سخن فارسی،‌نیرومندترین مایه پیوند معنوی ما با همسایگان ماست. این که در خارج از مرزهای کنونی ایران، در کران تا به کران سرزمین‌های همسایه، فارسی‌سرایان بزرگی چون رودکی در سمرقند، نظامی در گنجه، مولوی در قونیه، سنایی در غزنه، امیرخسرو و بیدل در دهلی، جامی در هرات آرمیده‌اند، و تربت پاک هر یک زیارتگاه صاحبدلان و صاحبنظران و توده‌های انبوه مردم است، پشتوانه جاودانه ما با ساکنان این سرزمینهاست.
یادآوری آن روزگاران همدلی و همزبانی و پیوستگی، درسهای آموزنده‌ای برای نسل‌های امروز و فرداست. در عصر ما که هر ملت و کشوری ناچیزترین پیشینه‌های فرهنگی خود را بزرگ می‌کند و برای کسب نام و آبرو و اعتبار ملی از آنها بهره می‌جوید، شناختن و شناساندن فارسی و ثروت بیکران‌ آن و عزت و اعتبار دیرین آن، وظیفه‌ای مسلم و غفلت از این همه، گناهی نابخشودنی است.
کتاب گرانسنگ «زبان و ادب فارسی در قلمرو عثمانی» گامی ارزشمند در این راستاست که به همت شادروان دکتر محمدامین ریاحی فراهم آمده است. هدف نویسنده دانشمند این کتاب که سالها مسئول امور فرهنگی ایران در ترکیه بوده، آشنا کردن خوانندگان با سیر زبان و فرهنگ ایرانی در یک سرزمین همسایه است و با این که بنای کارش بر رعایت جانب ایجاز و پرهیز از اطناب بوده، اما راه را باز کرده تا پژوهندگان دیگر با تحقیقات بیشتر و گسترده‌تر، زمینه تازه‌ای از فرهنگ این دیار را بپیمایند.