هر فرهنگ زنده و مستقل مادام که به پایان سیر خود نزدیک نشده و دوره تاریخ آن به سر نیامده، هم از فرهنگ‌های دیگر می‌گیرد و هم به آنها می‌بخشد. منتهی این دادوستد که عین زندگی است و لازمه زندگی نیز آزادی، چنانکه داشتن بینش تاریخی یعنی آموختن از گذشته برای ساختن آینده عین تفکر و نشانه رشد عقلی است وقتی فرهنگ‌ها آزادانه می‌بالند و ریشه زندگی‌شان نخشکیده، و مطامع استعماری و استیلاجویی بر روابط‌شان سایه نیفکنده، بر حسب اتفاق و کورکورانه، یعنی با غفلت از تفکر نیست، بلکه به سائقه نیازمندی‌هایی است که هر فرهنگ عمیقا حس می‌کند و برای ارضای آن به جستجو و تکاپو می‌افتد و ناگفته پیداست که اگر با اعتباری به تفکر و نظر، نیاز خود را برآورده ساخت، بارورتر از آنچه دیده بود، می‌شود. نویسنده برای توضیح این مطلب با آوردن نمونه‌ای تاریخی کوشیده استدلال کند و حجت و برهان بیاورد. این کتاب مجموعه مقالاتی است در مورد قرون وسطا و جنگ‌های صلیبی و اثر عمده فرهنگی که فرانسه و شبه جزیره ایبریا (اسپانیا و پرتقال) از جنگ‌ها و از اسلام گرفت.