کلمات و آرایه های ادبی درس نهم فارسی نهم

کوچه‌ها و میدان‌های خاکی شهر توس، هر روز جایگاه کودکانی بود که گرد هم می‌آمدند و چند ساعتی به بازی و شادی و خنده‌های کودکانه سپری می‌کردند.

کلمات مهم:

• توس: شهری در نزدیکی مشهد
• سپری کردن: گذراندن

دانش ادبی:

• گرد هم آمدن: کنایه از جمع شدن
• بازی، شادی، کودکانه: مراعات نظیر
• کوچه، میدان، شهر: مراعات نظیر

دانش زبانی:

• بود: ماضی ساده

در این میان، نصیر‌الدین، هر روز لوح و کتاب در زیر بغل می‌نهاد. آرام از کوچه‌ها می‌گذشت و خود را به محضر درس استاد می‌رساند. بازی او، مطالعه و تحقیق، فریادهای کودکانه‌اش، بحث و مناظره با دیگر شاگردان و شادابی‌اش هنگامی بود که مسئله‌ای را حل می‌کرد و پاسخ دلخواهش را می‌یافت. پیوسته دربارۀ جهان و آنچه در اطرافش می‌گذشت، تفکر می‌کرد. در مغز کوچک او، پرسش‌های شگفت و بزرگ نهفته بود. هیچ چیز مانند درس و بحث به روح ناآرام او آرامش نمی‌داد.

کلمات مهم:

• لوح: وسیله ای شبیه تخته که شاگردان در قدیم روی آن می نوشتند.
• محضر: جای حضور، درگاه
• بحث: گفتگو و تبادل نظر
• مناظره: بحث و گفتگوی رویارو برای شکست دادن طرف مقابل و اثبات سخن خود
• شگفت: عجیب، حیرت آور
• نهفته: پنهان
• طنین: آواز، صدا
• چهار دیواری: منظور خانه
• طنین: آواز، صدا
• روح: روان، جان
• ناآرام: بیقرار، ناراحت

کلمات مترادف:

• بحث: گفت و گو

کلمات متضاد:

• آرام# با شتاب
• شادابی# ناراحتی
• کوچک# بزرگ