این فایل در قالب فرمت word قابل ویرایش ، آماده پرینت و استفاده میباشد
چکيده
مقاله حاضر با رويکرد توصيفي به نمود و انواع مختلف آن و تمايزات نمودي عمده در زبان فارسي مي پردازد. فرضيه اي که طبق آن مقاله به پيش مي رود، اين است که هر فعل مي تواند بيش از يک نمود داشته باشد. به طور کلي، مقوله دستوري زمان دستوري و نمود بيانگر شيوه مفهومي ساختن زمان و مشاهده ساختار رخدادهاي فعل توسط گويندگان يک زبان است. زمان دستوري/ نمود در زبان فارسي با معيار موقعيت زمان دستوري رخداد فعل و مشاهده ساختار رخداد فعل و معناي ذاتي افعال و معناي برآمده از بافت تحليل مي گردد و نشان مي دهيم که جنبه حائز اهميت کاربرد زمان دستوري در تأثير متقابل مقولات زباني در ارائه معاني مختلف است.
کليدواژه ها: نمود دستوري، نمود معنايي، نمود کامل، نمود ناقص، نمود لحظه اي، نمود تداومي
مقدمه
در دستور سنتي مفهوم نمود با زمان دستوري آميخته شده است. در فارسي امروز بيشتر تمرکز بر روي نمود دستوري افعال است. با رويکردي توصيفي و با در نظر گرفتن ساخت صوري و معناي ذاتي افعال و همچنين بافت، ادعا مي شود که فعل مي تواند بيش از يک نمود داشته باشد که در دستور نوين به بعضي از اين نمودها معنايي اشاره شده است.
در اين مقاله پس از بررسي ديدگاه هايي درباره نمود و زمان دستوري و تمايزات نمودي عمده به ارتباط ميان ساخت صوري و معناي افعال پرداخته مي شود.
مباحت مورد بررسي در اين بخش: تعريف نمود دستوري، تفاوت ميان زمان دستوري و نمود، تفاوت نمود کامل با نمود ناقص، نمود در زبان فارسي، تفاوت زمان با زمان دستوري، تقسيم بندي افعال طبق نمود دستوري، ناکارايي ساخت صوري به تنهايي در تعيين نمود و همسويي ساخت صوري و معنا، نمود لحظه اي و تداومي، برخي نمودهاي معنايي در زبان فارسي.
1. تقسيم بندي افعال ماضي و مضارع در زبان فارسي بر پايه ساخت صوري
2 -1. افعال با نمود ناقص
ماضي استمراري (مي رفتم)، ماضي ملموس (داشتم مي رفتم)، ماضي نقلي مستمر (مي رفته ام)، ماضي نقلي ملموس (داشته ام مي رفته ام)، مضاع اخباري (مي روم)، مضارع ملموس (دارم مي روم)، مضاع التزامي (بروم).
2-2. افعال با نمود کامل
ماضي مطلق (رفتم)، ماضي نقلي (رفته ام)، ماضي بعيد (رفته بودم)، ماضي ابعد (رفته بوده ام)، ماضي التزامي (رفته باشم).