فهرست مطالب

عنوان                                                                                                         صفحه

چکیده 1

فصل اول:کلیات تحقیق

1-1- مقدمه 2

1-2- بیان مساله 3

1-3-اهمیت و ضرورت تحقیق. 3

1-4-اهداف تحقیق. 4

1-5-سؤالات و فرضيه‏هاي تحقیق. 4

1-6-فرضیه های تحقیق. 4

1-7- تعریف عملیاتی متغیرهای تحقیق. 4

1-7-1) تعریف واژگان و اصطلاحات متغیرهای تحقیق. 6

1-8- قلمرو موضوعی تحقیق. 7

1-8-1- قلمرو زمانی تحقیق. 7

1-8-2-  قلمرو مکانی تحقیق. 7

1-9-ساختار کلی تحقیق. 7

فصل دوم:ادبیات و پیشینه تحقیق

2-1- مقدمه: 8

2-2- کمیته نظارت جهانی بال 9

2-3- ریسک و مفاهیم مربوط به آن. 12

2-3-1- ظهور بحث ريسكهاي بانكي. 13

2-3-2- انواع ريسک در صنعت بانکداري. 13

2-3-2-1- ريسك‌هاي برون سازماني. 13

2-3-2-2- ريسك‌هاي درون سازماني. 15

2-2-3- ویژگی های داریی‌های نقد شونده در بانک‌ها 23

2-2-4- مدیریت نقدینگی و رویه های موثر در مدیریت نقدینگی از دیدگاه بازل. 24

2-2-5- ابزار‌هاي مديريت نقدينگي در بانكداري سنّتي. 26

2-3- درماندگی. 28

2-3-1- تعريف ورشكستگي و مفاهیم مرتبط با آن. 28

2-3-2- بررسي قانون ورشكستگي ايران. 29

2-3-3- بررسي قانون ورشكستگي در برخي كشورها 32

2-3-4- دلايل ورشكستگي. 33

2-3-4-1- دلایل ورشکستگی از دیدگاه نیوتن. 33

2-3-4-2- دلایل ورشکستگی از دیدگاه جونا آيابئي. 36

2-3-5- مراحل و روش های پیش بینی ورشکستگی و انواع مدلهای ورشکستگی. 36

2-3-5-1- مراحل ورشكستگي. 36

2-3-5-2- روش هاي پيش بيني ورشكستگي. 37

2-3-5-2- انواع مدلهاي پيش بيني ورشكستگي. 43

2-3-5-2-أ-مدل ويليام بيور. 44

2-3-5-2-ب-مدل آلتمن. 44

2-3-5-2-ج- مدل اسپرينگيت.. 45

2-3-5-2-د-  مدل اوهلسون. 45

2-3-5-2-ه- مدل فولمر. 46

2-3-5-2-و-مدل زميجوسكي. 46

2-3-5-2-ز-مدل سی اسکوار. 47

2-3-6- تحلیل وضعیت بانک ها و علل ورشکستگی آن ها 47

2-4- پیشینه تحقیق. 49

2-4-1- مطالعات  خارجی. 49

2-4-2-  تحقیقات داخلی. 52

فصل سوم:روش شناسي

3-1- مقدمه 55

3-2- فرضيه‌هاي تحقيق. 56

3-3- تبديل فرضيه هاي پژوهشي به آماري. 56

3-4-روش پژوهش.. 57

3-4-1 قلمرو موضوعی تحقیق. 57

3-4-1-1 قلمرو زمانی تحقیق. 57

3-4-1-2- قلمرو مکانی تحقیق. 57

3-5- گردآوري داده‌ها 57

3-6- جامعه آماري. 57

3-7- نحوه ی انتخاب نمونه آماري. 58

3-8- روشهاي تجزيه و تحليل اطلاعات وآزمون فرضيه ها 59

3-8-1- آزمون پیش فرض استفاده از مدل رگرسیون. 61

3-9- خلاصه فصل. 61

فصل چهارم:تجزیه و تحلیل داده ها

4-1- مقدمه 63

4-2- توصیف نمونه های آماری. 64

4-3- پیش فرض های رگرسیون. 64

4-3-1- آزمون نرمال بودن دادها 64

4-3-2- همسانی واریانس‌ها 67

4-3-3-استقلال مشاهدات.. 67

4-3-4- آزمون معنی‌دار بودن کل رگرسیون. 67

4-4- نتایج حاصل از آزمون فرضیه‌ها 67

4-5- خلاصه‌ فصل. 70

فصل پنجم:نتیجه گیری و پیشنهادات

5-1- مقدمه 72

5-2- خلاصه تحقیق و مقایسه آن با سایر تحقیقات مشابه 72

5-2-1- خلاصه ادبیات نظری تحقیق. 72

5-2-2- خلاصه آزمون فرضیات تحقیق. 73

5-3- نتايج تحقيق. 74

5-4- محدوديت های تحقيق. 76

5-5- پيشنهادات.. 77

5-5-1- پيشنهادات مبتني بر تحقيق. 77

5-5-2- پيشنهادات براي تحقيقات آتي. 77

منابع و ماخذ 78

پیوست ها 80

چکیده انگلیسی.................................................................................................. 79

فهرست جدول ها

عنوان                                                                                                         صفحه

جدول 2-1- ضرايب شاخص Z آلتمن. 45

جدول 4- 1- آمار توصيفي داده‌هاي تحقيق. 64

جدول4-2- آزمون نرمال بودن دادها 65

جدول4-3- آزمون نرمال بودن دادها 66

جدول 4-4- نتایج برآورد رگرسیون تجمعی سالانه مدل. 68

جدول 4-5- جمع بندی فرضیه های فرعی. 71

جدول 5-1- جمع بندی فرضیه های فرعی. 74

فهرست نمودارها

عنوان                                                                                                         صفحه

نمودار4-1- هیستوگرام توزیع نرمال باقیمانده ها 66

نمودار 4-2- نمودار مقادیر باقی مانده در مقابل مقادیر پیش بینی شده 67

نمودار 4-3- نمودار باقیمانده مدل رگرسیون. 70

چکیده

اين تحقيق در صدد بود تا به چند سئوال مهم در موضوع استانداردهاي جديد بين المللي نقدينگي پاسخ هايي را ارائه دهد. اولاً در حالي كه نسبت هاي ريسك نقدينگي جديد روش شناسي هاي اضافي نسبت پوششي و خالص دارايي هاي نقدي را مي سازد، اجزا و مفروضاتي را فراهم مي آورد كه آنها بطور كلي مورد آزمون قرار نگرفته اند. ثانياً، از آنجا كه پژوهش هاي نظري اخير ديدگاه هاي مهمي را در چگونگي دلايل ريسك نقدينگي و يا تشديد بحران مالي مطرح مي كنند مطالعات تجربي، پيوند بين درماندگي هاي بانكي و ريسك نقدينگي را مورد آزمون قرار داده اند. بنابراين اين تحقيق ارتباط بين درماندگي هاي بانك ها و معيارهاي جديد و نوع سوم ريسك نقدينگي را مورد آزمون قرار داد. برای این کار از بانک‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار و سایر بانک ها 30بانک طی 10سال (300مشاهده) مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که، ضریب متغیر توضیحی نسبت پوششي نقدينگي مثبت و رابطه آن با درماندگي هاي مالی بانكي معنی‎دار است. بنابراین فرضیه اول مبنی بر وجود رابطه معنی‎دار بین نسبت پوششي نقدينگي مثبت و درماندگي هاي مالی بانكي پذیرفته می‎شود. به عبارت ساده تر یعنی اینکه با افزایش سطح نقدینگی بانک ها احتمال ورشگستگی نیز افزایش می یابد. در آزمون فرضیه فرعی دوم ضریب متغیر توضیحی وجوه پايدار منفی و رابطه آن با درماندگي هاي مالی بانكي معنی‎دار است. بنابراین فرضیه دوم مبنی بر وجود رابطه معنی‎دار بین وجوه پايدار و درماندگي هاي مالی بانكي پذیرفته می‎شود. به عبارت ساده تر یعنی اینکه با افزایش سطح وجوه پايدار بانک ها احتمال ورشگستگی کاهش می یابد.

کلید واژه ها: نسبت پوشش نقدینگی، درماندگی بانکی، ریسک نقدینگی،  اوراق بهادار.

                     فصل اول

کلیات تحقیق

1-1- مقدمه

در دنیای معاصر، بانک‌ها نقش قابل ملاحظه ای را در رشد توسعه نظام های اقتصادی و همچنین در مبادلات اقتصادی بر عهده دارند. چرا که امروزه رشد اقتصادی،افزایش رفاه و بهبود سطح زندگی در هر کشوری به میزان سرمایه­گذاری­ها که در حقیقت از طریق جمع­آوری سپرده­ها و پس اندازهای مردم از طریق شبکه بانکی صورت می­گیرد،انجام می شود.

عواملي چون صنعتي شدن جوامع، گسترش و تحول در فعاليت­هاي اجتماعي و در نتيجه، پديدار شدن نيازهاي جديد از عوامل مهم و اثرگذار در ايجاد و گسترش نهادهاي مالي بوده­اند ولي توسعه و پيشرفتهاي اقتصادي نيز يكي از مهمترين عوامل در گسترش و تحول اين نهادها به شمار مي روند، در واقع نهادهاي مالي جهت تسهيل در پيشرفت هاي ديگر نهادهاي اقتصادي شكل گرفته­اند.(ریموندپی، 1986،ص 7).

 پس از انقلاب اسلامی با حذف بانك­هاي خصوصي، همة گروه­هاي بانكي زير نظر دولت اداره می‌شدند، ولي كم و بيش در فعالیت­های بانکی با يكديگر به رقابت پرداخته­اند. امروزه به جز رقابت بين گروه­هاي بانكي دولتي،وجود و ايجاد بانك هاي خصوصي جديد، مؤسسات مالي و اعتباري جديد و همچنين گسترش دامنه فعاليت مؤسسات قرض الحسنه نيز مزيد بر علت شده تا در سيستم بانكي كشور بازار انحصاری سالهای اولیه انقلاب از بین برود و بانک‌ها در یک فضای رقابتی کامل قرار گیرند.(ریموندپی، 1986،ص 7).

وظیفه اصلی بانک ایجاد توازن بین تعهدات کوتاه مدت مالی و سرمایه گذاری های بلند مدت است. نگهداری مقادیر ناکافی نقدینگی بانک را با خطر عدم توانایی در ایفای تعهدات و در نتیجه ورشکستگی قرار می دهد. نگهداری مقادیر فراوان نقدینگی، نوع خاصی از تخصیص ناکارآمد منابع است که باعث کاهش نرخ سوددهی بانک به سپرده‌های مردم و در نتیجه از دست دادن بازار میشود.

مدیریت نقدینگی به معنی توانایی بانک برای ایفای تعهدات مالی خود در طول زمان است. مدیریت نقدینگی در سطوح مختلفی صورت می گیرد.