کتاب «زمین زنده: زندگی من در زیستبومی از جنبشهای زیستمحیطی» نوشته دکتر واندانا شیوا، یک زندگینامه عادی نیست. این فعال محیط زیست و حقوق زنان اهلِ هند در این کتاب علاوه بر سرگذشت خودش، داستان دههها فعالیتش در سطح محلی، ملی و بینالمللی برای محافظت از طبیعت و مردمی را که برای زندگی به آن وابستهاند، روایت میکند.
دکتر شیوا در زمین زنده نه تنها میگوید چه کرده است، بلکه با جزئیات توضیح میدهد که دلیل هر کدام از جنبشها و کنشگریهایش چه بوده است. از نبرد علیه محصولات کشاورزی دستکاری ژنتیکیشده تا جنگ با شرکتهایی چندملیتی که در لوای جهانیسازی، به دنبال غصب آب، خاک، بذر، جنگل و منابع و میراث طبیعی کشورهای در حال توسعه بودهاند.
این کتاب سرشار از داستانهایی است که خواننده را میخنداند، به فکر فرو میبرد، به خشم میآورد یا تشویق میکند که دست به کار شود.
جدیتر شدن نگرانی از پدیده گرمایش زمین و تغییرات اقلیمی باعث شده بحث محیط زیست در سالها و دهههای اخیر در عرصه عمومی اولویت بالاتری پیدا کند. اما همان طور که واندانا در این کتاب به زبانی شیوا توضیح میدهد، طبیعت با خطراتی فراتر از سوزاندن سوختهای فسیلی و انتشار گازهای گلخانهای روبهروست. فرسایش خاک، کمآبی، نابودی زیستبوم، جنگلزدایی، بیابانزایی، ظهور بیماریهایی نظیر کووید-۱۹ و از دست رفتن تنوع زیستی گیاهی و جانوری، همه ناشی از تصمیمهای دولتها، شرکتها و نهادهای بینالمللی بوده است.
زمین زنده داستان چهار دهه نبرد واندانا شیوا با آنها برای محافظت از کره خاکی و ساکنانش است.