فهرست مطالب
عنوان                                                                                               صفحه
چکيده.................................................................................................................................................1

فصل اول: کليات تحقيق
1-1- مقدمه.........................................................................................................................................3
1-2- بيان مسئله..................................................................................................................................4
1-4- اهميت و ضرورت انجام تحقيق.................................................................................................5
1-3- اهداف تحقيق.............................................................................................................................6
1-5- فرضيه های تحقيق ومبانی نظری آن ها.....................................................................................7
1-6- قلمرو تحقيق..............................................................................................................................9
1-6-1- قلمرو زمانی...........................................................................................................................9
1-6-2- قلمرو مکانی..........................................................................................................................9
1-6-3- قلمرو موضوعی.....................................................................................................................9
1-7- تعريف اصطلاحات و واژه ها....................................................................................................9
1-7-1- مالکيت خانوادگی.................................................................................................................9
1-7-2- مالکيت نهادی.....................................................................................................................10
1-7-3- مالکيت شرکتی....................................................................................................................10
1-7-4-  به موقع بودن سود..............................................................................................................11
1-8- ساختار پژوهش.......................................................................................................................11

فصل دوم: مبانی نظری وادبيات تحقيق
2-1- مقدمه.......................................................................................................................................14
2-2- مبانی نظری و مفهوم حاکميت شرکتی.....................................................................................15
2-3- چارچوب نظری حاکميت شرکتی...........................................................................................17
2-3-1- نظريه نمايندگی...................................................................................................................17
2-3-2- نظريه هزينه معاملات..........................................................................................................18
2-3-3- تئوری ذينفعان.....................................................................................................................19
2-4- اهداف حاکميت شرکتی..........................................................................................................19
2-5- مزايای حاکميت شرکتی...........................................................................................................20
2-6- اصول حاکميت شرکتی............................................................................................................21
2-7- انواع شاخص های سنجش عملکرد........................................................................................23
2-8- انواع سيستم های حاکميت شرکتی..........................................................................................23
2-8-1- سيستم درون سازمانی.........................................................................................................24
2-8-2- سيستم برون سازمانی..........................................................................................................26
2-9- شيوه های حاکميت شرکتی.....................................................................................................28
2-9-1- شفافيت...............................................................................................................................28
2-9-2- پاسخگويی..........................................................................................................................28
2-9-3- انصاف برخورد يکسان با سهامداران...................................................................................29
2-9-4- مسئوليت پذيری..................................................................................................................29
2-10- تمرکز مالکيت به عنوان يکی از مهم ترين مکانيزم های حاکميت شرکتی............................29
2-11- نسبت سهامداران يا مالکان نهادی به عنوان يکی ديگر از مکانيزم های حاکميت شرکتی......31
2-12- نسبت شرکت های خانوادگی................................................................................................32
2-13- اهميت حا کميت شرکتی در بازارهای مالی..........................................................................33
2-14- بازيگران عرصه حاکميت شرکتی..........................................................................................34
2-14-1- هيئت مديره ها..................................................................................................................34
2-14-2- مديرعامل و تيم اجرايی شرکت........................................................................................35
2-14-3- سهامداران.........................................................................................................................35
2-14-4- مشتريان داخلی و خارجی شرکت....................................................................................35
2-14-5- قانون گذاران و ساير نهادهای مرتبط با کسب و کار شرکت............................................36
2-15- حاکميت شرکتی در ايران......................................................................................................36
2-16- عدم تقارن اطلاعاتی و حاکميت شرکتی...............................................................................37
2-17- مالکيت شرکت ها.................................................................................................................39
2-18- تركيب مالكيت و حاكميت شركتي........................................................................................39
2-19- تركيب مالكيت و سهامداري مديران......................................................................................40
2-20- ساختار مالكيت......................................................................................................................40
2-21- مالکيت مديريتي (خانوادگی)................................................................................................42
2-22- مالکيت نهادي.......................................................................................................................45
2-23- مالکيت شركتي......................................................................................................................47
2-24- مفهوم به موقع بودن اطلاعات(سود).....................................................................................49
2- 25- بموقع بودن واهميت آن.......................................................................................................50
2-26- ويژگيهای کيفی اطلاعات مالی..............................................................................................52
2-27- چارچوب تنظيمی برای گزارشگری به موقع در ايران...........................................................54
2-28- مفاهيم سود برای گزارشگری................................................................................................56
2-29- عوامل موثر بر رفتار گزارشگری به موقع............................................................................. 57
2-30- اندازه شرکت.........................................................................................................................57
2-31- اندازه شرکت و به موقع بودن سود.......................................................................................59
2-32- شاخص های اندازه گيری شرکت.........................................................................................59
2-32-1- ميزان دارائيهای شرکت.....................................................................................................60
2-32-2- ميزان فروش شرکت.........................................................................................................60
2-32-3- ارزش بازار شرکت...........................................................................................................60
2-32-4- تعداد پرسنل شرکت.........................................................................................................61
2-33- سودآوری(سود)....................................................................................................................62
2-33-1- نسبتهای سود آوری..........................................................................................................62
2-34- عمرشرکت............................................................................................................................63
2-35- بخش دوم: پيشينه تحقيق.......................................................................................................63
2-35-1- پيشينه داخلی....................................................................................................................63
2-35-2- پيشينه خارجی..................................................................................................................68
2-37- خلاصه فصل.........................................................................................................................74

فصل سوم: روش اجرای تحقيق
3-1- مقدمه.......................................................................................................................................76
3-2- روش کلی تحقيق....................................................................................................................76
3-3- جامعه آماری ونمونه آماری.....................................................................................................77
3-4- روش های گرد آوری داده ها .................................................................................................77
3-5- ابزار تحقيق  و موارد استفاده...................................................................................................78
3-6- مدل تحقيق..............................................................................................................................78
3-6-1- دسته بندی متغير ها.............................................................................................................79
3-6-2- نحوه اندازه گيری متغير ها..................................................................................................79
3-6-2-1- متغير مستقل...................................................................................................................79
3-6-2-1-1- مالکيت خانوادگی......................................................................................................79
3-6-2-1-2- مالکيت نهادی............................................................................................................79
3-6-2-1-3- مالکيت شرکتی..........................................................................................................80
3-6-2-2- متغير وابسته....................................................................................................................80
3-6-2-2-1- به موقع بودن سود.....................................................................................................80
3-6-2-3- متغير های کنترلی...........................................................................................................81
3-6-2-3-1- اندازه شرکت..............................................................................................................82
3-6-2-3-2- اهرم مالی...................................................................................................................82
3-6-2-3-3- نسبت ارزش بازار حقوق صاحبان سهام به ارزش دفتری..........................................82
3-6-3- مدل کلی تحقيق..................................................................................................................83
3-6-4- نحوه بدست آوردن رابطه بين متغير ها...............................................................................84
3-7- روش تجزيه و تحليل  اطلاعات..............................................................................................84
3-8- تحليل ماهيت و ويژگی های متغيرهای تحقيق........................................................................85
3-9- آزمون های رگرسيون..............................................................................................................85
3-10- روش های آماری..................................................................................................................85
3-10-1- آمار توصيفی.....................................................................................................................85
3-10-2- آماراستنباطی.....................................................................................................................86
3-10-2-1- آزمون کلموگروف- اسميرونوف..................................................................................87
3-10-2-2- آماره دوربين واتسون...................................................................................................87
3-10-2-3- آزمون ديکی فولر تعميم يافته جهت مانايی متغيرها.....................................................88
3-10-2-4- بررسی ناهمسانی واريانس...........................................................................................88
3-10-2-5- آزمون F ليمر...............................................................................................................89
3-10-2-6- آزمون هاسمن..............................................................................................................89
3-10-2-7- آزمون عدم خود همبستگی باقيمانده ها.......................................................................90
3-10-2-8- ضريب همبستگی پيرسون............................................................................................90
3-10-2-9- ضريب تعيين................................................................................................................90
3-11- نرم افزار آماری......................................................................................................................91
3-12- خلاصه اين فصل...................................................................................................................91

فصل چهارم: تجزيه وتحليل داده ها
4-1- مقدمه.......................................................................................................................................93
4-2- آمار توصيفی............................................................................................................................93
4-3- تحليل ماهيت و ويژگی های متغيرهای تحقيق........................................................................95
4-4- آزمون فرضيات........................................................................................................................95
4-5- مفروضات مدل رگرسيون........................................................................................................96
4-5-1- آزمون عدم خود همبستگی باقيمانده ها..............................................................................96
4-5-2- بررسی ناهمسانی واريانس..................................................................................................96
4-6- آزمون ديکی فولر تعميم يافته جهت مانايی متغيرها................................................................97
4-7- تجزيه و تحليل ونتايج فرضيه های پژوهش............................................................................98
4-7-1- تجزيه وتحليل ونتايج فرضيه اول........................................................................................98
4-7-1-1- بررسی ناهمسانی واريانس.............................................................................................98
4-7-1-2- آزمون F ليمرو آزمون هاسمن....................................................................................... 99
4-7-2- تجزيه وتحليل ونتايج فرضيه دوم.....................................................................................101
4-7-2-1- بررسی ناهمسانی واريانس...........................................................................................101
4-7-2-2- آزمون  Fليمر و آزمون هاسمن....................................................................................102
4-7-3- تجزيه وتحليل ونتايج فرضيه سوم....................................................................................104
4-7-3-1- بررسی ناهمسانی واريانس...........................................................................................104
4-7-3-2- آزمون  Fليمر و آزمون هاسمن....................................................................................105
4-8- خلاصه فصل.........................................................................................................................108

فصل پنجم: نتيجه‌گيري و پيشنهادها
5-1- مقدمه.....................................................................................................................................110
5-2- تفسير يافته های تحقيق.........................................................................................................110
5-2-1- نتيجه حاصل از آزمون فرضيه اول....................................................................................110
5-2-2- نتيجه حاصل از آزمون فرضيه دوم....................................................................................111
5-2-3- نتيجه حاصل از آزمون فرضيه سوم..................................................................................111
5-3- نتيجه گيری کلی....................................................................................................................112
5-4- پيشنهادها...............................................................................................................................113
5-4-1- پيشنهادهايی مبتنی بر يافته های پژوهش..........................................................................113
5-4-2- پيشنهاد برای پژوهش های آتی.........................................................................................114
5-5- محدوديت های پژوهش........................................................................................................115
5-6- خلاصه ي فصل....................................................................................................................116
فهرست منابع فارسی.......................................................................................................................117
منابع انگليسی..................................................................................................................................119
پيوست ها وضمائم..........................................................................................................................122
چکيده انگليسی...............................................................................................................................143

فهرست جداول
عنوان                                                                                               صفحه
جدول (3-1) شيوه اندازه گيری متغيرهای عملياتی تحقيق وعلائم اختصاری آنها............................83
جدول (4-1) آمار توصيفی متغيرهای پژوهش..................................................................................94
جدول(4-2) نتايج آزمون مانايی متغيرها...........................................................................................97
جدول(4-3) نتايج آزمون ناهمسانی وايت.........................................................................................98
جدول(4-4) آزمون F ليمر................................................................................................................99
جدول (4-5) آزمون هاسمن...........................................................................................................100
جدول(4-6) نتايج تجزيه و تحليل داده ها جهت آزمون فرضيه اول...............................................100
جدول(4-7) نتايج آزمون ناهمسانی وايت......................................................................................101
جدول (4-8) آزمون F ليمر............................................................................................................102
جدول (4-9) آزمون هاسمن...........................................................................................................102
جدول(4-10) نتايج تجزيه و تحليل داده ها جهت آزمون فرضيه اصلی دوم..................................103
جدول(4-11) نتايج آزمون ناهمسانی وايت....................................................................................104
جدول(4-12)آزمون F ليمر............................................................................................................105
جدول(4-13) آزمون هاسمن..........................................................................................................105
جدول (4-14) نتايج تجزيه و تحليل داده ها جهت آزمون فرضيه اصلی سوم................................106
جدول (4-15) خلاصه نتايج تحقيق...............................................................................................107

فهرست شکل ها و تصوير ها
  عنوان                                                                                              صفحه
2-1- ويژگی های کيفی اطلاعات مالی.............................................................................................53
3-1- مدل مفهومی پژوهش..............................................................................................................78

 
چکيده
کيفيت سود از جنبه های مختلف شامل (داشتن ارزش پيش بينی، ارزش بازخورد، بی طرفی، به موقع بودن و بيان صادقانه) توسط پژوهشگران مورد ارزيابی و توجه قرار گرفته است. هدف اين پژوهش، بررسی رابطه بين برخی ازسازوکارهای حاکميت شرکتی و اعلام به موقع سوددر شرکت های پذيرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می پردازد. در اين پژوهش ساختار مالکيت به سه طبقه مالکيت خانوادگی، مالکيت نهادی، مالکيت شرکتی طبقه بندی شده است. برای هر کدام از طبقات فرضيه تدوين و تأثير آن بر به موقع بودن سود آزمون گرديد. جامعه آماری اين تحقيق شرکت های پذيرفته در بورس اوراق بهادار طی سال های 1386 الی 1391 و با حذف سيستماتيک و هدفمند 101 شرکت انتخاب گرديده است. در اين تحقيق جهت پردازش اوليه داده ها از نرم افزار اکسل و برای تجزيه تحليل داده ها از نر م افزارهای 8Eviews  استفاده شده است. در اين تحقيق از روش رگرسيون خطی مرکب به روش ترکيبی ياData panel  جهت ارزيابی رابطه بين متغيرها استفاده می شود. نتايج پژوهش نشان می دهد که بين مالکيت خانوادگی و مالکيت نهادی با به موقع بودن سود رابطه ی مثبت معنا داری وجود دارد و بين مالکيت شرکتی با به موقع بودن سود رابطه ی مثبت و عدم معناداری وجود دارد.

واژه های کليدی
حاکميت شرکتی، مالکيت خانوادگی، مالکيت نهادی، مالکيت شرکتی، به موقع بودن سود

فصل اول                                                 کلیات تحقیق

1-1- مقدمه
مقوله سود در مباحث حسابداری و مالی با توجه به بحث کيفی آن و همچنين به عنوان ابزاری برای تصميم گيری از جايگاه ويژه ای برخوردار است همچنين با مروری  بر تاريخچه و ادبيات کهن دانش حسابداری در می يابيم که کمتر مفهوم يا پديده ای، همانند سود مورد بحث و منازعه فراگير بين و تئوريسين ها متفکران حسابداری و طبقات مختلف حرفه حسابداری و مالی قرار گرفته است. بر اساس فرضيات و همچنين تحقيقات انجام شده مشاهده می شود که سود حسابداری بار و محتوای اطلاعاتی دارد. محاسبه سود حسابداری به عنوان معياری برای ارزيابی شرکت ها ويا اطلاعاتی که در محاسبه آن لحاظ می شود، توسط حسابداران حرفه ای ومفسران مالی همواره مورد تأکيد قرار داشته است همچنين با توجه به اين که صورت های مالی اطلاعات مربوط و با ارزشی را برای گروه های برون سازمانی فراهم می کند، اتکای شديدتری بر اعداد حسابداری به ويژه سود و به موقع بودن آن دارد. پس از رسوايی های انرون و ورلدکام در سال 2002، تاکنون تحقيقات زيادی در زمينه حاکميت شرکتی و کيفيت سود انجام شده است روهايدا  (2011) .بسياری از محقيقن، ورشکستگی اين شرکت های بزرگ ناشی از ضعيف بودن حاکميت شرکتی در آنها می دانند. با وقوع اين رويدادها شفافيت صورت های مالی مورد ترديد قرار گرفت. ديفويند و همکاران  (2000) بيان کردند که اين رسوايی ها منجر به نقش حاکميت شرکت شد. حاکميت شرکتی در برگيرنده مجموعه روابط بين سهامداران، مديران، و ساير افراد ذينفع است که متضمن نظام کنترلی به منظور رعايت حقوق سهامداران جزء و اجرای صحيح مصوبات مجمع و جلوگيری از سوء استفاده های احتمالی است. دی آنجلو  (1981) و روداک و همکاران  (2006) اعتقاد دارند که سيستم های مکانيزم حاکميت شرکتی مناسب منجر به تقويت و مهارت مديران و کميته حسابرسی شده و نظارت مؤثر بر فعاليت های مديران نموده و در نهايت منجر به بهبود کيفيت صورت های مالی افشاء شده می شود. مهمترين ويژگی های شرکت ها تفکيک مالکيت از مديريت آنهاست. در طی سی سال گذشته موارد بسياری از تضاد منافع بين گروه ها و چگونگی مواجه شرکت ها با اين گونه تضاد ها از سوی اقتصاد دانان مطرح شده است. اين موارد به طور کلی تحت عنوان تئوری نمايندگی در حسابداری مديريت بيان می شود. تئوري نمايندگي به اين موضوع اشاره دارد كه بخشي از عمليات شركت ها به روابط نمايندگي بين سها مداران و مديران مربوط مي شود. در واقع جدايي مالكيت سهام و كنترل مديريت بر عمليات شركت مي تواند به تضاد منافع منجر شود و هزينه هاي نمايندگي ناشي از اين تضاد منافع بين مديران و سهامداران بوجود آيد. بدون اين مسئله نمايندگي، كيفيت گزارشگري هيچ مسئله خاصي نخوا هد داشت چون مديران هيچ گونه انگيزه اي براي تحريف گزارشات مالي يا مخفي نگه داشتن اطلاعات ندارند.