این فایل در قالب فرمت Power Point قابل ویرایش ، آماده پرینت و ارائه به عنوان پروژه پایانی میباشد
نماتدها به دو رده Phasmidia یا Secernentea و Aphasmidiaیا Adenophorea تقسیم میشوند هر کدام از ردهها دارای زیر ردههایی هستند که در نمودار زیر آنها را مشاهده میکنید.
بر اساس فیلوژنی مولکولی طبقه بندی نماتدها تغییر کرده و نماتدها در دو رده اصلی زیر قرار می گیرند
1- ENOPLEA
-2 CHROMADOREA
مشخصات Secernentea
1. منفذ آمفیدها سوراخ یا شکاف مانند و همیشه روی لب های جانبی قرار دارد.2. اکثرا فازمید دارند و عموما در قسمت خلفی بدن قرار دارد.3. سیستم دفعی ترشحی لولهای دارند.4. نرها عموما دارای یک بیضه هستند.5. وجود پرده بورسا در نماتدهای نر عمومیت دارد.6. آلت تناسلی نر Spicules تیغهای شکل است.7. مری اشکال مختلف دارد و دارای سه غده است.8. تقریبا همه آنها خاکزی هستند.9. اکثرا دارای Dirid
مشخصات Adenophorea
1. منفذ آمفیدها همیشه در زیر لبهای جانبی و به شکل مختلف مارپیچی، رکابی، حلقوی، فنجانی و گیلاسی است.2. بدون فازمید.3. دارای سیستم دفعی ترشحی سلولی.4. نرها عموما دارای دو بیضه.5. بدون پرده کوتیکولی بورسا.6. مری عموما دارای پنج غده میباشد. 7. در همه جا یافت میشوند (حتی دریاها و آبهای شیرین)8. بدون Dirid
رده سکرننتهآ دارای سه زیررده بوده که زیررده Diplogasteria از آنها مهمتر (از نظر کشاورزی) است. این زیررده نیز دارای دو راسته Diplogasterida و Tylenchida میباشد. راسته Diplogasterida: دارای دندانهای متحرک در حفره دهانی، شکارگر، باکتری و قارچخوارراسته Tylenchida: تمام افراد دارای استایلت تو خالی متحرک هستند. این راسته به سه زیرراسته تقسیم میشود:1. زیرراسته Aphelenchina: انگل گیاهان اولیه و گیاهان زینتی در خزانهها و انگل حشرات اند. نرها دارای شش ردیف پاپیلهای جنسی در بورسا و اسپیکولها به شکل خار رز هستند.2. زیرراسته Tylenchina: انگل نهاندانگان و قارچها. نرها دارای یک ردیف پاپیل در بورسا و اسپیکول تیغهای شکل دارند.3. زیرراسته Sphaerulariina: انگل حشرات و کنهها هستند. بعضی دانشمندان این زیرراسته را در بالاخانوادهای در زیرراسته Aphelenchina میدانند. اعضای Sphaerulariina همگی پارازیت کننده حشرات هستند و زمانی که وارد بدن میزبان میشوند بدن آنها تغییر فرم میدهد و ماهیت نماتدی خود را از دست میدهد. برای مثال دستگاه گوارشی ناپدید شده و جذب مواد غذایی را از تمام بدن به سودوسلوم خود انجام میدهند.
زیرراسته Tylenchina دارای دو بالاخانواده Tylenchoidea و Criconematoidea است.
Criconematoidea افراد این بالاخانواده عموما هموژن هستند (اعضای آن صفات یکنواخت دارند) مثلا مری همه آنها آفست است . همگی یک تخمدانه نیز میباشند. به ندرت بورسا دارند و فاقد فازمید و دایرید (برخلاف مشخصات رده خود) هستند. دو خانواده Criconematidae و Tylenchulidae از این بالاخانواده است. حدود 20 جنس در این خانوادهها شناسایی شده است. Tylenchoidea افراد این بالاخانواده هتروژن هستند. برای مثال یعنی در نوع اتصال مری به روده در اینها هم اورلپ و هم آفست دیده میشود و یا از نظر تخمدان هم دوتخمدانه و هم تک تخمدانه در این افراد وجود دارد. فازمیدها نیز عموما روی دم، نزدیک مخرج قرار میگیرند. این بالاخانواده دارای 7 خانواده است. در این 7 خانواده تا الان حدود 90 جنس شناسایی شده است.
مشخصات خانوادهها:
خانواده Anguinidae: تقریبا شبیه به خانواده Tylenchidae با این تفاوت که استایلت و شبکه کوتیکولی سر کمی قویتر شده است. بدنی دوکی شکل (ابتدا و انتها باریک تر از عرض بدن در میانه بدن). مری پیشرفتهای ندارند و همگی آفست هستند. یک تخمدانه و کیسه رحمی عقب بلند. دم بلند و Pointed. دارای 4 خط لترالی و در تعداد کمی 6 تا. دارای تمایل نفوذ به بدن میزبان.این خانواده دارای 9 جنس بوده که دوتای آن اهمیت اقتصادی دارد.جنس Anguina : گونههای A.tritici – A.agrostisجنس Ditylenchus : گونههای D.dipsaci – D.destructor – D.myceliophagus
خانواده Tylenchidae:کرمی شکل و کوچک 0.37 – 1.3 میلیمتر. شیارهای روی کوتیکول و شبکه کوتیکولی ضعیف. استایلت معمولا کوچک و ظریف. پروکورپوس استوانهای و حباب میانی کم و بیش رشد کرده. ایستموس استوانهای بلند. دستگاه تناسلی ماده اکثرا Monodelphic و بندرتdidelphic کیسه عقبی رحم کوتاه. دم، طویل و مخروطی تا نخی شکل. تنها خانوادهای که منافذ آمفید آن روی قسمت جانبی سر قرار دارد. دارای 5 زیرخانواده و حدود 32 جنس که از نظر اقتصادی خسارت آنها اهمیتی ندارد. جنس ها: Tylenchus, Filenchus, Boleodorus, Mitranema, Irantylechus, Basiria, و Psilenchus که استثناء دوتخمدانه میباشد.
خانواده Belonolaimidae: نماتدهای کشیده و کرمی شکل. دم فیلی فرم (نخی شکل). حلقهها خوب دیده میشود. سر متوسط. شبکه کوتیکولی سر به راحتی دیده میشود. استایلتها متغیر. ایستموس کمی قطورتر و بلندتر و ترمینال بالب هم کمی کشیدهتر. همگی آفست بجز یک جنس که جنس تیپ خانواده است Belonolaimus که اورلپ میباشد. همگی دو تخمدانه بجز جنس Trophorus . اندازه دم بیش از دوبرابر عرض بدن در ناحیه Anus. خطوط لترال فیلد 4 تا 6 عدد. فازمید واضح در ناحیه دم. بورسا تا انتهای دم کشیده. جمعیت نر و ماده یکسان.جنسهای دیگر Sauertylenchus – Tylenchorhynchus – Magelus – Merlinius – Amphimerlinius از این خانواده است.
خانواده Dolichodoridae: سر در افراد این خانواده حالت آفست است و در محل اتصال دارای یک تو رفتگی است. در محل اتصال پروکورپوس به مدین بالب فرورفتگی برای تمیز دادن مرز آن وجود ندارد. مری آنها همگی آفست و دوتخمدانه هستند. اندازه دم بیشتر از دوبرابر معیار است و نماتدهای نر و ماده جمعیت یکسان دارند. بورسا تا انتهای دم کشیده شده است. 3 جنس از این خانواده شامل: Brachydorus ، Dolichodorus ، Neodolichodorus بوده که از نظر پارازیتی Ectoparasite هستند. اعضای این خانواده ارزش اقتصادی ندارند. بخش سیلندری استایلت در اعضای این خانواده کوچکتر است.
خانواده Hoplolimidae:این خانواده دارای نماتدهای کرمی و کیسهای می باشند. برخی تمایل به نفوذ داخل گیاه دارند .برخی از آنها semi endoparasite و برخی endoparasite اند.این خانواده به 2 زیرخانواده Hoploliminae (کرمی شکل) و Rotylenchulinae (کیسهای شکل) تقسیم شده است. نماتدهای کیسهای شکل اورلپینگ جانبی دارند و بخشی از بدن خود را به داخل بدن میزبان فرو میکنند و تخمهای خود را داخل ماده ژلاتینی میریزند.
خانواده Heteroderidae:بعضی جنسهای آن استایلت ظریف و بعضی استایلت قوی دارند. همگی اورلپ، و اورلپینگ شکمی و همگی دوتخمدانه هستند. دم نماتدهای نر کوتاهتر از 2برابر معیار بوده و بجز جنس Bursadera بقیه فاقد بورسا اند. افراد این خانواده کاملا اقتصادی هستند. دارای 3 زیرخانواده: Meloidogyninae ، Heteroderinae و Nacobboderinae میباشد.
Meloidogyninae: استایلت، شبکه کوتیکولی سر و حلقهها ضعیف. بدون تولید سیست. پارازیت داخلی بوده و در داخل گیاه تولید سایت ویژه غذایی بنام Giant cells ( 5 تا 7 سلولی که هر سلول خود تا حدود 200 برابر سلول عادی رشد کرده است) کرده و بدنبال آن تولید گال میکند. تخمهای خود را داخل ماده ژلاتینی میریزند. 6 سلول رشد کرده در رکتوم نماتد وجود دارد که ماده ژلاتینی تولید میکند که تخمها در داخل آن ریخته شده (تا 500 تخم) و توده Egg mass ایجاد میشود. این زیرخانواده فقط تک جنس Meloidogyne را که خود بیش از 120 گونه را دارد شامل میشود. بندرت گیاهی یافت میشود که میزبان این جنس نباشد.
Meloidogyninae
Globodera
Globodera
Heterodera
خانواده Pratylenchidae: مشخصه تیپیک آنها سر کوتاهی آنهاست که به راحتی قابل تشخیص دادن است. تمامی پارازیت داخلی و مهاجر اند Migratory Endo Parasite . گره استایلت قوی دارند. مری کوتاه و قوی دارند. مری همگی اورلپ بوده بجز جنس Pratylenchoides . هم دوتخدانه و هم تک تخمدانه دارند. دم بلند دارند یعنی بیش از دوبرابر معیار است. نر و ماده جمعیتی یکسان دارند و بورسا تا دم کشیده است.دو زیرخانواده: اول Pratylenchinae: دارای جنسهای Pratylenchus ، Zygotylenchus ، Radopholus ، Hirschmanniella و Pratylenchoideaدوم Nacobbinae که دارای یک جنس Nacobbus می باشد.
بالاخانواده Criconematoidea:مری اعضای این بالاخانواده همگی آفست هستند بجز دو گونه Sphaeronema wittoni و Meloidoderita kirjanovaeهمگی یک تخمدانه و فاقد کیسه عقبی هستند. افرادی کرمی شکل با حلقههای بدنی ظریف تا نماتدهایی که حلقههای آنها مضرس کنگرهدار و خاردار دیده میشود. در بعضی دارای دو شکل جنسی اند. گره استایلت مشخص و درشت، فاقد فازمید و نرها فاقد استایلت و بندرت دارای بورسا هستند. دارای دو خانواده Criconematidae و Tylenchulidae است.نماتدهای کرمی شکل و دارای حلقههای ظریف و کیسهای شکل در خانواده Tylenchulidaeنماتدهای دارای حلقههای درشت و کنگرهدار و مضرس و غلافی در خانواده Criconematidaeخانواده Criconematidae به دو زیرخانواده Criconematinae (کنگرهدار و مضرس) و زیرخانواده Hemicycliophorinae (دارای پوست اضافی یا غلاف) تقسیم میشوند. در زیرخانواده Criconematinae جنسهای Criconema ، Criconemoides و Ogma ودر زیرخانواده Hemicycliophorinae جنسهای Hemicycliophora و Caloosia قرار دارند.
Criconematidae
خانواده Tylenchulidae به 3 زیرخانواده: Tylenchulinae کیسهای شکل ، Paratylenchinae (بدن ظریف) و Tylenchocriconematinae و جنسهای: Sphaeronema ، Meloidoderita و Tylenchulus به زیرخانواده Tylenchulinae و Paratylenchus و Gracilachus به زیرخانواده Paratylenchinaeو گونه Tylenchocriconema alleni به زیرخانواده Tylenchocriconematinae مربوط میباشد.
با سپاس از توجه همه شما