این پایان نامه در قالب فرمت word قابل ویرایش ، آماده پرینت و ارائه به عنوان پروژه پایانی میباشد
مختصر: سیستم اپیوئیدی میتواند با نوراترانسمیشنهای مختلفی از جمله سیستم دوپامینرژیک، سروتونرژیک، گاباارژیک، گلوتامرژيك و نورآدرنرژیک تداخل داشته باشد. نشان دادهاند که اپیوئیدها(مثل مورفین) سبب افزایش مقدار دوپامین در سیستم مزولیمبیک شده و افزایش مقدار دوپامین در هسته آکومبنس یک نقش کلیدی را در اثرات پاداشی و یا تقویت کننده مثبت اپیوئیدها ایفاء میکند. مورفین با فعال نمودن گیرندههای مو (µ) اپیوئیدی اثرات پاداشی و یا تقویت کننده خود را ایجاد میکند بطوریکه اثر تقویت کننده آن توسط آنتاگونیستهای انتخابی گیرنده مو بلاک شده و موش های صحرایی که گیرنده مو آنها ناکت اوت شده علائم سندرم محرومیت مورفین را نشان نمیدهند. هدف مطالعه حاضر بررسی اثر مصرف توام ملاتونین با کابرگولین بر بیان ترجیح مکان شرطیمورفین در موش سوری نر میباشد.در اين مطالعه تجربي از موشهای سوري نر نژاد NMRI در محدوده وزني 20 الي 30 گرم استفاده شد. در اين آزمون متد 6 روزه متوالي؛ شامل سه مرحله جداگانه پيششرطي، شرطيشدن و بعد شرطي شدن استفاده گرديد. در بخش اول مطالعه بجاي مورفين،جهت تعيين القاء رجحان مكان شرطي(CPP) يا تنفر مكان شرطي(CPA) موش ها در مرحله شرطي سازي و بعد شرطي شدن،دوزهاي مختلف ملاتونین(mg/kg 5/2و10و30) و کابرگولین(mg/kg 10و5و5/2)را دريافت نمودند. در بخش دوم مطالعه موشهاي بعد شرطي سازي با مورفين (mg/kg 5) دوزهاي مختلف ملاتونین و کابرگولین را در مرحه بعد شرطي شدن دريافت نمودند. گروه كنترل بجاي داروي مذكور نرمال سالين را دريافت نمودند.تزریق داخل صفاقی دوزهای مختلف مورفين سبب القاء CPP مي شود (001/0 P<). تزریق داخل صفاقی دوزهای مختلف ملاتونین و کابرگولین به تنهايي CPP يا CPA معني داري ایجاد ننموده ولی در مصرف توام با مورفین دوزهای mg/kg 30 ملاتونین (05/0 P<) و دوز mg/kg 10 کابرگولین(01/0 P< ) سبب القاء رجحان مكان شرطی شبه مورفینی ميشوند. البته این اثر در مصرف توام آنها نیز تقویت گردید. نتايج مطالعه حاضر نشان ميدهد كه ملاتونین و کابرگولین احتمالاً با مکانیسم دوپامینرژیک سبب تقویت القاء رجحان مكان شرطي شبه مورفيني ميشوند. با این وجود جهت تعیین مکانیسم دقیق آنها نیاز به مطالعات بیشتری میباشد.
كلمات كليدي: کابرگولین، ملاتونین، مورفين، اثر تقويت كننده مثبت، رجحان مكان شرطي، تزريق داخل صفاقي، موش سوری نر.
مقدمه
اعتیاد دارویی یک اختلال مزمن و برگشتپذیر بوده که با رفتار وسواسی و جستجوگرایانه جهت مصرف و پیداکردن دارو خود را نشان میدهد. امروزه اعتیاد به عنوان یکی از مهمترین مشکلات سلامتی در تمامی دنیا به شمار میآید، که باعث بروز زیانهای جسمی و روحی خطرناک، مشکلات عدیده اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی در جوامع مختلف میشود. یکی از مهمترین و بیش ترین موارد اعتیاد دارویی، اعتیاد به اوپیوئیدها خصوصاً مورفین میباشد، که با توجه به اثرات ضد دردی که دارند افراد خواسته یا نا خواسته تمایل به مصرف مکرر آنها پیدا میکنند این مواد به سبب ایجاد تولرانس، اثر تقویت کننده مثبت (پاداش) (Reward) که به دنبال مصرف مکرر آنها ایجاد میشود، باعث وابستگی فیزیکی و به دنبال قطع مصرف باعث سندرم محرومیت فیزیکی، اشتیاق به مصرف دارو (craving) و عود علایم (Relapse) میشوند.
مورفین یکی از قوی ترین داروهای ضد درد اوپیوئیدی و آلکالوئید اصلی تریاک بوده و در مقایسه با سایر مواد، از خـاصیت اعتیـادآوری بالاتری برخوردار میباشد. مطالعات مختلف بر روی حیوانات نشان میدهد که اوپیوئیدها اثر تقویت کنندگی مثـبت خود را با فعـال نمودن مسیر دوپامینی مزولیمبیک اعمال میکنند. این مواد با افزایش فعالیت نورونهای دوپامینی در ناحیه تگمنتوم شکمی(Venteral Tegmental Area) سبب افزایش آزادسازی دوپامین در هسته آکومبنس(Nucleus Accumbens) میشوند. شواهد معتبری وجود دارند که نشان میدهند این سیستم نقش اساسی را در مکانیسم وابستگی به اوپیوئیدها ایفا میکند. از طرفی مطالعات نشان داده اند که داروهای ضدافسردگی ممکن است با تأثیر مستقیم برخاصیت پاداشی اوپیوئیدها و یا به طور غیر مستقیم و با بهبود افسردگی ناشی از سندرم قطع آن ها، سبب کاهش میزان سوءمصرف اوپیوئیدها شوند. بنابراین با توجه به این مطالعات، هدف مطالعه حاضر بررسی اثر مصرف توام کابرگولین و ملاتونین بر بیان ترجیح مکان شرطی مورفین میباشد، که هر دوی آنها به دلیل مکانیسم دوپامینرژیکی که دارند دارای خاصیت ضدافسردگی میباشند.
فهرست:
عنوان صفحه
شكل 2-1- مسيرهاي پاداشي در مغز انسان 12
شكل 2-2- روش تعيين مراكز پاداش و تنبيه در موش سوري 15
شكل 2-3- مسيرهاي عصبي پاداش در مغز موش سوری نر 17
شكل 2-4- ساختمان شيميائي دوپامين 32
شكل 2–5- مراحل سنتز دوپامين و توليد كاتكول آمين هاي مختلف از روي دوپامين 32
شكل 2-6- ساختمان شيميائي گاما آمينو بوتيريك اسيد 46
شكل 2-7- ساختمان شيميائي گلوتامات 48
شكل 2- 8 - دياگرام خلاصه شدهی انشعابات وارده به ناحيه تگمنتوم شكمي 49
شكل 2 – 9- ساختمان شيميائي برخي از اپيوئيد ها 54
شكل 2-10- ساختمان شيميائي مورفين 70
شکل 2-11- ساختار شیمیایی گابرگولین 78
شکل 2– 12- ساختار شیمیایی ملاتونین 83
شکل 2-13- مسیر سنتز هورمون ملاتونین 84
شکل 3-1- جعبه CPP 93