در سرزمین های استعمارزده ی پیشین آسیا و آفریقا، که اینک استقلال خودرا کسب کرده اند، فعل و انفعالات توسعه بخش در هر کشوری با کشوری دیگر، تفاوت دارد. برخی ترجیح دگیرند، داده اند راه سرمایه داری را در پیش گیرند، پاره ای به یک برنامه ی بسیار ثمربخش اصلاحات اجتماعی و اقتصادی به سود توده های ملت خود دست زده اند و بقیه، هنوز برسر یک دوراهی تاریخی به گذرانیدن وقت پرداخته اند و نتوانسته اند، تصمیمی اتخاذ کنند.
جهان سوم اصطلاحی است که در نیمهٔ دوم قرن بیستم در اشاره به ممالک غیرمتعهّد به ناتو و بلوک شرق، یعنی کشورهایی که در جهان اول و جهان دوم نمی‌گنجند، به کار رفت. اگرچه در مورد مناسبت این نام تردیدها و بحث هایی در میان است، اما برخی از کشورهای جهان سوم به ویژه اعضای جنبش عدم تعهد از کاربرد این نام استقبال کرده‌اند.این اصطلاح مورد انتقاد تعدادی از سوسیالیست‌ها از جمله قوام نکرومه رئیس جمهور و رهبر جنبش استقلال‌طلب غنا و فرانتس فانون نظریه‌پرداز فرانسوی-الجزایری رو به رو شده است.
رشد و توسعه‌ی اقتصادی هر کشور علاوه بر اتکا به منابع داخلی و یا نقش دولت، به نحوه‌ی تعامل آن کشور با نظام بین‌المللی نیز بستگی دارد و در تعامل دو حوزه‌ی داخلی و بین‌المللی، ظرفیت‌های یک کشور برای رشد و توسعه شکوفا می‌گردد. خیزش و رشد خیره‌کننده‌ی چین در اوایل قرن جاری و تبدیل‌شدن آن به یک قدرت تأثیرگذار بین‌المللی در مسائل گوناگون به عنوان یکی از مهم‌ترین تغییرات در نظام بین‌المللی حال حاضر مطرح بوده و این تاثیرگذاری روز به روز در حال افزایش می‌باشد.