چکیده    2
مقدمه    2
مسئولیت مدنی دارنده وسیله نقلیه موتوری زمینی در حقوق ایران    3
1- وسیله نقلیه چیست؟    5
2- شخص مسئول کیست؟    6
3- مبنای حقوقی مسئولیت چیست؟    7
4- خسارات قابل جبران بر مبنای قانون بیمه اجباری مسئولیت کدام است؟    9
5- نقش راننده در این مسئولیت چیست؟    11
6- عوامل رافع مسئولیت چیست؟    12
الف) قوه قاهره و حوادث ناگهانی:    13
ب) تقصیر زیاندیده    14
ج- فعل شخص ثالث    14
نتیجه‌گيري    15
منابع    15

چکیده
خسارات و حوادث زیانبار و غمبار ناشی از حوادث رانندگی در کشور ما روز به روز در حال افزایش است و لزوم وجود قواعد خاص و قاطعی که حقوق زیاندیده را به سهولت جبران کند، بیش از پیش احساس می‌شود. اینک در کشور ما بیمه مسئولیت جبران زیانهای ناشی از حوادث رانندگی، به موجب قانون بیمه اجباری مسئولیت دارندگان وسایل نقلیه موتوری زمینی مصوب سال 1347، اجباری است و خسارات ناشی از این حوادث علی الاصول، بر مالک وسیله نقلیه تحمیل می‌شود. مگر این که دارنده، وقوع یک عامل خارجی را که سبب شده رابطه علیت بین حادثه زیانبار و وسیله نقلیه قطع شود، اثبات کند. به موجب قانون مذکور، زیاندیده نیازی به اثبات تقصیر دارنده ندارد. همچنین مقررات دیگری در قانون مجازات اسلامی، در خصوص جبران خسارات ناشی از تصادم، منحصراً در مورد راننده وسیله نقلیه مقرر شده است که با توجه به نوع وسیله نقلیه، حکم به جبران خسارت می‌نماید. نهایتاً تقصیر راننده وسیله نقلیه موتوری، می‌تواند در مسئولیت دارنده مؤثر باشد. آنچه در این مقاله بررسی می‌شود، مسئولیت دارندگان وسیله نقلیه، به جبران خسارت ناشی از حوادث رانندگی در حقوق ایران، همراه با مطالعه تطبیقی مختصر حقوق کشور فرانسه، مصر و سیستم کامن لاو است.
کلید واژه : مسئولیت، دارنده وسیله نقلیه، حادثه رانندگی، تصادم، قوه قاهره 
مقدمه
انسان از دیر باز برای حمل و نقل کالا و جابجایی مسافر از وسایل نقلیه گوناگون استفاده می‌کرده است. در جهان امروز که دنیای سرعت و ارتباطات است، وسایل نقلیه به نحو شگرفی دگرگون شده و تحولات بسیاری در جهت ایجاد سرعت و در عین حال امنیت، در این وسایل پدید آمده است. در بین وسایل نقلیه عصر حاضر، اتومبیل از جایگاه ویژه ای برخوردار است. استفاده از این وسیله به نحو چشمگیری توسعه یافته و هر روز نیز گسترده تر می‌شود. به موازات این گسترش، خطرات ناشی از این وسیله نیز افزایش یافته و ما هر روز شاهد زیانهای جانی و مالی مربوط به آن هستیم که متأسفانه رقم این خسارات در کشور ما رو به افزایش است.
 

مسئولیت مدنی دارنده وسیله نقلیه موتوری زمینی در حقوق ایران
در کشور ما مسئولیت مدنی دارنده وسیله نقلیه موتوری، یعنی مسئولیت جبران خسارت ناشی از حوادث رانندگی، از قانونی مربوط به بیمه مسئولیت دارندگان وسایل نقلیه موتوری زمینی مصوب سال 1347، استخراج می‌شود، و همین موضوع، طرح اصلی این مقاله را تشکیل می‌دهد. با توجه به قانون فوق الذکر، آنچه از این پس مطالعه خواهد شد عبارتست از: 
1- وسیله نقلیه مورد بحث کدام است؟ 
2- شخص مسئول کیست؟
3- مبنای مسئولیت چیست؟ 
4- چه خساراتی قابل جبران است؟ 
5- عوامل رافع مسئولیت کدام است؟