تنها کتاب مهمى که از تألیفات ابن خلدون براى ما باقى مانده است عبارت از تاریخى است که آن را بنام دراز:
«کتاب العبر و دیوان المبتدأ و الخبر فى ایام العرب و العجم و البربر و من عاصرهم من ذوى السلطان الاکبر» خوانده است. این تاریخ بر حسب تعبیر خود مؤلف مشتمل بر یک مقدمه و سه کتاب است:
مقدمه در فضیلت علم تاریخ و ... کتابى که هم اکنون بنام «مقدمه ابن خلدون» معروفست در حقیقت «مقدمه و کتاب نخستین» کتاب العبر است.
ارزش تحقیقات و اخبار تاریخى کتاب العبر برحسب اقسام مختلف آن متفاوتست و میتوان گفت مهمترین و با ارزش‏ترین مباحث آن همان قسمتهایى است که متعلق بتاریخ بلاد مغرب است، زیرا اطلاعاتى که در این قسمت کتاب العبر آمده جنبه ابتکارى دارد و ابن خلدون آنها را از کتب دیگر نقل نکرده بلکه خود آنها را گرد آورده است، یعنى مطالب مزبور عبارت از اطلاعات و تجربیاتى است که وى در ضمن رفت و آمد با قبایل و اقامت در شهرهاى گوناگون مغرب بدست آورده یا شرح وقایعى است که خود در آنها دخالت داشته است و بهمین سبب دو مجلد مزبور از کتاب العبر مأخذ اساسى تاریخ بلاد مذکور از آغاز فتح اسلام تا قرون اخیر بشمار میرود و مورخان و خاورشناسانى که در تاریخ مغرب بتحقیق پرداخته‏اند میگویند بدون کتاب العبر هرگز اطلاع صحیحى از تاریخ بلاد مغرب و ملتها و طوایف آن در خلال اعصار مزبور بدست نمى‏آید. از این رو مى‏بینیم این قسمت تاریخ ابن خلدون به بیشتر زبانهاى اروپایى بطور کامل ترجمه شده است، چنانکه این قسمت تاریخ وى بزبان فرانسه ترجمه شده و در سالهاى 1852 و 1856 در دو جلد در الجزایر منتشر گردیده است و همچنین بار دیگر در پاریس در سالهاى 1925 و 1927 چاپ شده است.
انتشار ترجمه فرانسه مقدمه در دانشمندان و متفکرانى که از آن آگاه شدند تأثیرى عمیق بخشید و دانشمندان اروپا از نبوغ این متفکر بزرگ عرب سخت در شگفت شدند، چه آنان دریافتند که وى بر بسیارى از محققان اروپایى در آراء و نظریه‏هاى با ارزش و مهم سبقت جسته است.