كلمة
ً تجزيه و تحليل ً يكي از آن كلمات متداول است كه زيبا به نظر مي‌آيد، اما معاني
گوناگوني دارد. شيوه‌هاي مختلف زيادي براي تجزيه و تحليل ايمني هوايي وجود دارد و
تكنيكهاي استاندارد بسيار كم براي اين كار وجود دارند.
براي
اهدافمان، ما قصد داريم كه ً تجزيه و تحليل ً را به دو طريق متفاوت تعريف كنيم.
اول، مي‌خواهيم آن را به عنوان وسيله‌اي براي سازماندهي اطلاعات ارقاي به منظفر
اندازه گيري چيزي يا تعيين روشها بكار بريم. در مرحلة دوم، نگاهي به تكنيكهاي
تحليلي خواهيم داشت كه براي حل مشكلات يا تحليل علتها كاربرد دارند. بياييد با
ارقام شروع كنيم.
نرخها
: شما بايد محاسبات نرخي ابتدايي و محدوديتهاي آنها را
بشناسيد. شما جمله‌هايي را شنيده‌ايد يا خوانده‌ايد كه به اين معنا هستند و ً نرخ
سوانح سازمان xxx درسال قبل اين چنين و آنچنان بود ً. پس چه چيزي
؟ اين نرخ از كجا آمده است؟ چه معني مي‌دهد؟ چه سودي دارد؟ سؤالات بالا، سؤالات
مفيدي هستند.
نرخ،
شمار وقايعي است كه با در معرض آن وقايع قرار گرفتن، تقسيم شده است. تنها دليل
محاسبه يك نرخ آن است كه اختلافات آشكار را بدانيم. اگر اين عرضه داشته ثابت بودند
هيچ نيازي به محاسبة نرخ نبود. ما فقط مي‌توانستيم از شمار وقايعي كه رخ مي‌دادند
استفاده كنيم و همان هم كاملاً صحيح مي‌بود. به بياني ساده‌تر، تعداد سوانعي كه ما
با آنها رو به رو هستيم، به وضوح با مقدار استفادة ما از هواپيما مرتبط است.
ص
162 - اگر ما به همان تعداد در ماه از هواپيما استفاده كنيم (يا سال) مي‌توانيم
فقط از تعداد سوانحمان در تجزيه و تحليل استفاده كنيم. عليرغم اين، ما اينكار را
انجام نمي‌دهيم. ساعات پروازي ما تغيير مي‌كنند و مي‌دانيم كه افزايش سوانح به
معناي آن نيست كه اگر پروازهاي ما افزايش يابند، تعداد سوانح هم زياد شوند. براي
حل اين موضوع. در هر ساعت پروازي سوانح را محاسبه مي‌كنيم.
فرض
كنيد كه سازمان ما در طول سال 4000 ساعت پرواز و يك سانحه داشته باشد. نرخ سانحه
ما عبارت است از :
سانحه در هر ساعت پروازي 
اين
رقم چيزي نيست كه بتوان به راحتي دربارة
آن صحبت كرد، بنابراين آن را در يك ثابت ضرب مي‌كنيم تا از شر مميز راحت شويم. اگر
آن را در 000/10 ضرب كنيم نرخي به ميزان 2.5 سانحه در هر 10/000 ساعت پروازي به دست مي‌آوريم. اگر از ثابت
000/001 كه استاندارد شركت ما است استفاده كنيم، نرخي به ميزان 25 سانحه در هر
000/100 ساعت پروازي داريم. ذكر هر نكته در اينجا ضروري است. نرخ واقعي همواره يك
عدد بسيار كوچك است، و عدد 000/100 فقط يك ثابت رياضي است. اين ثابت هيچ اهميت
بخصوصي ندارد.
براي
ارائه ايده‌هايي از اينگونه ارقام به شما، در اينجا نرخ تقريبي سوانح هوايي در هر
000/100 ساعت، براي گونه‌هاي مختلف پروازي در ايالات متحده در سال 1990 وجود دارد.
مجموع
سوانح پروازهاي از پيش تعيين شدة خطوط هوايي 
0.22
سوانح
مرگبار پروازهاي از پيش تعيين شدة خطوط هوايي
0.06
مجموع
سوانح پروازهاي دو طرفه خطوط هوايي
0.63
سوانح
مرگبار پروازهاي دوطرفة خطوط هوايي
0.09
مجموع
سوانح تاكسي هوايي 3.28
سوانح
مرگبار تاكسي هوايي 0.82
مجموع
سوانح هوانوردي عمومي 7.01
سوانح
مرگبار هوانوردي عمومي 1.39
در
همة اين موارد، روش بكار رفته در دة سال قبل كارآمد نيست. بديهي است كه پروازهاي
زمانبندي شده و رفت و برگشتي (دوطرفه) بايد به ازاي هر
000/000/1 ساعت پروازي، نرخهاي خود را محاسبه
كنند. بقية ما نيز مي توانيم تا ملتي از همان 000/100 استفاده كنيم.