چکیده

مراکز اقامتی به عنوان یکی از تأثیرگذارترین بخش های صنعت جهانگردی همواره به عنوان ابزاری کار آمد درجهت توسعه وارتقاء گردشگری یک کشور ودرمقیاسی کوچکتر یک شهر محسوب می شوند.استان مازندران باتوجه به دارا بودن جاذبه های طبیعی و فرهنگی قابل توجه، پیوسته مورد توجه گردشگران بوده که در این میان شهرستان رامسر با داشتن پتانسیل های گردشگری متعدد در کانون توجه گردشگران داخلی وخارجی قرار دارد . این تحقیق با استفاده ازروش توصیفی-تحلیلی و استفاده ازمنابع کتابخانه ای وبازدیدمیدانی و همچنین بهره گیری ازابزارپرسشنامه ، جدول، نمودار، نقشه،بانکهای اطلاعاتی ومصاحبه داده های مختلف را جمع آوری نموده وسپس به صورت کمی وکیفی مورد تحلیل قرار داده است.نتایج حاصل از تحقیقات نشان می دهدکه شهرستان رامسر در مجموع دارای 21 واحد اقامتی فعال تحت عنوان هتل،متل وهتل آپارتمان بوده که روی هم رفته ظرفیتی معادل2846تخت رادر یک شبانه روز دارا می باشند.

از این تعدادمرکزاقامتی4واحد درمجاورت بادریا،12واحددرمناطق شهری،3مورد دربیرون شهرو2واحد اقامتی هم درییلاقات رامسرقراردارند. اطلاعات بدست آمده از پرسشنامه ها نیز گویای این موضوع می باشند که اکثر پاسخ دهندگان سهم خانه های اجاره ای رادر کاهش میزان مراجعه به هتل ها وسایر مراکز اقامتی زیاد دانسته و91درصد، این خانه هارا دارای بیشترین سهم از گردشگران وارد شده به رامسر قلمداد کرده اند ، همچنین 33درصد از پاسخ دهندگان به پرسشنامه،توسعه مراکز اقامتی رادر مناطق ساحلی،29 درصد درمناطق جنگلی،21درصد درمناطق شهری و17درصد درمناطق روستایی مناسب دانسته اند.

واژگان کلیدی؛تحلیل جغرافیایی،مراکزاقامتی،گردشگری، برنامه ریزی،شهرستان رامسر

فهرست مطالب

عنوان                                                                                             صفحه

چکیده........................................ 1

مقدمه........................................ 2

فصل اول: کلیات تحقیق

1ـ1 بیان مسأله ....................................... 4

1ـ2 سؤالات تحقیق  ..................................... 5

1ـ3 فرضیه­های تحقیق   ................................. 5

1ـ4 ضرورت و اهمیت تحقیق   ............................ 5

1ـ5 انگیزه تحقیق   ................................... 6

1ـ6 اهداف تحقیق   .................................... 6

1ـ7 محدوده مورد مطالعه   ............................. 6

1ـ8 روش تحقیق   ...................................... 6

1ـ9 سازماندهی تحقیق   ................................ 7

1ـ10 جامعه آماری   ................................... 7

1-11 پیشینه تحقیق (ادبیات تحقیق) ..................... 7

1ـ12 بهره وران تحقیق  ................................ 10

1ـ13 موانع و محدودیت­ها   ............................. 10

1ـ14 مفاهیم و واژه­های اصلی تحقیق ..................... 10

فصل دوم: مبانی نظری تحقیق

2ـ1 مقدمه ............................................ 13

2ـ2 تاریخچه مراکز اقامتی در ایران و جهان ............. 13

2ـ3طبقه بندی واحدهای اقامتی .......................... 14

2ـ4 انواع تأسیسات اقامتی ............................. 15

2ـ4ـ1 هتل ............................................ 15

2ـ4ـ1ـ1 انواع هتل ..................................... 15

2ـ4ـ1ـ2 هتل آپارتمان .................................. 16

2ـ4ـ1ـ3 هتل های فرودگاهی .............................. 16

2ـ4ـ1ـ4 هتل­های بیرون شهری ............................. 16

2ـ4ـ2 اتاق و صبحانه .................................. 16

2ـ4ـ3 متل ............................................ 16

2ـ4ـ4 مسافرخانه ...................................... 17

2ـ4ـ5 زائرسرا ................................... 17

2ـ4ـ6 اتاق و خانه­های اجاره­ای .................... 17

2ـ4ـ7 پلاژ ....................................... 17

2ـ4ـ8 مجموعه­های مشارکتی زمانی ................... 17

2ـ4ـ9 کاروان .................................... 18

2ـ4ـ10 مراکز تفریحی ............................. 18

2ـ4ـ11 خانه­های روستایی .......................... 18

2ـ4ـ12 کمپینگ ................................... 18

2ـ4ـ13 واحدهای اقامتی سازمانی ................... 19

2ـ5 تعریف برنامه­ریزی ............................ 19

2ـ6 سابقه برنامه ریزی ........................... 19

2ـ7 ماهیت برنامه ریزی ........................... 20

2ـ8 اجزاء برنامه ریزی ........................... 20

2ـ9 برنامه ریزی اوقات فراغت ..................... 21

2ـ10 برنامه­ریزی گردشگری ......................... 21

2ـ11 اهمیت برنامه­ریزی جهانگری ................... 21

2ـ12 انواع برنامه ریزی جهانگری .................. 22

2ـ13 انواع برنامه­ریزی بخش عمومی ................. 22

2ـ13ـ1 برنامه­ریزی ملی ........................... 22

2ـ13ـ2 برنامه­ریزی محلی .......................... 23

2ـ15 تاریخچه گردشگری ............................ 23

2ـ15ـ1 عهد باستان ............................... 23

2ـ15ـ2 قرون وسطی ................................ 24

2ـ15ـ3 رنسانس ................................... 25

2ـ15ـ4 انقلاب صنعتی .............................. 25

2ـ15ـ5 جهانگردی نوین ............................ 26

2ـ16 سابقه گردشگری درایران ...................... 26

2ـ17 ایجاد تشکیلات توریستی درایران ............... 27

2ـ18 تعاریف جهانگردی ............................ 28

2ـ19 گونه­شناسی گردشگری .......................... 28

2ـ19ـ1 گردشگری قومی ............................. 28

2ـ19ـ2 گردشگری هنری ............................. 28

2ـ19ـ3 گردشگری تاریخی ........................... 28

2ـ19ـ4 گردشگری طبیعت گرا ........................ 28

2ـ19ـ5 گردشگری تفریحی ........................... 28

2ـ19ـ6 گردشگری کاری ............................. 28

2ـ20 انواع گردشگری............................... 28

2ـ20ـ1 انواع گردشگری از نظر مکان و مقصد ......... 28

2ـ20ـ2 انواع گردشگری از نظر موضوع ............... 29

2ـ20ـ2ـ1 گردشگری دریایی .......................... 30

2ـ20ـ2ـ2 گردشگری فرهنگی .......................... 32

2ـ20ـ2ـ3 گردشگری بهداشتی (سلامت و معالجه).......... 33

2ـ20ـ2ـ4 گردشگری زیست محیطی ...................... 34

2ـ20ـ2ـ5 گردشگری کشاورزی ......................... 34

2ـ20ـ2ـ6 گردشگری تجاری ........................... 35

2ـ20ـ2ـ7 گردشگری الکترونیک ....................... 36

2ـ21 رئالیسم .................................... 39

2-21-1-1- تعریف رئالیسم .......................... 39

2-21-1-2 -اصول فلسفه رئالیسم ..................... 39

2-21-1-3- فرهنگنامه شریعتی و رئالیسم ............. 39

2ـ21ـ2 پسامدرن و گردشگری ........................ 40

2ـ21ـ2ـ1 پیشینه پسامدرنیته ....................... 40

2ـ21ـ2ـ2 پسامدرنتیه .............................. 40

2ـ21ـ2ـ3 گردشگری پسامدرن ......................... 40

فصل سوم: وضعیت جغرافیایی

3-1- ویژگیهای طبیعی رامسر ....................... 43

3-1-1-موقعیت جغرافیایی رامسر .................... 43

3-1-2-اقلیم ..................................... 45

3-1-2-1-بارندگی ................................. 45

3-1-2-2-دما ..................................... 46

3-1-2-3-بررسی مشخصات باد ........................ 47

3-1-3-زمین شناسی................................. 48

3-1-3-1-گسل البرز ............................... 49

3-1-3-2-خاک منطقه مورد مطالعه  .................. 49

3-1-4-پوشش گیاهی ................................ 49

3-1-5-کوههای رامسر .............................. 50

3-1-6-رودهای رامسر .............................. 50

3-2-ویژگیهای انسانی ............................. 50

3-2-1-مذهب ...................................... 50

3-2-2-زبان ...................................... 50

3-2-3-اشتغال .................................... 51

ح

3-2-4-ویژگیهای جمعیتی ........................... 51

3-2-4-1-تعداد جمعیت ............................. 51

3-2-4-2-ساخت جنسی جمعیت شهری .................... 52

خ

3-2-4-3-تعداد خانوار در شهرستان رامسر ........... 52

3-2-4-4-ساخت جنسی جمعیت روستایی ................. 53

فصل چهارم: یافته های تحقیق

4-1- روند شکل گیری مراکز اقامتی در شهرستان رامسر 56

4-2- یافته های توصیفی تحقیق ..................... 62

4-3 – خانه های اجاره ای.......................... 63

4-4 – تحلیل داده های استخراج شده از پرسشنامه..... 66

4-4- 1- جنسیت ................................... 66

4-4-2- سن........................................ 67

4-4-3 -  میزان تحصیلات............................ 68

4-4-4 – شغل ..................................... 69

4-4-5- محل زندگی  ............................... 70

4-4- 6 – علت گردشگر پذیری بالای شهر رامسر......... 71

4-4-7 – سهولت دسترسی............................. 72

4-4-8- توسعه مراکز اقامتی........................ 73

4-4-9- کیفیت مراکز اقامتی و نقش آن در گردشگری.... 74

4-4-10- مشکل عمده گردشگری رامسر ................. 75

4-4-11- تاثیر مکان مناسب یک مرکز اقامتی در جذب گردشگر    76

4-4-12- میزان توجه به کیفیت خدمات در مراکز اقامتی    78

4-4-13- مسافرین ورودی به رامسر .................. 78

4-4-14-تاثیر خانه های اجاره ای در کاهش میزان مراجعه به هتلها و سایر مراکز ...................................... 79

4-4-15- ضعف عمده و اساسی مراکز اقامتی شهر رامسر . 80

4-4-16- سهم مراکز اقامتی از گردشگران ورودی به رامسر 81

4-4-17- سطح کیفی خدمات مراکز اقامتی ............. 82

4-4-18- افزایش ظرفیت مراکز اقامتی ............... 83

4-4-19-جلوگیری از روند رو به کاهش میزان گردشگر ورودی به شهر رامسر                                                   84

4-4-20- رفع مشکل گردشگری فصلی ................... 85

فصل پنجم: نتیجه گیری ،  ارزیابی فرضیه ها و ارائه راهکارها و پیشنهادها

5-1-نتیجه گیری................................... 87

5-2-ارزیابی فرضیات  ............................. 90

5-3-ارائه راهکارها و پیشنهاد ها    .............. 91

منابع ........................................... 92

پیوست............................................ 95

فهرست جداول

عنوان                                                                                             صفحه

جدول3-1میانگین بارش ایستگاه رامسر درسالهای 1387-1347به میلی متر                                                  45

جدول3-2بررسی وضعیت دمای ماهیانه ایستگاه رامسردرسالهای1387-1347به سانتیگراد........................................ 47

جدول 3-3وضعیت باددرایستگاه هواشناسی رامسر طی سالهای1387-1347  48

جدول3-4ساخت جنسی جمعیت شهرستان رامسرطبق سرشماری سال1390   51

جدول3-5ساخت جنسی جمعیت شهرستان رامسر به تفکیک شهرها  52

جدول3-6ساخت جنسی جمعیت شهرستان رامسر به تفکیک دهستان 52

جدول3-7تعدادوبعد خانوار درشهرستان رامسربه تفکیک شهرودهستان    53

جدول4-1-مراکز اقاتی موجود در رامسر............... 57

جدول 4-2- مراکز اقامتی شهرستان رامسر به مراکز مرتبط با مراکز گردشگری ......................................... 59

جدول 4-3- تعداد مسافران اقامت داده شده در شهر رامسر به تفکیک نوع مکان در نوروز 92 ................................ 65

جدول4-4وضعیت جنسی پاسخ دهندگان پرسشنامه.......... 66

جدول4-5وضعیت سنی پاسخ دهندگان پرسشنامه........... 67

جدول4-6میزان تحصیلات پاسخ دهندگان پرسشنامه........ 68

جدول4-7وضعیت اشتغال پاسخ دهندگان پرسشنامه........ 69

جدول4-8محل زندگی پاسخ دهندگان پرسشنامه........... 70

جدول4-9علت سطح بالای گردشگرپذیری شهرستان رامسر.... 71

جدول4-10ضرورت سهولت دسترسی به اماکن مختلف........ 72

جدول4-11ضرورت توسعه انواع مختلف مراکز اقامتی..... 73

جدول4-12تأثیر کیفیت مراکزاقامتی درگردشگری........ 74

جدول4-13مشکل عمده گردشگری رامسر.................. 75

جدول4-14تأثیرمکان مناسب یک مرکز اقامتی درجذب گردشگر  76

جدول4-15میزان توجه به کیفیت خدمات درمراکزاقامتی.. 77

جدول4-16پراکندگی مسافرین ورودی به رامسر.......... 78

جدول4-17تأثیرخانه های اجاره ای در کاهش میزان مراجعه به هتل ها 79

جدول4-18ضعف عمده مراکز اقامتی شهر رامسر.......... 80

جدول4-19سهم مراکز اقامتی از گردشگران ورودی به رامسر  81

جدول4-20سطح کیفی خدمات مر اکزاقامتی.............. 82

جدول4-21افزایش ظرفیت مراکز اقامتی................ 83

جدول4-22جلوگیری ازروند روبه کاهش میزان گردشگرورودی به رامسر   84

جدول4-23رفع مشکل گردشگری فصلی.................... 85

فهرست نمودارها

عنوان                                                                                              صفحه

نمودار3-1میانگین بارش ایستگاه رامسر دردوره آماری 1387-1347به میلی متر.............................................. 46

نمودار3-2داده های حرارتی ایستگاه رامسرطی دوره آماری1387-1347به سانتیگراد........................................ 47

نمودار3-3درصدجمعیت شهرها ودهستان های شهرستان رامسر 51

نمودار3-4ساخت جنسی جمعیت شهرستان رامسر به تفکیک شهرها    52

نمودار3-5ساخت جنسی جمعیت شهرستان رامسر به تفکیک دهستان   53

نمودار3-6تعداد خانوار های شهرستان رامسر.......... 54

نمودار4-1سهم بخش خصوصی ودولتی از میزان ظرفیت هتل ها وهتل آپارتمانها                                                  62

نمودار4-2وضعیت جنسی پاسخ دهندگان پرسشنامه ....... 66

نمودار4-3وضعیت سنی پاسخ دهندگان پرسشنامه......... 67

نمودار4-4میزان تحصیلات پاسخ دهندگان پرسشنامه...... 68

نمودار4-5وضعیت اشتغال پاسخ دهندگان پرسشنامه...... 69

نمودار-4-6محل زندگی پاسخ دهندگان پرسشنامه........ 70

نمودار4-7علت سطح بالای گردشگرپذیری شهرستان رامسر.. 71

نمودار4-8ضرورت سهولت دسترسی به اماکن مختلف....... 72

نمودار4-9ضرورت توسعه انواع مختلف مراکز اقامتی.... 73

نمودار4-10تأثیر کیفیت مراکزاقامتی درگردشگری...... 74

نممودار4-11مشکل عمده گردشگری رامسر............... 75

نمودار4-12تأثیرمکان مناسب یک مرکز اقامتی درجذب گردشگر    76

نمودار4-13میزان توجه به کیفیت خدمات درمراکزاقامتی 77

نمودار4-14پراکندگی مسافرین ورودی به رامسر........ 78

نمودار4-15تأثیرخانه های اجاره ای در کاهش میزان مراجعه به هتل ها                                                  79

نمودار4-16ضعف عمده مراکز اقامتی شهر رامسر........ 80

نمودار4-17سهم مراکز اقامتی از گردشگران ورودی به رامسر    81

نمودار4-18سطح کیفی خدمات مر اکزاقامتی............ 82

نمودار4-19افزایش ظرفیت مراکز اقامتی ............. 83

نمودار4-20جلوگیری ازروند روبه کاهش میزان گردشگرورودی به رامسر 84

نمودار4-21رفع مشکل گردشگری فصلی.................. 85

فهرست نقشه ها

عنوان                                                                                              صفحه

نقشه 3-1نقشه سیاسی شهرستان رامسر................. 44

نقشه4-1موقعیت جغرافیایی مراکز اقامتی شهرستان رامسر   57

نقشه4-2پراکندگی جغرافیایی خانه های استیجاری شهرستان رامسر 61

فهرست تصاویر

عنوان                                                                                              صفحه

تصویر 5-1هتل قدیم رامسر.......................... 99

تصویر 5-2هتل بزرگ رامسر.......................... 99

تصویر 5-3متل ساحلی خزر........................... 100

تصویر 5-4متل اشک................................. 100

تصویر5-5 هتل آپارتمان کوثر....................... 101

تصویر 5-6هتل آپارتمان صفاتیان.................... 101

تصویر 5-7هتل آپارتمان ماهور...................... 102

تصویر 5-8هتل آپارتمان لیان....................... 102

تصویر 5-9هتل آپارتمان نیستان..................... 103

تصویر 5-10هتل آپارتمان آج........................ 103

تصویر 5-11هتل آپارتمان آریا...................... 106

تصویر 5-12هتل آپارتمان هنرمندان.................. 106