قسمت
قالبگيري
روشي كه در اينجا استفاده مي شود روش قالبگيري co2 مي باشد .
ماده دير گداز + چسب + فعال كننده چسب + ساير مواد
ماسه سيلسي + سيليكات سديم + گاز co2 + .. .
پس از تهيه قالب به منظور ايجاد استحكام كافي از قالب آن را تحت دمش گاز co2 قرار مي دهند تا
باعث اتصال ذرات ماسه يه يكديگر مي شود .
از مزاياي اين روش : 1- دقت ابعادي و صافي سطح خوب
2- قابليت شكل پذيري خوب
معايب اين روش : 1- استحكام باقي مانده زياد
2- عمر مفيد كم (جذب گاز از محيط)
اين روش براي مدلهاي صفحه اي بيشتر استفاده مي شود چون استحكام زياد آن
باعث مي شود تا صفحه كمتر خم شود . در بخش قالبگيري براي تهيه قالبي با توجه به
قطعه مورد نظر به مواد زير نيز احتياج داريم :
1-
مدل (بر اساس قطعه مورد نظر) 2- درجه 3- ماسه 4- گاز co2 5- تغذيه 6- راهگاه 7- ماهيچه (بر اساس قطعه مورد نظر )
8- پودر سپاريت 9- سيخ …
مدلهاي مورد استفاده در اين قسمت در قسمت مدلسازي آماده مي شود .
مدلهاي مورد استفاده عبارتند از : 1- مدلهاي يك تكه 2- مدل صفحه اي با
سيستم راهگاهي 3- مدل همراه قطعه آزاد
مدلها از لحاظ جنس به صورت فلزي و چوبي مي باشند .
نحوه قالبگيري مدل صفحه اي به اين گونه است كه تاي رو و زير مدل روي صفحه
چوبي قرار دارد و راهگاه فرعي آن روي صفحه چوبي در نظر گرفته شده است و هر دو تاي
جداگانه قالبگيري مي شود و بعد از اتمام كار روي هم قرار مي گيرند .
درجه : جعبه اي است فلزي كه حاوي ماده قالبگيري است و قالب به كمك آن تهيه
مي شود . درجات تاي رو زير را تشكيل مي دهند . تعداد درجات در هر تاي ممكن است
متفاوت باشد . كوچكترين درجه اي كه در كارخانه موجود بود حدوداً به اندازه 1*1 و
بزرگترين آن 2*2 است .
انواع ماسه مورد نياز براي قالبگيري :
1-
ماسه سيليسي : اين ماسه عمده آن حاوي اكسيد سيلسيم است و دماي زينتر آن 171
درجه سانتيگراد .
ماسه سيليسي را بعد از مصرف ماسه كروميي روي قالب استفاده مي كنند . ماسه
سيليسي توسط دستگاه ميكسر ماسه سيليسي با چسب سيليكات سديم مخلوط شده و آماده
استفاده مي شود .
ماسه سيليسي طبيعي تا 20 % خاك رس دارد ولي ماسه سيليسي مصنوعي كمتر از 2 %
خاك رس دارد .
ماسه سيليسي داراي انبساط زياد مي باشد كه با اضافه كردن يك سري مواد از
انبساط آن مي كاهيم .
تركيبات شيميايي قابل قبول براي ماسه هاي سيليسي درجه 1 :
sio2 Al2o3 اكسيد آهن اكسيدهاي قليايي خاكي اكسيدهاي قليايي
96% 5/1% 1% 75/. % 1%
اين نكته حائز اهميت است كه ماسه سيليسي را نبايد محكم كوبيد به دليل
انبساط آن .
2- ماسه كروميتي : fecr2o3 1- دماي زينتر اين ماسه
1900 –
1780 درجه سانتيگراد مي باشد .2- رنگ اين
ماسه سياه است . 3- اين ماسه داراي
پايداري بالايي در دماهاي بالا مي باشد . 4- خاصيت مبرد بودن هم دارد .
ماسه كروميتي روي سطح مدل را مي پوشاند . اين ماسه در دستگاهي به نام ميكسر
ماسه كروميتي درست مي شود .
2-
ماسه 171 : كاربرد آن نسبت به 2 ماسه ديگر خيلي كم است . رنگ اين ماسه
خردلي است .
نسبت ماسه و چسب :
در بعضي از روزها ديده شد كه اين نسبت رعايت نشده و ماسه يا كم چسب بوده يا
بسيار پر چسب و نسبت تركيبي رعايت نشده است . اگر ماسه كم چسب باشد از چسبندگي كمي
برخوردار است و با ماليدن دست به روي قالب ذرات ماسه از سطح قالب جدا مي شوند و در
نتيجه از استحكام كافي برخوردار نمي باشند
و در هنگام خروج مدل بيشترين اثرات اين حالت را مشاهده خواهيم كرد . يعني
اينكه مدل قسمتي از قالب را نيز به همراه خود كنده و باعث معيوب شدن قالب مي گردد
و درقسمت مونتاژ كار بيشتري را طلب مي كند .
اگر پرچسب باشد گاز بيشتري را براي خشك شدن نيازمند مي باشد و همچنين
درمرحله تخريب قالب به سختي اين كار صورت مي گيرد . گاهي ميز مشاهده شده است كه
نسبت ماسه باز يافت به ماسه جديد بسيار بيشتر از مقدار لازم است و اين امر باعث
كاهش استحكام قالب خواهد شد . به طوري كه ذرات ماسه آن چسبندگي لازم را نخواهند
داشت . در اين حالت در هنگام خروج از قالب ، مدل قسمت بسيارزيادي از قالب را به
همراه خود به بيرون مي كشد .
با ايجاد آزمايشگاه تعيين استحكام ماسه مي توان اين نواقص را به حداقل
رساند .
براي تعيين نسبت معين ماسه و چسب پيشنهاد مي شود با قرار دادن واحد اندازه
گيري مناسب در آن قسمت اين نقص را به حداقل رساند .
تغذيه گيري :
تغذيه گيري يك بخش از قالبگيري است .
تغذيه حفره اي اضافي است كه در قالب تعبيه شده و با فلز مذاب پر مي شود .
اين مخزن امكان سيلان و حركت مذاب به فضاي قالب را فراهم كرده ، انقباض ناشي از
انجماد را جبران كرده .
تغذيه مورد استفاده در قالبگيري توسط جعبه ماهيچه هاي مختلف درست مي شود.
جنس جعبه ماهيچه از آلومينيوم و عمده ماسه مورد مصرفي در تغذيه از جنس
اگزوترميت است .
اگزو ترميت در دستگاهي به نام ميكسر اسليو گيري با آب و الكل قاطي شده و
آماده مي شود .
نحوه فالبگيري تغذيه : ماسه راداخل جعبه ماهيچه ريخته قسمت داخلي آن را در
آورده و سپس با مشعل قالب را حرارت داده حال تغذيه را از جعبه جدا كرده ودوباره آن
را حرارت داده وسپس داخل گرمخانه قرار مي دهيم .