یاکوف میخائلوویچ اسوردلوف که به نامهای «آندره»، «میخائیلیچ»، «مکس»، «اسمیرنوف» و «پرمیاکوف» نیز شناخته می‌شود یکی از رهبران بلشویک و رئیس کمیته اجرایی مرکزی تمام روسیه بود.
معمولاً ادعا می‌شود که تمامی تصمیمات لنین به همراه اسورلوف بوده‌است؛ ولیکن بعدها رابطه آنها کمی سرد شد. معمولاً او اولین رئیس دولت کمونیست شوروی نامیده می‌شود؛ ولیکن به‌طور رسمی دولت شوروی از سال ۱۹۲۲ شروع به کار کرد که بعد از مرگ او بود؛ ولیکن رئیس کمیته مرکزی اجرایی روسی در واقع رئیس حکومت کمونیستی بود و او این سمت را از زمان انقلاب تا کمی قبل از مرگش داشت.