«جایگاه مناطق اطراف دریای خزر در تاریخ جهان اسلام»، مجموعه سخنرانی‌های شرق شناس و آکادمیسین گرانمایه روسی واسیلی ولادیمبر بارتولد می‌باشد که به تاریخ نوامبر و دسامبر ۱۹۲۴ در دانشگاه باکو ایراد گردیده است.
در این مجموعه بارتولد پیرامون تاریخ مناطق ماورا قفقاز و نواحی مجاور دریای خزر، به ویژه آذربایجان، داغستان، مازندران و گرگان بحث نموده و به تاریخ مناسات اران (جمهوری آذربایجان) با همسایگان ساکن اطراف دریای خزر و ارتباط متقابل آن با مناطق آسیای مرکزی و اطراف ولگا پرداخته است که توسط لیلا ربن شه ترجمه شده است.
با توجه به این که کتاب، رونوشت سخنرانی‌های ولادیمبر بارتولد می‌باشد، لذا ساختار مشخصی ندارد، فقط می‌توان گفت که کتاب در یک جلد؛ شامل چند پیش گفتار و ده سخنرانی می‌باشد که در این سخنرانی‌ها، به بررسی موقعیت مناطق ساحلی دریای خزر از روزگار باستان تا قرن هفدهم میلادی پرداخته است و در پایان آن خلاصه‌ای از تاریخ آذربایجان ذکر شده است.