این مجموعه شرح، حاصل تحقیق و تتبع فراوان و گسترده در بسیاری شروح معتبر و برجسته مثنوی و آثار ارزشمند تصوف و کلام و فلسفه و فقه و تفسیر و ادب پارسی و عربی است. از مزایای دیگر آن می توان از به دست دادن مآخذ داستان های مثنوی و تعریف فراخور شرح از اصول مهم و عمده تصوف و فلسفه و کلام و فقه و شرح لغات و تعبیرات و مصطلحات و حرکت گذاری بر روی کلمات دشوار و نیز شرح اعلام آن یاد کرد. اشتمال این کتاب بر بسیاری فواید علوم عقلی و نقلی و ادبی راهنمای بس سودمندی است در کار مطالعات و پژوهش بعدی خواننده علاقه مند به تصوف و عرفان اسلامی و ادب فارسی. در این مجموعه، مرحوم استاد فروزانفر دفتر اول را تا جزو سوم شرح کرده اند، و ادامه شرح را تا پایان دفتر ششم، استاد دکتر شهیدی به عهده گرفته اند. جلد چهارم، حاوی شرح دفتر سوم مثنوی است و مشتمل است بر مطالبی همچون قصه اهل سبا و طغیان آنها به خاطر نعمت؛ اجتماع بیماران هر روز صبح بر در صومعه عیسی(ع) جهت طلب شفاء؛ دعوت کردن باز مرغابی‌ها را از آب به‌سوی صحرا؛ روانه شدن خواجه به‌سوی روستا، رفتن خواجه و قومش به‌سوی روستا، افتادن شغال در ظرف رنگی و ادعای طاووس کردنش و...