در ادبیات عاشقانه عرب، از صدر اسلام تا قرن پنجم هجری، مفهومی از عشق وجود داشته است بسیار نزیک به مفهومی که بعدها شاعران جنوب فرانسه در غرب رواج دادند، اما اعراب خود این مفهوم را از کی گرفته بودند؟ شاید از ایرانیان... برای اثبات این نکته مؤلف نخست به مطالعه نسیب کهن می‌پردازد. آنگاه اشعار و روایات عاشقانه عمربن‌ابی‌ربیعه، بشاربن‌برد، ابوالفرج اصفهانی، ابن داوود ظاهری و دیگران را بررسی می‌کند و نشان می‌دهد که چگونه آرمان گرایی در عشق بر آن آثار سایه گسترده است...
تعداد زیادی از اندیشمندان مسلمان علاوه بر اصول ارزشی دین خود، عقاید و دانش اخلاق متفکرین گذشته را که بر پایه اصول بشر دوستانه عقلانی و مباحثات علمی مستدل بنا شده بود، پیگیری کرده و آن‌ها را مبنای پژوهش‌های خودشان قرار دادند. آثار زیادی از نوشته جات و کتاب‌های اسلامی از قرون میانه اسلامی (دوره طلایی اسلام) بر جای مانده‌است که به موضوعاتی نظیر شعر، عشق، تاریخ، فلسفه، ادبیات، خداشناسی و غیره پرداخته‌اند. مروری بر این آثار، آزادی اندیشه‌های متفاوت را در آن عصر بازگو می‌کند