فهرست مطالب
عنوان                                                                                                                   صفحه
چکیده    1
فصل اول: کلیات پژوهش
1-1- مقدمه    3
1-2- بیان مسأله    3
1-3- چارچوب نظري و مدل مفهومي پژوهش    5
1-1-3 چارچوب نظری پژوهش    5
1-2-3 مدل مفهومی پژوهش    6
1-4- اهمیت و ضرورت پژوهش    6
1-5- اهداف پژوهش    7
1-5-1 اهداف کلی    7
1-5-2 اهداف علمی    7
1-5-3 اهداف کاربردی    8
1-6-فرضیات پژوهش    8
1-7- تعريف واژهها و اصطلاحات پژوهش    8
1-7-1 تعاریف مفهومی متغیرهای پژوهش    8
1-7-2 روش تحقیق    9
1-7-3 جامعه و نمونه آماري    9
1-7-4-تعاریف عملیاتی متغیرهای پژوهش    10
فصل دوم: پیشینه تحقیق
2-1- مقدمه    13
2-2- مفهوم سود    13
2-2-1 مفهوم سود در سطح ساختار (قواعد و تعاريف)    15
2-2-2 مفهوم سود در سطح معاني ( ارتباط با واقعيت هاي اقتصادي )    15
2-2-3 مفهوم سود در سطح عمل (نحوه استفاده از آن توسط استفاده كنندگان)    16
2-2-4 چارچوب مفهوميگزارشگري    17
2-3- خصوصياتكيفياطلاعات مالي    18
2-3-1 كيفيت«اهميت»    20
2-3-2 مربوطبودن    21
2-3-3 ارزشپيشبينيكنندگيو تأييدكنندگي    21
2-3-4 انتخابخاصه    22
2-3-5  قابلاتكا بودن    22
2-3-6 بيانصادقانه    23
2-3-7 رجحانمحتوا بر شكل    23
2-3-8  بيطرفي    24
2-3-9 احتيـاط    24
2-3-10 كاملبودن    24
2-3-11 قابلمقايسهبودن    25
2-3-12 ثباترويه    25
2-3-13 افشاء    26
2-3-14 قابلفهمبودن    26
2-3-15 ادغامو طبقهبندياطلاعات    26
2-3-16 تواناستفادهكنندگان    26
2-3-17 محدوديتهايحاكمبر خصوصياتكيفياطلاعاتمالي    27
2-3-17-1 موازنهبينخصوصياتكيفي    27
2-3-17-2 بهموقعبودن    28
2-3-17-2-1 عوامل موثر بر به موقع بودن سود و گزارشگری آن    28
2-4- عدم تقارن اطلاعاتی    31
2-4-1 عدم تقارن اطلاعات و کارایی بازار    31
2-4-1-1 شكل ضعيف    32
2-4-2-2 شكل نيمه قوي    32
2-4-1-3  شكل قوي    32
2-4-2 عدم تقارن اطلاعاتی و دامنه قیمت پیشنهادی خرید و فروش سهام    34
2-4-3 پیامدهای عدم تقارن اطلاعاتي در بازار سرمایه    36
2-4-4 عدم تقارن اطلاعات و فرضيه پيام دهي    39
2-5- بیان تئوریک رابطه به موقع بودن سود با عدم تقارن اطلاعاتی و فرصت رشد    39
2-6- پیشینه پژوهش    40
2-6-1 تحقیقات خارجی    40
2-6-2 تحقیقات داخلی    42
فصل سوم: روش شناسی پژوهش
3-1- مقدمه    46
3-2- روش تحقیق    47
3-3- قلمرو تحقیق    48
3-3-1  قلمرو موضوعی    48
3-3-2  قلمرو مکانی    48
3-3-3 قلمرو زمانی    48
3-4- روش و ابزار گردآوری دادهها    48
3-5- جامعه و نمونه آماري    49
3-6- فرضيههاي پژوهش    50
3-6-1 مدل آماری تحقیق    50
3-6-2 متغير وابسته    51
3-6-3 متغيرمستقل    51
3-6-3-1 متغيرتعدیل گر    51
3-7- روش تجزیه و تحلیل دادهها    52
3-7-1 همبستگی    53
3-7-1-1 ضریب تعیین و ضریب تعیین تعدیل شده    53
3-7-1-2 ضریب همبستگی    54
3-7-2 رگرسیون    55
3-7-2-1 رگرسیون خطی ساده    55
3-7-2-2 رگرسیون چند متغیره    55
3-7-3  آزمون هم خطی    56
3-8- معرفي نرم افزار Eviews    57
3-9- انواع دادهها    58
3-10-مدل دادههای ترکیبی سری زمانی- مقطعی (پنل)    59
3-11- انواع مدل های بکار رفته در دادههای ترکیبی    59
3-12- تحلیل رگرسیون    60
3-13- فروض کلاسیک    61
فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده‌های آماری
4-1-مقدمه‏    64
4-2-شاخص های توصیفی متغیرها    64
4-3-روش آزمون فرضیههاي تحقيق    66
4- 4- نتایج تجزیه وتحلیل رگرسیون به روش پنلی    68
4-4-1 آزمون معنادار بودن اثرات ثابت    68
4-4-2 آزمون هاسمن    69
4-4-3 آزمون ریشه واحد در دادههای ترکیبی    70
4-5- نتایج اماری فرضیات    71
4-5-1 فرضیه اول    71
4-5-2 فرضیه دوم    73
فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادها
5-1- مقدمه    76
5-2- ارزیابی و تشریح نتایج حاصل از آزمون فرضیه ها    76
5-2-1 نتیجه گیری آزمون فرضیه اول    76
5-2-2 نتیجه گیری آزمون فرضیه دوم    77
5-3- پيشنهادها    78
5-3-1 پیشنهادهایی در راستای یافته های پژوهش    78
5-3-1-1 پیشنهاد به سازمان حسابرسی و حسابداران رسمی    78
5-3-2 پيشنهادهايي مبني بر نتايج پژوهش    79
5-3-3 پیشنهادات برای پژوهش های آتی    79
5-4- محدودیت های تحقیق    80
منابع و  مآخذ
منابع فارسی    82
منابع لاتين    84
ضمائم و پیوست ها    85

 
فهرست جداول
عنوان                                                                                                                 صفحه
جدول شماره 1-1- معرفی متغیرهای مورد بررسی پژوهش    11
جدول 2-1- رابطه بين خصوصيات كيفي اطلاعات مالي    19
جدول 4-1- شاخص های توصیف کننده متغیرهای تحقیق در قالب شاخص های مرکزی، شاخص (statistics) پراکندگی و شاخص های شکل توزیع    65
جدول 4-2- نتایج آزمون‌هایF لیمر    68
جدول 4-3- نتایج آزمون‌های هاسمن    69
جدول 4-4-نتایج آزمون‌های مانایی    71
جدول 4-5- نتایج رگرسیون اثرات تصادفی مقطعی    72
جدول 4-6- نتایج رگرسیون اثرات تصادفی مقطعی    74
 
فهرست نمودار
عنوان                                                                                                                  صفحه
نمودار1-1-مدل مفهومی ( منبع: محقق ساخته )    6

 
چکیده
سود برای اثربخشی باید به موقع در دسترس قرارگیرد. به موقع بودن سود، موجب واقعی شدن بازده میگردد و در صورت ارائه در فواصل کوتاه مدت، موجب کاهش ریسک اطلاعاتی میگردد ..به موقع بودن يكي از مهمترين ويژگيهاي كيفي اطلاعات مالي محسوب ميشود. اگر در يك معامله بالقوه يك طرف اطلاعات بيشتري نسبت به طرف ديگر داشته باشد، عدم تقارن اطلاعات وجود دارد. اين امر منجر به عدم تقارن اطلاعاتي در بازار سهام ميشود. در این پژوهش رابطه بین به موقع بودن سود با عدم تقارن اطلاعاتی و تعدیل متغیر فرصت رشد در بازار سرمایه ایران، براساس دادههای 78 شرکت طی دوره زمانی   1387تا1391 بررسی شدهاست. از نرم افزار Eviews روش رگرسیون پنلی برای تحلیل داده‎های پژوهش استفاده شدهاست. این پژوهش از لحاظ هدف، تحقیقی کاربردی، از نوع همبستگی میباشد. با توجه به نتایج بدست آمده از فرضیه اول، به موقع بودن سود با عدم تقارن اطلاعاتی دارای رابطه مثبت و معنادار میباشد. طبق نتایج حاصله از آزمون فرضیه دوم، متغیر تعدیل گر فرصت رشد بر روابط بین به موقع بودن با عدم تقارن اطلاعاتی تاثیرگذار است.

واژگان کلیدی: خصوصیات کیفی، به موقع بودن، سود حسابداری ، عدم تقارن اطلاعاتی.

فصل اول
کلیات پژوهش

1-1- مقدمه
پاسخگويي  كه خاستگاه آن احترام به حقوق انسان هاست، در سطوح مختلف ملي و بنگاه هاي تجاري مطرح است. مديران در مقابل سرمايه گذاران، اعتباردهندگان و ساير اشخاص ذينفع، موظف اند از طريق ارائه اطلاعات به موقع، شفاف و قابل اعتماد، آنها را در جريان نحوه به كارگيري منابع اقتصادي و نتايج عمليات واحد تجاري قرار داده و امكان تصميم گيري و قضاوت منطقي را براي آنها فراهم سازند. اتخاذ تصميمات معقول اقتصادي و تخصيص بهينه منابع محدود و كمياب  به سوي فعاليت‌هاي برتر بدون وجود اطلاعات به موقع، معتبر و قابل اتكا، امكان پذير نیست. به موقع بودن   به اين مفهوم است كه اطلاعات بايد در كوتاه ترين زمان و به سريع ترين شكل ممكن در دسترس استفاده كنندگان قرارگيرد. هر چه فاصله زماني بين پايان سال مالي و تاريخ انتشار صورتهاي مالي  واحدهاي تجاري كوتاه تر باشد، منافع و سودمندي حاصل از صورتهاي مالي حسابرسي شده سالانه واحدهاي تجاري افزايش مییابد. افزايش فاصله زماني بين پايان سال مالي و تاريخ انتشار صورتهاي مالي، احتمال فاش شدن اطلاعات به نفع گروهي از استفاده كنندگان و به زيان سايرين را افزايش ميدهد.
در فصل اول پس از بیان مسئله به اهمیت و ضرورت تحقیق می پردازیم و سپس اهداف تحقیق را بیان می‌کنیم. همچنین در این فصل فرضیه های تحقیق آورده شدهاست. و برخی اصطلاحات کلیدی در پایان این فصل تعریف میشود.

1-2- بیان مسأله
مقوله سود در مباحث حسابداري و مالي با توجه به بحث كيفي آن و همچنين بعنوان ابزاري براي تصميمگيري از جايگاه ويژهاي برخوردار است. اگر چه مفهوم تعهدي سود به عنوان يك ابزار بنيادي با انتقادهايي مواجه است اما از ديدگاه اطلاعاتي، اين مفهوم بيانگر نتيجه فعاليت يك شركت از ديدگاه حسابداري و مالي ميباشد. بر اساس فرضيات «بازار كارا»  و همچنين تحقيقات انجام شده مشاهده ميشود كه سود حسابداري بار و محتواي اطلاعاتي دارد. محاسبه سود حسابداري بعنوان معياري براي ارزيابي عملكرد شركتها و يا اطلاعاتي كه در محاسبه آن لحاظ ميشود، توسط حسابداران حرفهاي و تحليلگران و مفسران مالي همواره مورد تاكيد قرار داشته است. ويژگيهاي كيفي اطلاعات حسابداري عبارت است از صفت و كيفيتي از اطلاعات حسابداري كه مفيد بودن و اثربخشي آن را افزايش ميدهد. در واقع ويژگيهاي كيفي خصوصياتي هستند كه اطلاعات را فراهم شده و گزارشات را براي استفادهكنندگان قابل استفاده ميسازند. يكي از دو بعد اصلي ويژگيهاي كيفي مربوط بودن ميباشد، به اين مفهوم كه اطلاعات براي اين كه قابل استفاده باشند بايد به نيازهاي تصميمگيري استفادهكنندگان مربوط باشند و اطلاعات آنگاه داراي كيفيت مربوط بودن هستند كه بتوانند از طريق كمك به استفادهكنندگان در ارزيابي رويدادهاي گذشته، حال و آينده، يا از طريق تأييد يا اصلاح ارزيابي گذشته آنها، تصميمات اقتصادي آنان را تحت تأثير قرار دهند (بهرامفر و رسولي، 1387). سود برای اثربخشی باید به موقع در دسترس قرارگیرد. به موقع بودن سود، موجب واقعی شدن بازده می‌گردد و در صورت ارائه در فواصل کوتاه مدت، موجب کاهش ریسک اطلاعاتی  میگردد      (نصرالهي، 1389) ..به موقع بودن يكي از مهمترين ويژگيهاي كيفي اطلاعات مالي محسوب مي شود. به موقع بودن به اين مفهوم است كه اطلاعات بايد در كوتاه ترين زمان و به سريع ترين شكل ممكن در دسترس استفاده كنندگان قرارگيرد. هر چه فاصله زماني بين پايان سال مالي و تاريخ انتشار صورتهاي مالي  واحدهاي تجاري كوتاه تر باشد، سودمندي حاصل از صورتهاي مالي حسابرسي شده سالانه واحدهاي تجاري افزايش مییابد افزايش فاصله زماني بين پايان سال مالي و تاريخ انتشار صورتهاي مالي، احتمال فاش شدن اطلاعات به نفع گروهي از استفاده كنندگان و به زيان سايرين را افزايش ميدهد.

زمانی كه عدم تقارن اطلاعاتي  در رابطه با سهام يك شركت افزايش يابد ارزش ذاتي آن با ارزشي كه سرمايهگذاران در بازار سرمايه  براي سهام مورد نظر قائل ميشوند متفاوت خواهد بود. در نتيجه  ارزش واقعي سهام شركتها با ارزش مورد انتظار سهامداران تفاوت خواهد داشت (دياموند و ورچيا،1991: 65).