مقدمه و هدف: از عوامل بروز خطر در دوران بارداری سن مادر است. امروزه تعداد زیادی از خانم ها در سن بالای 35 سال باردار میشوند. همچنین در خانم های بالای 35 سال احتمال بروز عوارض بارداری از قبیل دکولمان جفت، دیابت، ماکروزومی و فشار خون بالا و عوارض جنینی  از قبیل زایمان زودرس، اختلال رشد داخل رحمی و وزن کم هنگام تولد افزایش می یابد. این مطالعه به منظور بررسی بیماری های مزمن در مادران باردار بالای 35 سال و اثر آن روی محصول حاملگی از سال 89-84 در شهرستان شاهرود انجام شده است.

مواد وروش ها: این مطالعه توصیفی- مقطعی روی 151 خانم باردار بالای 35 سال که در بیمارستان خاتم الانبیاء شاهرود از سال 89-84 وضع حمل کرده اند انجام شده است. ابزار گرداوری داده ها پرسشنامه حاوی سوالاتی از قبیل بیماری مادر، عوارض بارداری،وزن نوزاد،آپگار تولد و عوارض نوزادی بود. نمونه ها بر حسب وجود یا عدم وجود بیماری مزمن مادر(دیابت،افزایش فشار خون، تیروئید،صرع) از دوران قبل از بارداری به دو دسته تقسیم شدند. داده ها با استفاده از نرم افزارSPSS و شاخص های آمارتوصیفی و آزمون های آماری  chi-square و T  در سطح   P≤0/05مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.

یافته ها: در بین نمونه ها 1/80% زایمان سزارین داشتند. 1/9% از مادران مبتلا به بیماری مزمن از قبل از بارداری بودند.در گروه دارای بیماری مزمن از قبل از بارداری: میانگین سنی مادران 53/37 سال ، میانگین تعداد بارداری 3 و میزان استفاده از روش های کمک باروری 3/13% بود. از نظر عوارض بارداری: 3/73% فاقد عوارض بودند. مبزان پره اکلامپسی3/13% و دیابت3/13%  بود. افزایش فشار خون در بارداری، دکولمان جفت، پلاسنتا پرویا، سقط و خونریزی پس از زایمان در این گروه دیده نشد. میانگین وزن نوزادان 3/3199 و میزان بستری نوزادان در  NICU 5/33% بود.در گروه مادران سالم: میانگین سنی مادران 18/37 سال ، میانگین تعداد بارداری 3 و میزان استفاده از روش های کمک باروری 3/21% بود. از نظر عوارض بارداری: 8/72% فاقد عوارض بودند. میزان سقط 5/1%، پره اکلامپسی 5/1%، دیابت  2/13%، افزایش فشار خون حاملگی 8/8%، خونریزی پس از زایمان 2/2% بود. دکولمان جفت و پلاسنتا پرویا در این گروه دیده نشد. میانگین وزن نوزادان 8/3120 و میزان بستری نوزادان در   NICU9/30% بود. 4 مورد مرگ داخل رحمی جنین و 2 مورد ناهنجاری جنین در این گروه مشاهده شد. 

بحث و نتیجه گیری: طبق نتایج این مطالعه از نظر عوارض جنینی تفاوت معنی داری در گروه مادران بیشتر از 35 سال که بیماری زمینه ای قبلی داشتند با گروه فاقد بیماری زمینه ای وجود نداشت. همچنین از نظر افزایش فشار خون، پره اکلامپسی، دیابت حاملگی و پلاسنتا پرویا نیز تفاوت معنی داری بین دو گروه وجود نداشت. که به نظر می رسد نولی پاریتی بیشتر از سن، بارداری را تحت تاثیر قرار می دهد. از عوامل موثر در بروز خطر در دوران بارداري، سن مادر است. در صورت بروز حاملگي در دو طيف سن باروري (كمتر از 20 سال و بيشتر از 35 سال)، مشكلات و عواقب حاملگي تشديد مي شود. عواقب حاملگي در سنين بالاي 35 سال مانند سنين پايين مطلوب نمي باشد.(1) امروزه تعداد زيادي از خانم ها در سن بالاي 35 سال حامله مي شوند كه علل  آن تحصيلات، ازدواج در سنين بالاتر نسبت به گذشته، شيوع بيشتر نازايي و پيشرفت در درمان هاي نازايي مي باشد. در خانم هاي بالاي 35 سال، احتمال بروز فشارخون مزمن، فشارخون ناشي از بارداري، جفت سرراهي، دكولمان جفت، ديابت و ماكروزومي افزايش مي يابد.(2) در يك مطالعه، حاملگي در سنين 35 سال و بالاتر باعث افزايش 5/1 برابري عوارض بارداري و 6/1-6/2 برابري عوارض نوزادي مي شود.(1) بهلر و همكاران در بررسي هاي خود به اين نتيجه رسيدند كه ميزان مرگ و مير مادران بالاي 35 سال در حدود 6/0 در هزار مي باشد كه تقريبا 4 برابر سنين 20-34 ساله است و به نظر مي رسد اين خطر عمدتا ناشي از همراه بودن بارداري با بيماري هايي است كه مادران مسن قبل از بارداري به آن مبتلا مي باشند.(3) همچنين عوارض جنيني از قبيل زايمان زودرس، وزن كم هنگام تولد و اختلال رشد داخل رحمي افزايش مي يابد.(2)

از طرفي در برخي مطالعات تفاوت ارزشمندي در ميزان عوارض نوزادي در ارتباط با سن ديده نشده.(2)در تحقيق ديگري چنين نتيجه گيري شده است كه پيامد كلي نوزادي در زنان با سن 40 سال يا بيشتر تحت تاثير قرار نمي گيرد اما احتمال وزن كم هنگام تولد و آپگار پايين دقيقه 5 بيشتر بوده است.(1) در مطالعه اي در سال 2000 نيز تفاوت معني داري در مرگ و مير نوزادي، ناهنجاري هاي مادرزادي و وزن جنين با افزايش سن مادر وجود نداشت.(3)

با توجه به مطالب ذكر شده و گزارشات متناقض مبني بر رابطه سن مادر با پيامدهاي جنيني و افزايش مادران مسن برآن شديم تا پژوهشي جهت بررسي شيوع بيماري هاي مزمن در مادران باردار بالاي 35 سال و اثر آن روي پيامد حاملگي در مراكز بهداشتي_درماني شهرستان شاهرود از سال 84 تا 89 انجام دهيم. چكيده    1

مقدمه    3

فصل اول  : کلیات    4

1-1-بيان مسئله    5

1-2-فرضيه    5

1-3- اهداف اصلي    5

1-4-اهداف کاربردی    5

1-5-ضرورت های خاص    6

1-6-روش تجزيه وتحليل اطلاعات    6

فصل دوم : بررسی متون و مقالات    7

2-1-اختلالات پرفشاری خون در حاملگی    8

2-1-1-تعریف و طبقه بندی     8

2-2-پره اکلامپسی    11

2-2-1-سبب شناسی    13

2-2-2-پاتوفیزیولوژی    14

2-2-3-پیش گیری    16

2-3-پره اکلامپسی خفیف    16

2-3-1-تشخیص پره اکلامپسی خفیف    16

2-3-2-برنامه درمانی پره اکلامپسی خفیف    16

2-4-پره اکلامپسی شدید    18

2-4-1-برنامه درمانی پره اکلامپسی شدید    18

2-5-سندرم HELLP    20

2-5-1-تشخیص سندرم HELLP    20

2-5-2-برنامه درمانی سندرم HELLP    20

2-6-اکلامپسی    20

2-6-1-برنامه درمانی اکلامپسی    21

2-7-هایپرتانسیون مزمن    21

2-7-1-برنامه درمانی     22

2-8-دیابت شیرین وحاملگی    24

2-8-1-متابولیسم سوخت های بدن    24

2-8-2-طبقه بندی دیابت    26

2-8-3-غربالگری و تشخیص دیابت حاملگی    27

2-8-4-عوارض حاملگی    28

2-8-5-عوارض نوزادی    30

2-8-5-1-مرگ و میر حوالی تولد(پری ناتال)    30

2-8-5-2-تغییر رشد جنین    31

2-8-5-3-ناهنجاری های متابولیک    32

2-8-5-4-سایر عوارض نوزادی    33

2-8-6-برنامه درمانی دیابت    34

2-8-6-1-رژیم غذایی    34

2-8-6-2-ورزش    35

2-8-6-3-درمان با انسولین    35

2-8-7-ارزیابی جنین    36

2-9-بیماری های تیروئید    38

2-9-1-عملکرد تیروئید مادر در حاملگی طبیعی    38

2-9-2-هیپوتیروئیدی مادر    38

2-9-3-هیپر تیروئیدی مادر    39

2-9-4-ندول ها و سرطان تیروئید    43

2-10-عملکرد تیروئید جنین    44

2-11-صرع    45

2-12-بررسی مقالات    47

فصل سوم:روش مطالعه    54

3-1-روش مطالعه    55

3-2-روش نمونه گيري    55

3-3-روش تجزيه تحليل اطلاعات    55

فصل چهارم:يافته ها    57

فصل پنجم :بحث،نتيجه گيري و پيشنهادات    66

5-1-بحث و نتيجه گيري    67

5-2-پيشنهادات    68

فصل ششم:منابع    69

فهرست منابع فارسي    70

فهرست منابع انگليسي    71

ضمائم    

چكيده انگليسي    73

فهرست جداول و نمودارها.....................................

جدول 2-1-معیارهای تشخیص پره اکلامپسی خفیف     10

جدول2-2-معیارهای تشخیص پره اکلامپسی شدید    11

جدول2-3-عوامل خطرساز پره اکلامپسی    12

جدول2-4-نظریه های سبب شناسی پره اکلامپسی    13

جدول2-5-معیارهای وضع حمل در پره اکلامپسی     19

جدول2-6-داروهای ضد پرفشاری خون در حاملگی.    23

جدول2-7-عوارض حاملگی در مبتلایان به دیابت    29

جدول2-8-تدارک یک رژیم غذایی برای زنان حامله    34

جدول2-9-علل هیپر تیروئیدی    39

جدول 2-10-درمان طوفان تیروئیدی    42

نمودار 4-1- نوع زایمان    61

نمودار 4-2- شیوع بیماری های مزمن در مادران باردار     61

نمودار 4-3- نوع بیماری های مزمن در مادران باردار    62

نمودار 4-4- میزان استفاده از روش های کمک باروری     62

نمودار4-5- میزان عوارض بارداری در گروه 1     63

نمودار4-6- میزان عوارض بارداری در گروه 2     63

نمودار 4-7- میانگین وزن نوزادان در دو گروه     64

نمودار 4-8- علل بستری نوزادان در NICU در گروه 2     65

نمودار4-9- علل بستری نوزادان در NICU در گروه 2     65