جزئیات:

توضیحات: فصل دوم پژوهش کارشناسی ارشد و دکترا (پیشینه و مبانی نظری پژوهش)

همرا با منبع نویسی درون متنی به شیوه APA جهت استفاده فصل دو پایان نامه

توضیحات نظری کامل در مورد متغیر

پیشینه داخلی و خارجی در مورد متغیر مربوطه و متغیرهای مشابه

رفرنس نویسی و پاورقی دقیق و مناسب

منبع : انگلیسی و فارسی دارد (به شیوه APA)

رفتار رانندگی:

امروزه يكى از مولفه هاى اساسى در تقويت توسعه پايدار مساله ى ارتقاء سلامت جامعه مى باشد. چرا كه محور توسعه پايدار انسان سالم است. از طرفى رانندگى انسانها در جهان امروز با خطرات زيادى روبه رو مى باشد. از جمله مهم ترين و قابل توجه ترين خطراتى كه امروزه زندگى افراد را در كشورهاى مختلف جهان تهديد مى كند، افزايش حوادث و آسيب هاى عمدى و غير عمدى است كه سالانه باعث مرگ بيش از 6 ميليون نفر در جهان مى شود و پر واضح است كه "رانندگان" عامل اصلي انجام تخلفات ترافيكي به‌شمار مي روند، اما آنچه كه بر چگونگي رفتار انسان و راننده در زمان رانندگي و يا تغيير آن نقش خواهد داشت، متفاوت بوده كه در يك دسته بندي كلي سه عامل 1- محيطي 2- قانوني و اجرايي 3- دروني را مي توان نام برد(محمدیان، 1391).

1-   عوامل محيطي:

به مجموعه عواملي گفته مي شود كه در محيط پيراموني و اطراف انسان وجود داشته و منجر به انجام تخلف توسط رانندگان مي گردد. در واقع اين عوامل بگونه‌اي بر رفتار انسان ها اثر مي‌گذارد كه راننده را به سمت انجام تخلف سوق مي‌دهد که براي ريشه يابي علل وقوع تخلفات، لزوما" بايد اين عوامل را به درستي شناخت و تلاش نمود بر اينگونه عوامل تأثير گذار مديريت نموده تا دچار رفتارهاي ناهنجار ترافيكي در جامعه نشويم.

-     شرايط آب و هوائي: گرماي بيش از حد هوا در روزهاي تابستان مي تواند موجب ناراحتي خاطر و از بين رفتن آرامش و آسايش و در نهايت بي حوصلگي و خشم رانندگان شود . از طرف ديگر سرماي هوا همراه با شرايط بدآب و هوايي نظير برف و كولاك، مي تواند زمينه ساز ايجاد انگيزه در راننده جهت انجام تخلفات ترافيكي را براي رسيدن سريعتر به مقصد، فراهم نمايد و در حقيقت موجب كاهش آستانه تحمل رانندگان شود.

-     وضعيت ترافيكي: تراكم بالاي ترافيك همراه با راهبندان هاي طولاني مدت، بويژه در شرايط نامساعد جوي مي‌تواند بستر لازم براي تأثيرگذاري در رفتار رانندگان را فراهم آورده و انسان در اين شرايط و فشار رواني احيانا" از كوره به در رود و رفتاري خارج از عرف و عادت از خود بروز دهد كه يكي از آنها مي تواند، انجام تخلفات رانندگي باشد(محمدیان، 1391).

-طرح هندسي راه و كيفيت روسازي: اين دو از عواملي هستند كه رانندگي ها بويژه در رانندگي‌هاي طولاني‌مدت، راننده را خسته نموده و موجب استرس يا بروز خشم در رانندگان می شوند كه از جمله مي توان به ناهموار بودن جاده‌ها، وجود خرابي و دست اندازها، سرعت گيرهاي ناگهاني و نيز پيچ هاي تند و خطرناك و غيره نام برد(زمبون و هاسلبرگ1، 2008).

-وضعيت روشنايي: در برخي موارد انجام تخلف داراي پس زمينه خاص رفتاري نبوده، بلكه صرفا" به دليل ديد ناكافي از طرف راننده رخ مي‌دهد، بطور مثال ممكن است به علت كمبود روشنايي در راه‌ها برخي علائم راهنمايي و رانندگي توسط رانندگان بويژه در شرايط نامساعد جوي ديده نشده و تشخيص ميزان فاصله‌ها به درستي انجام نگيرد و همين مسأله موجب بروز برخي تخلفات ترافيكي گردد(محمدیان، 1391).

-شرايط پيراموني به لحاظ بصري: بطور مثال در اين مورد مي توان به تبليغات اطراف مسير حركت، به لحاظ نوع تبليغ، رنگ و طراحي آن اشاره كرد كه مي تواند  به لحاظ رواني بر راننده اثر گذار بوده و باعث ايجاد هيجان در راننده گردد و افزايش رفتارهاي احساسي مي تواند منجر به ايجاد روحيه تهاجمي در رانندگان شود(زمبون و هاسلبرگ، 2008).

2-   عوامل قانوني و اجرايي:

به مجموعه عواملي كه مرتبط با قانون و نحوه اجراي آن و نيز بازتاب ها و تبعات اجراي قوانين بوده، اشاره مي نمايد كه مي تواند بر رفتار رانندگان و طرز تلقي آنان و نيز ميزان تبعيت و يا گريز از قوانين و مقررات را فراهم نمايد(محمدیان، 1391).

-برخورد با متخلف: اين مسأله از دو جنبه متفاوت قابل بررسي است ، از يك طرف ممكن است برخورد با متخلفين از قوانين رانندگي بسيار ملايم و ناكافي باشد و در نتيجه رانندگان را به تكرار انجام تخلف سوق دهد! از طرف ديگر برخورد تحقيرآميز و نامناسب با رانندگان متخلف موجب ايجاد روحيه قانون شكني و مخالفت با قوانين راهنمايي و رانندگي گردد(محمدیان، 1391).

-نقص قوانين: در برخي كشورها، تغيير و تحول در قوانين و مقررات ممكن است، بسترهاي لازم را در جامعه نداشته باشد و در حقيقت همراه و هماهنگ با رشد علم و فن آوري نباشد، در اينگونه موارد هم كم كم قانون به حاشيه رانده شده و اجراي آن دچار مشكل می شود(محمدیان، 1391).

-عدم اجراي كامل قوانين : قوانين و مقررات وضع شده در جامعه از نگاه طراحان اوليه و قانون گذاران بايد مانند يك پازل كامل در جامعه پياده شود تا تأثير آن ايجاد گردد. اگر بخاطر دلايل گوناگون و يا نظارت ناكافي،  بخشي از قطعات پازل قانون اجراء و بخشي از قطعات پياده نشود آن شكل لازم محقق نمي شود و در نتيجه زمينه گريز از مقررات و قوانين توسط رانندگان شكل مي گيرد(مشین و سن کی1، 2008).

-بازدارنده نبودن جريمه ها: براي بسياري از افراد و در برخي از جوامع از لحاظ فرهنگي، جريمه يكي از مهم ترين ابزارهاي مبارزه و برخورد با تخلفات رانندگي محسوب مي گردد كه استفاده از آن در كنترل بي نظمي‌هاي ترافيكي مؤثر بوده و يا لااقل در يك برهه زماني كوتاه مدت ضروري و تأثيرگذار مي باشد تا بتواند آرام ، آرام به يك عادت و يا رفتار در جامعه تبديل شود. اغلب رانندگان از جريمه شدن واهمه دارند و يا در مكان‌هايي كه مأموران راهنمايي و رانندگي حضور دارند از ارتكاب كوچكترين تخلفي نيز خودداري مي كنند. اما اگر ميزان جريمه هاي رانندگي پائين باشد آن قدرت بازدارندگي و تغيير رفتار در رانندگان را ايجاد نمي نمايد و موجب تجري بيشتر رانندگان متخلف مي گردد(مشین و سن کی، 2008).

3-   عوامل دروني انسان:

مطالعات و بررسي ها نشان مي دهد، در بخش قابل توجهي از تصادفات ترافيكي، اشتباهات انساني دخيل است بنابراين آنچه اهميت بيشتري مي يابد، شناخت هرچه بيشتر عامل دروني انسان است كه به نوبه خود مجموعه قابل توجهي از عوامل را در بر مي گيرد، شناخت اين عوامل مستلزم بررسي ويژگي هاي فردي راننده، تعاملات اجتماعي، ويژگي هاي روحي و رواني ، تربيت افراد، سطح فرهنگ، ميزان آگاهي و ... را ضروري مي سازد(شاکری نیا، 1388).

1 - Zambon, Hasselberg

1– Machin & Sankey