این محصول در قالب ورد (WORD) و قابل ویرایش در 56 صفحه تهیه شده است. در بخش زیر برای اطلاع بیشتر از محتویات این فایل و اطمینان از خرید، مطالب چند صفحه آورده شده است. با مطالعه این بخش با اطمینان بیشتر خرید کنید.

لینک دانلود پایین صفحه

راز ختم نبوت

ظهور دين اسلام ، با اعلام جاودانگی آن و پايان يافتن دفتر نبوت توام‏ بوده است . مسلمانان همواره ختم نبوت را امر واقع شده تلقی كرده‏اند .
هيچ گاه برای آنها اين مساله مطرح نبوده كه پس از حضرت محمد (ص) پيغمبر ديگری خواهد آمد يا نه ؟ چه ، قرآن كريم با صراحت ، پايان يافتن‏ نبوت را اعلام و پيغمبر بارها آن را تكرار كرده است . در ميان مسلمين‏ انديشه ظهور پيغمبر ديگر ، مانند انكار يگانگی خدا يا انكار قيامت ، با ايمان به اسلام همواره ناسازگار شناخته شده است .
تلاش و كوششی كه در ميان دانشمندان اسلامی در اين زمينه به عمل آمده‏ است ، تنها در اين جهت بوده كه می‏خواسته‏اند به عمق اين انديشه پی ببرند و راز ختم نبوت را كشف كنند .
وارد بحث ماهيت وحی و نبوت نمی‏شويم . قدر مسلم اين است كه وحی ، تلقی و دريافت راهنمايی است از راه اتصال ضمير به غيبت و ملكوت . نبی ، وسيله ارتباطی است ميان ساير انسانها و جهان‏  ديگر و در حقيقت پلی است ميان جهان انسانها و جهان غيب .  نبوت از جنبه شخصی و فردی ، مظهر گسترش و رقاء شخصيت روحانی يك فرد  انسان است و از جنبه عمومی ، پيام الهی است برای انسانها به منظور  رهبری آنها كه به وسيله يك فرد به ديگران ابلاغ می‏گردد .  همين جاست كه انديشه ختم نبوت ، ما را با پرسشهايی مواجه می‏كند ، كه‏  : آيا ختم نبوت و عدم ظهور نبی ديگر بعد از خاتم النبيين به معنی كاهش‏  استعدادهای معنوی و تنزل بشريت در جنبه های روحانی است ؟ آيا مادر  روزگار از زادن فرزندانی ملكوتی صفات كه بتوانند با غيب و ملكوت پيوند  داشته باشند ناتوان شده است و اعلام ختم نبوت به معنی اعلام نازا شدن‏  طبيعت نسبت به چنان فرزندانی است ؟  بعلاوه ، نبوت معلول نيازمندی بشر به پيام الهی است و در گذشته طبق‏  مقتضيات دوره‏ها و زمانها اين پيام تجديد شده است . ظهور پياپی پيامبران‏  ، تجديد دائمی شرايع ، نسخهای مداوم كتب آسمانی همه بدان علت است كه‏  نيازمنديهای بشر دوره به دوره تغيير می‏كرده است و بشر در هر دوره‏ای‏  نيازمند پيام نوين و پيام‏آور نوينی بوده است . با اين حال ، چگونه‏  می‏توان فرض كرد كه با اعلام ختم نبوت اين رابطه يكباره بريده شود و پلی‏  كه جهان انسان را به جهان غيبت متصل می‏كند يكسره خراب گردد و ديگر  پيامی به بشر نرسد و بشريت بلاتكليف گذاشته شود ؟  از اينها همه گذشته ، چنانكه می‏دانيم در فاصله ميان   8

پيامبران صاحب شريعت مانند نوح و ابراهيم و موسی و عيسی يك سلسله‏  پيامبران ديگر ظهور كرده‏اند كه مبلغ و مروج شريعت پيشين بوده‏اند .  هزاران نبی بعد از نوح آمده‏اند كه مبلغ و مروج شريعت نوحی بوده‏اند ،  همچنين بعد از ابراهيم و غيره . فرضا انقطاع نبوت تشريعی را بپذيريم و  بگوييم با شريعت اسلام شرايع ختم شد ، چرا نبوتهای تبليغی بعد از اسلام‏  قطع شد ؟ چرا اينهمه پيامبر بعد از هر شريعتی ظهور كردند و آنها را تبليغ‏  و ترويج و نگهبانی كردند ، اما بعد از اسلام حتی يك پيامبر اينچنين نيز  ظهور نكرد ؟  اينهاست پرسشهايی كه از انديشه ختم نبوت ناشی می‏شود .  اسلام كه خود عرضه كننده اين انديشه است پاسخ اين پرسشها را داده است‏  . اسلام انديشه ختم نبوت را آنچنان طرح و ترسيم كرده است كه نه تنها  ابهام و ترديدی باقی نمی‏گذارد ، بلكه آن را به صورت يك فلسفه بزرگ در  می‏آورد . از نظر اسلام ، انديشه ختم نبوت نه نشانه تنزل بشريت و كاهش‏  استعداد بشری و نازا شدن مادر روزگار است و نه دليل بی‏نيازی بشر از پيام‏  الهی است و نه با پاسخگويی به نيازمنديهای متغير بشر در دوره‏ها و  زمانهای مختلف ناسازگار است ، بلكه علت و فلسفه ديگری دارد .  قبل از هر چيز لازم است با سيمای ختم نبوت آنچنانكه اسلام ترسيم كرده‏  است آشنا بشويم و آن را بررسی كنيم ، سپس پاسخ پرسشهای خود را دريافت‏  داريم .  در سوره احزاب آيه 40 چنين می‏خوانيم :  « ما كان محمد ابا احد من رجالكم ولكن رسول الله و خاتم النبيين » .  9

محمد پدر هيچيك از مردان شما نيست ، همانا او فرستاده خدا و پايان‏  دهنده پيامبران است ( 1 ) .  اين آيه رسما حضرت محمد ( صلی الله عليه و آله ) را با عنوان " خاتم‏  النبيين " ياد كرده است .  كلمه " خاتم " به حسب ساختمان لغوی خود در زبان عربی ، به معنی چيزی‏  است كه به وسيله آن به چيزی پايان دهند . مهری كه پس از بسته شدن نامه‏  بر روی آن می‏زدند به همين جهت " خاتم " ناميده می‏شد ، و چون معمولا بر  روی نگين انگشتری ، نام يا شعار مخصوص خود را نقش می‏كردند و همان را بر  روی نامه‏ها می‏زدند ، انگشتری را " خاتم " می‏ناميدند .  در قرآن هر جا و به هر صورت ماده " ختم " استعمال شده است مفهوم‏  پايان دادن يا بستن را می‏دهد . مثلا در سوره يس آيه 65 چنين می‏خوانيم :  « اليوم نختم علی افواههم و تكلمنا ايديهم و تشهد ارجلهم بما كانوا  يكسبون ».  پاورقی :  . 1 يكی از عادات عرب و بعضی از ملل ديگر " پسر خواندگی " بود و  اسلام آن را منسوخ كرد . " پسر خوانده " در ارث و روابط خانوادگی‏  همانند پسر واقعی به شمار می‏رفت .  رسول اكرم آزاد شده‏ای داشت به نام زيدبن حارثه كه پسر خوانده آن حضرت‏  نيز به شمار می‏رفت . مردم طبق معمول انتظار داشتند كه رسول اكرم با پسر  خوانده خويش مانند پسر واقعی رفتار كند ، همچنانكه خود آنها می‏كردند .  مفاد اين آيه اين است : محمد را پدر هيچ يك از مردان خود ( زيد بن‏  حارثه يا شخص ديگر ) نخوانيد ، او را فقط به عنوان فرستاده خدا و پايان‏  دهنده پيامبران بشناسيد و بخوانيد .  10

در اين روز به دهانهای آنها مهر می‏زنيم و دستهاشان با ما سخن می‏گويند و  پاهاشان بر آنچه به دست آورده‏اند گواهی می‏دهند .  لحن آيه مورد بحث خود می‏رساند كه قبل از نزول اين آيه نيز پايان يافتن‏  نبوت به وسيله پيغمبر اسلام در ميان مسلمين امری شناخته بوده است .  مسلمانان همان طوری كه محمد را " رسول الله " می‏دانستند ، " خاتم‏  النبيين " نيز می‏شناختند . اين آيه فقط يادآوری می‏كند كه او را با عنوان‏  پدر خوانده فلان شخص نخوانيد ، او را با همان عنوان واقعی‏اش كه رسول‏  الله و خاتم النبيين است بخوانيد .  اين آيه فقط به جوهر و هسته مركزی انديشه ختم نبوت اشاره می‏كند و بر  آن چيزی نمی‏افزايد .  در سوره حجر آيه 9 چنين آمده است :  « انا نحن نزلنا الذكر و انا له لحافظون ».  ما خود اين كتاب را فرود آورديم و هم البته خود نگهبان آن هستيم .  در اين آيه با قاطعيت كم نظيری از محفوظ ماندن قرآن از تحريف و تغيير  و نابودی سخن رفته است .  يكی از علل تجديد رسالت و ظهور پيامبران جديد تحريف و تبديلهايی است‏  كه در تعليمات و كتب مقدس پيامبران رخ می‏داده است و به همين جهت آن‏  كتابها و تعليمات ، صلاحيت خود را برای هدايت مردم از دست می‏داده‏اند .  غالبا پيامبران احيا كننده سنن فراموش شده و اصلاح كننده تعليمات تحريف‏  يافته پيشينيان خود بوده‏اند .  11

گذشته از انبيائی كه صاحب كتاب و شريعت و قانون نبوده و تابع يك‏  پيغمبر صاحب كتاب و شريعت بوده‏اند ، مانند همه پيامبران بعد از  ابراهيم تا زمان موسی و همه پيامبران بعد از موسی تا عيسی ، پيامبران‏  صاحب قانون و شريعت نيز بيشتر مقررات پيامبر پيشين را تاييد می‏كرده‏اند  . ظهور پياپی پيامبران تنها معلول تغيير و تكامل شرايط زندگی و نيازمندی‏  بشر به پيام نوين و رهنمايی نوين نيست ، بيشتر معلول نابوديها و تحريف‏  و تبديل‏های كتب و تعليمات آسمانی بوده است .  بشر چند هزار سال پيش نسبت به حفظ مواريث علمی و دينی ناتوان بوده‏  است ، و از او جز اين انتظاری نمی‏توان داشت . آنگاه كه بشر می‏رسد به‏  مرحله‏ای از تكامل كه می‏تواند مواريث دينی خود را دست نخورده نگهداری‏  كند ، علت عمده تجديد پيام و ظهور پيامبر جديد منتفی می‏گردد و شرط لازم (  نه شرط كافی ) جاويد ماندن يك دين ، موجود می‏شود .  آيه فوق به منتفی شدن مهمترين علت تجديد نبوت و رسالت از تاريخ نزول‏  قرآن به بعد اشاره می‏كند ، و در حقيقت ، تحقق يكی از اركان ختم نبوت را  اعلام می‏دارد .  چنانكه همه می‏دانيم در ميان كتب آسمانی جهان تنها كتابی كه درست و به‏  تمام و كمال دست نخورده باقی مانده قرآن است . بعلاوه ، مقادير زيادی از  سنت رسول به صورت قطعی و غير قابل ترديد در دست است كه از گزند  روزگار مصون مانده است . البته بعد توضيح خواهيم داد كه وسيله الهی‏  محفوظ ماندن كتاب آسمانی مسلمين ، رشد و قابليت بشر اين دوره است كه‏  دليل بر نوعی بلوغ اجتماعی انسان اين عهد است .