر با هدف تعیین رابطه بین سبک های شناختی(نوگریز یا پذیرنده- نو گرا یا پژوهنده) با تأخیر رضامندی و اهمال کاری تحصیلی دانش آموزان پسر مقطع متوسطه در سال93-92 صورت گرفته و متغير پیش بین آن، سبک های شناختی و متغير ملاک آن، تأخیر رضامندی و اهمال کاری تحصیلی ميباشد. روش تحقيق در اين پژوهش توصيفي (همبستگی) از نوع پيمايشي مي باشد. جامعه آماری پژوهش حاضر در برگیرنده کلیه دانش آموزان پسر مقطع متوسطه مشغول به تحصیل در سال تحصیلی 1393-1392 در دبیرستانهای دولتی شهر آبدانان بود. با توجه به جدول مورگان نمونه مورد مطالعه در این پژوهش 270 دانش آموز بود که به صورت نمونه گیری انتخاب شدند.ابزاهای پژوهش حاضر عبارتند از: پرسشنامه سبک شناختی « KAI» (کرتون 1967)، پرسشنامهی اهمال کاری تحصیلی(تاکمن، 1991) و تأخیر رضامندی تحصیلی (عنبری و همکاران ، 1392). سپس داده های جمع آوری شده را با استفاده از روش های آماری ضریب همبستگی،رگرسیون و تحلیل واریانس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.نتایج پژوهش نشان داد همزمان با افزایش سبک شناختی نوگریز یا پذیرنده ونوگرا یا پژوهنده،تأخیر رضامندی و اهمال کاری تحصیلی دانش آموزان نیز افزایش می یابد و برعکس.
کلمات کلیدی: سبک های شناختی"نوگریز یا پذیرنده - نو گرا یا پژوهنده"، تأخیر رضامندی تحصیلی، اهمال کاری تحصیلی.
فهرست مطالب
عنوان صفحه
فصل اول : کلیات پژوهش
1-1مقدمه. 12
1-2بیان مسئله. 14
1-3اهداف پژوهش : 17
1-4سوالات پژوهش... 18
1-5فرضیه های پژوهش : 19
1-6اهمیت و ضرورت پژوهش : 20
1-7تعریف نظری و عملی مفاهیم : 21
فصل دوم : ادبیات و پیشینه پژوهش
2-1تعریف یادگیری.. 24
2-1-1تعریف سبک... 26
2-1-2تعریف سبک شناختی.. 27
2-1-3سبک های یادگیری از نظر کلب: 27
2-1-3-1سبك يادگيري واگرا 28
2-1-3-2سبك يادگيري جذب كننده 28
2-1-3-3سبك يادگيري همگرا 29
2-1-3-4سبك يادگيري انطباق يابنده 29
2-1-4-انواع سبكهاي شناختي.. 30
2-1-4-1مقاومت در برابر انعطاف پذيري.. 30
2-1-4-2متعارف بودن در برابر فرديت... 30
2-1-4-3سبك هاي مفهوم سازي.. 30
2-1-4-4سبك هاي بخش بخش سازي.. 30
2-1-4-5واگرايي در مقابل همگرايي.. 31
2-1-4-6جذب كننده در برابر انطباق يابنده 31
2-1-4-7پردازش كننده كلامي در برابر ديداري.. 31
2-1-4-8سبك شناختي تكانشي در مقابل تاملي.. 31
2-1-4-9سبكهاي پيچيدگي شناختي در برابر سادگي شناختي.. 32
2-1-4-10سبكهاي شناختي وابسته به زمينه و مستقل از زمينه. 32
2-2تعریف اهمال کاری.. 34
2-2-1انواع اهمال كاران و مراتب آن. 36
2-2-2ویژگی های اهمال کار : 37
2-2-3آثار اهمال کاری : 37
2-2-4پیامدهای اهمال کاری : 38
2-2-5بررسی علل اساسی اهمال کاری.. 38
2-2-6آسيب هاي اهمال کاری مربوط به محيط.. 39
2-2-7درمان اهمال کاری.. 43
2-3تعریف رضامندی.. 45
2-4پیشینه داخلی و خارجی پژوهش... 47
فصل سوم: روش تحقیق
3-2.روش تحقیق.. 53
3-3.قلمرو تحقیق: 54
3-3-1.قلمرو زمانی : 54
3-3-2.قلمرو مکانی: 54
3-3-3.قلمرو موضوعی: 54
3-4. جامعه آماری و نمونه آماری و روش نمونه گیری: 54
3-5.روشهای جمع آوری داده ها: 55
3-6.روش تجزیه و تحلیل داده ها: 57
3-7. روایی و پایایی پرسشنامه اهمال کاری تحصیلی.. 57
3-8.روایی و پایایی پرسشنامه سبک شناختی.. 59
فصل چهارم: تجزيه و تحليل داده ها
4-2.بررسی مشخصات فردی دانش آموزان: 63
4-2-1. بررسی تحصیلات پدر افراد نمونه 63
جدول1-4:بررسی افراد گروه نمونه بر اساس تحصیلات پدر 63
نمودار4-1:نمودار دایره ای بررسی افراد نمونه بر اساس تحصیلات پدر : 63
4-2-2. بررسی تحصیلات مادر افراد نمونه 64
جدول4-2:بررسی افراد گروه نمونه بر اساس تحصیلات مادر: 64
نمودار4-2:نمودار دایره ای بررسی افراد نمونه بر اساس تحصیلات مادر : 64
4-2-3. بررسی وضعیت اقتصادی خانواده افراد نمونه: 65
جدول 4-3:بررسی افراد گروه نمونه بر اساس اقتصاد خانواده: 65
نمودار4-3:نمودار دایره ای بررسی افراد نمونه بر اساس اقتصادی خانواده : 65
جدول 4-4:آمار توصیفی متغیرهای پژوهش... 66
جدول 4-5:بررسی وضعیت نرمال بودن. 66
ب)بررسی فرضیه های پژوهش: 67
فرضیه اصلی پژوهش: 67
جدول 4-6 : جدول مقایسه ای بین سبک شناختی نوگریز یا پذیرنده ونوگرا یا پژوهنده با تأخیر رضامندی و اهمال کاری تحصیلی دانش آموزان. 67
فرضیه جزئی اول : 68
جدول4-7: جدول مقایسه ای بين سبک شناختی نوگریز و یا پذیرنده با تأخیر رضا مندی تحصیلی در دانش آموزان 68
فرضیه جزئی دوم: 69
جدول4-8:جدول مقایسه ای بین سبک شناختی نوگریز یا پذیرنده با اهمال کاری تحصیلی دانش آموزان 69
فرضیه جزئی سوم: 70
جدول4-9:جدول مقایسه ای بین سبک شناختی نوگرا یا پژوهنده با تأخیر رضامندی تحصیلی دانش آموزان. 70
فرضیه جزئی چهارم : 71
جدول 4-10- جدول مقایسه ای بین سبک شناختی نوگرا یا پژوهنده با اهمال کاری تحصیلی دانش آموزان 71
فصل پنجم:بحث ونتیجه گیری
5-2-1- نتایج مشخصات فردی گروه نمونه: 75
5-2-3- نتایج بررسی فرضیه های پژوهش : 75
الف )بررسی فرضیه اصلی پژوهش: 75
ب)بررسی فرضیه های جزئی پژوهش : 76
5-4-محدودیت های پژوهش: 79
5-5- پیشنهادهای پژوهش: 81
پشنهادات مبتنی بر پژوهش: 81
پیشنهادات برای تحقیقات آتی: 82
منابع. 83
ضمائم: 88
پرسشنامه رضامندی تحصیلی.. 88
پرشسنامه اهمالکاری تحصیلی.. 90
پرسشنامه سبک شناختی.. 91
فصل اول :
کلیات پژوهش
1-1 مقدمه
درك بسیاری از رفتارهاي انسان به علت پیچیده بودن آن بسیار مشکل بوده و یکی از دغدغه هاي روانشناسان و پژوهشگران است، که به دلیل حساسیت رشته اي درصدد آنند علت و منشأ رفتار انسانی را کشف نمایند. یکی از این رفتارهاي پیچیده، اهمال کاری است. اهمال کاری یا به آینده موکول کردن کارها عادتی است که در بسیاري از افراد وجود دارد تا جایی که پژوهشگران بر این باورند که این ویژگی از تمایلات ذاتی انسان است. اهمال کاری عملی است که در نظر اول، هدفش خوشایند کردن زندگی است ولی در اغلب موارد جز استرس، به هم ریختگی و شکستهاي پیاپی، پیامد دیگري ندارد و این نکته هم قابل ذکر است که اهمال کاری همیشه مسأله ساز نیست، اما در اغلب موارد می تواند از طریق ممانعت از پیشرفت و عدم دسترسی به اهداف، پیآمدهاي نامطلوب و جبران ناپذیري به همراه داشته باشد (استیل،2007).
دمبنوتی(2010) معتقد است که جدا کردن و تقسیم انواع اهمال کاری ، امري ذهنی است و در عمل این موارد باهم دیگر همپوشی زیادي دارند؛ به نظر او تقسیم بندي انواع اهمال کاری ، به خاطر راحتی درك آن است و فقط امري ذهنی است و امکان وجود همه آن چه که ما انواع اهمال کاری می نامیم، در افراد وجود دارد. آن چه سبب ایجاد مفهومی به عنوان انواع اهمال کاری شده است، تفاوت در مؤلفه هاي شناختی، عاطفی و رفتاري است که افراد تعلل ورز باهم دارند. اهمال کاری با توجه به پیچیدگی، مؤلفه هاي شناختی، عاطفی و رفتاري آن نمودهاي گوناگونی دارد که عبارتند از: اهمال کاری عمومی، اهمال کاری تصمیم گیري، اهمال کاری روان رنجورانه، اهمال کاری وسواس گونه و اهمال کاری تحصیلی. سبکشناختی ویژگیهای شخصیتی را شامل می شود که سبب تفاوت افراد از یکدیگر میشود. همچنین سبکشناختی به طریقه دریافت، ذخیره سازی، پردازش و انتقال اطلاعات توسط فرد اشاره دارد. سيف (1386) معتقد است كه سبك يادگيري به چگونگي يادگيري يادگيرنده اشاره مي كند نه اينكه او به چه خوبي از عهدة يادگيري برمي آيد. به همين سبب سبكهاي يادگيري از منابع مهم تفاوتهاي فردي در تبيين عملكرد تحصيلي است كه با استعداد و تواناييهاي افراد مرتبط نيستند بلكه به اينكه چگونه افراد ترجيح مي دهند تا اين تواناييهايشان را مورد استفاده قرار دهند مرتبط هستند. سبكهاي يادگيري داراي انواع متعددي هستند كه از ميان آنها سبكهاي يادگيري شناختي از اهميت بيشتري برخوردارند. ديچكو و كرافورد(2006) اظهار مي دارند كه سبكهاي شناختي بر روشهاي مورد استفاده يادگيرنده براي پردازش اطلاعات در يادگيري مفاهيم و اصول تازه دلالت دارد. دسیمون،19939 میلیگرام، میتالم، لونیسون( 1998) در تعریف اهمال کاری می نویسند اهمال کاری یک ویژگی و نقص رفتاری است که شکل عقب انداختن کارها و تکالیف و یک تصمیم گیری نمایان می شود اینکه چه عواملی در پیدایش اهمال کاری مؤثرند بایستی گفت که اهمال کاری از عوامل گوناگونی مانند اعتماد به نفس پایین، نداشتن طرح و برنامه کاری، عدم توانایی در مدیریت زمان، ترس از عدم موفقیت - احساس حقارت، مشکل در شروع، اضظراب و افسردگی تأثیر می پذیرد ( فرجاد، 1375). الیور و دیساربو (1989) رضایت تحصیلی را به معنی تناسب بین ارزشیابی ذهنی دانشجویان با تجارب و پیامدهای متنوع ارزشیابی شده از آموزش تعریف کرده اند. لذا از نظر آن ها رضایت تحصیلی تحت تاثیر رضایت کلی دانشجویان از انتظارات آن ها قرار دارد. گروه دیگری از محققان نیز با تعریف رضایت به عنوان چگونگی ادراک دانشجویان از تجارب یادگیریشان، اظهار می دارند، وجود دانشجویانی با تجارب رضایتبخش به حفظ و بهبود بقای آن ها در دانشگاه خواهد انجامید. از نظر لچر (2010) نیز هشت عامل موثر بر رضایت 5 تحصیلی عبارت است از: اعتماد به نفس؛ رضایت از برنامه های درسی، آموزشی و کلاسها؛ رضایت از کیفیت تدریس و مواد درسی؛ رضایت از فعالیت های فوق برنامه و فرصتهای شغلی؛ رضایت از مشارکت؛ رضایت از کیفیت تدریس و ارائه بازخورد توسط اساتید؛ رضایت ازمیزان تسهیلات و رضایت از کیفیت و تعاملات دانشجویان. لازم به ذکر است، از نظر لچر، دو بعد رضایت از کیفیت محتوای درسی و مشارکت دانشجویان دارای کمترین تأثیر و اعتماد به نفس، فعالیتهای فوق برنامه، فرصتهای شغلی و کیفیت تدریس دارای بیشترین تأثیر بر رضایت تحصیلی دانشجویان دارند. سبكهاي يادگيري داراي انواع متعددي هستند كه از ميان آنها سبكهاي يادگيري شناختي از اهميت بيشتري برخوردارند. (2004) وول فولك، سبكهاي شناختي را به عنوان «راههاي متفاوت دريافت و سازماندهي اطلاعات تعريف كرده است».سبک شناختی یکی از انواع مهارتهای ذهنی است که اهمیت بخصوصی در یادگیری دارد.بر اساس نظریه نوین یادگیری، سبک شناختی یک فرایند کنترل است، فرایندی درونی که براساس آن یادگیرندگان، روشهای توجه، یادگیری، یادآوری و تفکر خود را انتخاب می کنند وتغییر میدهند.