فصل اول: تعریف علم اقتصاد و کاربرد آن
- اقتصاد: علم بررسی نحوه تخصیص منابع محدود برای رفع نیازهای نامحدود.
- مفاهیم کلیدی: هزینه فرصت، نهایی‌گرایی، بازارهای کارآمد.
- تفاوت اقتصاد خرد (مطالعه واحدهای فردی) و اقتصاد کلان (بررسی اقتصاد کل کشور).
- معرفی مدل اقتصادی: ابزار تحلیل روابط اقتصادی.
فصل دوم: سیستم‌های اقتصادی
- اقتصاد متمرکز: دولت تعیین‌کننده تولید و توزیع؛ مالکیت خصوصی محدود.
- اقتصاد بازار آزاد: تصمیم‌گیری‌ها توسط عرضه و تقاضا؛ نقش حداقلی دولت.
- اقتصاد مختلط: ترکیب بازار و دولت؛ سیستم اقتصادی ایران نیز از این نوع است.
- معرفی اصول اقتصادی قانون اساسی ایران (اصل ۳، ۴۳، ۴۴، ۴۷ و ...).
فصل سوم: تقاضا و عرضه
- خانوارها و بنگاه‌ها: خانوارها مصرف‌کننده و بنگاه‌ها تولیدکننده هستند.
- تقاضا: رابطه معکوس با قیمت؛ عوامل مؤثر: درآمد، سلیقه، قیمت کالاهای دیگر.
- عرضه: رابطه مستقیم با قیمت؛ عوامل مؤثر: هزینه تولید، تکنولوژی.
- تعادل بازار: قیمت تعادلی در نقطه تلاقی عرضه و تقاضا تعیین می‌شود.
فصل چهارم: رفتار مصرف‌کننده و مطلوبیت
- مطلوبیت: رضایت ناشی از مصرف؛ شامل مطلوبیت نهایی و کل.
- قانون نزولی بودن مطلوبیت نهایی: با افزایش مصرف، مطلوبیت نهایی کاهش می‌یابد.
- اثر جانشینی و درآمدی: توضیح تأثیر تغییر قیمت بر رفتار مصرف‌کننده.
- منحنی بی‌تفاوتی: ترکیب کالاهایی با مطلوبیت برابر.
فصل پنجم: بنگاه و تولید
- تولید: تبدیل نهاده‌ها به ستاده‌ها.
- تولید نهایی و متوسط: میزان تغییر تولید در ازای نهاده اضافی.
- قانون بازده نزولی: با افزایش یک نهاده و ثابت بودن دیگر نهاده‌ها، بازده کاهش می‌یابد.
- منحنی‌های تولید یکسان: مانند منحنی بی‌تفاوتی ولی برای تولید.
فصل ششم: کشش
- کشش قیمتی تقاضا: حساسیت مقدار تقاضا به تغییرات قیمت.
- کشش درآمدی و متقاطع: تأثیر تغییرات درآمد یا قیمت کالای دیگر بر تقاضا.
- کشش عرضه: رابطه بین تغییرات قیمت و مقدار عرضه.
- انواع کالاها: ضروری، لوکس، جانشین، مکمل.
فصل هفتم: هزینه
- انواع هزینه: آشکار، پنهان، فرصت.
- سود اقتصادی: تفاوت بین درآمد و کل هزینه‌ها.
- کوتاه‌مدت و بلندمدت: تعداد عوامل قابل تغییر.
- منحنی‌های هزینه: AFC، AVC، AC، MC و LAC برای تحلیل تولید.
فصل هشتم: قیمت و تولید در رقابت کامل
- بازار رقابت کامل: تعداد زیاد فروشنده، کالای مشابه، ورود و خروج آزاد.
- بهینه‌سازی سود: نقطه‌ای که MR = MC.
- رفتار بنگاه در کوتاه‌مدت و بلندمدت.
- مزایای رقابت کامل: کارایی بالا، قیمت پایین.
فصل نهم: قیمت و تولید انحصاری
- انحصار خالص: تنها فروشنده در بازار؛ تعیین قیمت با کاهش مقدار.
- درآمد نهایی کمتر از قیمت.
- تبعیض قیمت: دریافت قیمت‌های متفاوت از مشتریان مختلف.
- مشکلات کارایی در انحصار: تولید کمتر، قیمت بالاتر.
فصل دهم: رقابت انحصاری
- ترکیب رقابت و انحصار؛ کالای مشابه ولی متمایز.
- رفتار بنگاه: مشابه انحصار اما با جایگزین‌های نزدیک.
- در بلندمدت سود صفر، زیرا ورود شرکت‌های جدید.
- رقابت غیرقیمتی: تبلیغات، خدمات بهتر، تنوع کال