فصل اول : كليات
مقدمه
آنتيبيوتيکها مواد شيميايي هستند که از دو راه طبيعي و مصنوعي به دست ميآيند. آنتيبيوتيک‌هاي طبيعي از ميکروارگانيسم‌هايي مانند قارچ‌ها و باکتريها گرفته ميشوند. امروزه با پيشرفت شيمي پزشکي، بيشتر آنتيبيوتيکها حاصل تغييرات مولکولي بر روي آنتيبيوتيک‌هاي طبيعي هستند.
پادزیست یا آنتی بیوتیک (به فرانسوی: Antibiotique) به صورت کلی فراورده یا ماده‌ای است که از یک میکروارگانیسم تولید یا از آن گرفته میشود و میکروارگانیسم‌های دیگر را از بین می‌برد یا مانع رشد آنها میشود. آنتی بیوتیک یک زیست کش است. اما در کاربرد معمولتر این تعریف شامل انواع صناعی آنتی‌بیوتیک‌ها همچون سولفونامیدها و کینولون‌ها میشود. انواع مختلف آنتی‌بیوتیک‌ها از لحاظ خصوصیات شیمیایی، فیزیکی، داروشناسی، طیف ضد میکروبی و مکانیسم عمل با هم متفاوت هستند.
آنتی بیوتیک‌های با طیف وسیع، آنهایی هستند که در مقابل انواع مختلف میکرو ارگانیسم‌ها فعّال می‌باشند. مانند تتراسایکلین که در مقابل بسیاری از باکتری‌های گرم منفی، کلامیدیا، مایکوپلاسما و ریکتزیاها مؤثر است. آنتی بیوتیک‌های با طیف محدود، آنهایی هستند که فقط در مقابل یک میکرو ارگانیسم یا طیف بسیار محدودی از میکروارگانیسم‌ها فعّال می‌باشند؛ مانند وانکومایسین که عمدتاً در مقابل کوکسی‌های گرم مثبت مانند استافیلوکوک‌ها و انتروکوک‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. تعريف و اختصاصات آنتيبيوتيکها:
آنتي به معني ضد
بيوتيک به معني زنده يا موجود زنده
تاریخچه
مدتها قبل از کشف پنیسیلین بشر آموخته بود بطور تجربی بعضی مواد خام را به عنوان عامل ضد میکروب مورد استفاده قرار دهد. ۶۰۰–۵۰۰ سال قبل از میلاد، چینیها شیره کپک زده لوبیای شور را برای درمان عفونتها بکار می‌بردند. اصطلاح آنتی بیوز (Antibiosis) اولین بار در سال ۱۸۸۹ به‌وسیله ویلمین برای توجیه ماهیت رقابتی جوامع بیولوژیک که در آن فقط قویترین و اصلح‌ترین زنده می‌ماند بکار برده شد و چند سال بعد این اصطلاح برای آنتاگونیسم میکروارگانیسم‌ها نیز مورد استفاده قرار گرفت.
اهميت آنتي‌بيوتيک ها
بيش از ٣٠ درصد و يا بيشتر، از تمام بيماران بستري شده در بيمارستان، با يک و يا چند دوره با عوامل ضدميکروبي درمان ميشوند؛ يعني ميزان مصرف آنتيبيوتيکها، در بيمارستان حتي در اجتماع و حتي به صورت خودسرانه و OTC بالاست.
مرگ ناشي از عفونت باکتريال غيرقابل درمان چيزي مربوط به گذشته است و امروزه ما از نبود يا عدم تاثير آنتي‌بيوتيک گزارش مرگ نداريم.
اهميت و تبعات استفاده نابجا از آنتي‌بيوتيک ها
براي بيش از ٤٠ درصد از بيماران مبتلا به عفونتهاي ويروسي دستگاه تنفسي، يک دوره درمان ضدباکتريال تجويز مي‌شود. در حالي که ويروس‌ها به اثرات آنتيبيوتيکها
مقاومت عليه آنتي‌بيوتيک ها
مقاومت به آنتي‌بيوتيک يعني ميکروب‌هاي بيماريزا که براي مبارزه با آنان آنتي‌بيوتيک استفاده ميشوند، با تغييراتي که در اعمال درون سلولي اعمال مي‌کنند يا عواملي که از بيرون به درون ميکروارگانيسم وارد مي‌شود (پلاسميد) و آنها را وادار به انجام تغييراتي مي‌کند (جهش ژني) نسبت به اين داروها مقاومت پيدا کنند يعني آنتي‌بيوتيک ديگر اثرات ضد ميکروبي قبلي را ندارد يا کمتر مي‌شود و نسل‌هاي جديدي به وجود مي‌آيد که توان مبارزه با ميکروب‌ها را ندارد. از مهم ترين عوامل اين پديده، مصرف خودسرانه و يا بيش از حد آنتيبيوتيکها است .اين پديده کل جامعه انساني را به خظر مياندارد به طوري که خطر آن را به تروريسم تشبيه کرده اند
چشم انداز
آنتيبيوتيکها از شايع ترين داروهاي مورد استفاده نابجا هستند. نتيجه کاربرد وسيع آنتيبيوتيکها به وجود آمدن عوامل بيماريزاي مقاوم بوده که خود نياز به توليد هميشگي انواع جديدتر آنتيبيوتيکها را ايجاد کرده است. متاسفانه سرعت توسعه داروهاي جديدتر کاهش قابل توجهي يافته است. لذا لازم است در آينده
انتخاب آنتي‌بيوتيک
در هر بيماري عفوني نياز است يک آنتي‌بيوتيک موثر و مطابق با شرايط بيمار و بيماري (بيماري همراه، داروهاي مورد مصرف همراه،
تغذيه و غذاي مورد مصرف، شرايط مالي بيمار و قيمت دارو) انتخاب شود که اين موارد شامل :
بيماري همراه
داروهاي مورد مصرف همراه
نوع تغذيه و غذاي مصرفي بيمار
ولي آن چيزي که به لحاظ مکانيسمي مورد توجه است موارد ذيل است :
- نقصان در سيستم دفاعي بيمار (به علت بيماري مثل ايدز يا مصرف کورتون‌ها) ← بايد داروهاي آنتي‌بيوتيکي باکتريوسيد داده شود.
١: بايد غلظت دارو در محل عفونت، براي مهار رشد (اثر باکتريواستاتيک ) يا کشتن (اثر باکتريسيدي) کافي باشد؛ توضيح اينکه وجود ميزان کافي دارو مثلا در خون، جهت عفونت موجود در يک آبسه دنداني يا عفونت مغزي کافي نيست و غلظت کافي در محل عفونت (داخل آبسه
٢: اين غلظت نبايد آسيبي به ميزبان بزند؛ يعني ميزان مهار کننده يا کشنده ميکروارگانيسم نبايد اثر سمي جهت ميزبان به بار بياورد.
چه موقع داروها را از راه خوراکي و چه موقع از راه تزريقي استفاده مي‌شود؟
الف ) مواردي که دارو معمولا از راه خوراکي تجويز مي‌شود:
• آنتيبيوتيک‌هايي که خواص فارماکوکينتيکي آنها در تجويز خوراکي و تزريقي يکسان است.
• تتراسيکلين‌ها، کوتريموکسازول، کينولون‌ها، کلرآمفنيکل، مترونيدازول، کليندامايسين، ريفامپين و فلوکونازول
• تجويز خوراکي اين داروها ضمن داشتن اثربخشي يکسان، ارزان تر بوده و نسبت به روش تزريقي مشکلات کمتري دارد.
ب ) موارد تجويز تزريقي :
فصل دوم: انواع آنتي‌بيوتيك‌ها
1- آميکاسين
مصرف در حاملگي: D
گروه داروئي– درماني: آمينوگليکوزيد– آنتي‌بيوتيک
اشکال داروئي :
Inj:100mg/2ml, Inj:500mg/2ml
مصرف برحسب انديکاسيون :
سپتيسميهاي باکتريال- درمان عفونتهاي شديد استخوان- مغز– مفاصل- پوست، سوختگي، عفونتهاي ادراري.
عوارض جانبي شايع :
مسموميت شنوايي و کليوي که احتمال بروز آنها خصوصا در افراد پير بيشتر است، عارضه مهم ديگر آنها بلوک عصبي-عضلاني مي‌باشد.
مصرف در شيردهي:
با توجه به ترشح دارو در شير و بروز عوارض جانبي زياد در شيرخوار، تغذيه با شير مادر طي مدت درمان توصيه نمي‌شود.
توجهات پزشکي- پرستاري. آموزش بيمار- خانواده :
١. در بيماران مسن و بيماران با سابقه
سفوتاکسيم
مصرف در حاملگي:B
گروه داروئي- درماني: سفالوسپورين نسل سوم- آنتي‌بيوتيک
اشکال داروئي: For Inj:500mg,1g
مصرف برحسب انديکاسيون :
پنوموني- عفونتهاي ادراري- سپتي سمي- عفونتهاي پوستي- عفونتهاي CNS- پروفيلاکسي قبل و بعدجراحي
عوارض جانبي شايع :
ترومبوفلبيت در تزريق وريدي و درد و تورم و سفتي در محل تزريق عضلاني، واکنشهاي آلرژيک و کوليت با غشاي کاذب.
مصرف در شيردهي :
با توجه به ترشح دارو در شير مادر مصرف آن در ايام شير دهي بايد با احتياط صورت گيرد.
توجهات پزشکي-پرستاري.آموزش بيمار –خانواده :
١. بروز هرگونه علامتي که ناشي از حساسيت نسبت به مصرف سفوتاکسيم است بايستي به پزشک اطلاع داده شود.
٢. در صورت بروز اسهال و افزايش احتمال بروز کوليت با غشاي کاذب بايد سريعا به پزشک اطلاع داده شود.
٣. هر يافته اي در بيمار که احتمال بروز عفونت ثانويه باشد مثلا بروز واژينيت در خانمي که از سفوتاکسيم استفاده مي‌کند بايد به پزشک گزارش شود.
٤. مصرف روزانه cc ١٢٠ ماست يا دوغ مي‌تواند در برقراري فلور طبيعي روده و جلوگيري از بروز عفونت ثانويه گوارشي موثر باشد.
8- سفپيم
مصرف در حاملگي: B
گروه دارويي- درماني: آنتي‌بيوتيک- سفالوسپورين نسل چهارم
اشکال دارويي: Inj:500mg/1g/2g
مصرف برحسب انديکاسيون :
عفونت ادراري يا باکتريمي خفيف و شديد- پنوموني
فصل سوم: نسل جديد آنتي بيوتيك‌ها و توليدات جديد
مقدمه
آخرین آنتی بیوتیک جدید در سال ۱۹۸۷ کشف شد که انجمن رویال فارمسیوتیکال بریتانیا می‌گوید چالش‌های عمده در مسیر تولید آنتی‌بیوتیک‌های جدید باعث افزایش مقاومت در برابر آنها در اطراف جهان شده است.
براساس جدیدترین گزارش انجمن رویال فارمسیوتیکال اگر نسل تازه آنتی‌بیوتیک‌ها خلق نشود، مردم ممکن است در آینده در اثر یک جراحی ساده جانشان را از دست بدهند. این گزارش می‌گوید
چرا آنتی بیوتیک های موثر تازه تولید نمیشوند؟
ترس از بیماری های همه گیر(اپیدمیک) و گسترش آنها همیشه با انسانها همراه بوده است. دوران قرون وسطا نمونه های متنوعی از بیماری های همه گیر(و سرآمدشان، طاعون) در میان جوامع بشری جولان داده اند.در دوران معاصر هم چندباری کابوس بیماری های همه گیر بر فراز شهرها و جوامع بشری به پرواز درآمد و ناقوس حزن انگیز مرگهای پرتعداد ، به صدا درآمد(همه گیری سارس که از سال ۲۰۰۲ م آغاز شد و از چین تا آمریکای شمالی را در برگرفت را یادتان هست؟)
نمونه‌ی ای کولای E-Coli
بهانه‌ی اصلی این نوشته ، گزارشی است که در چین یافت شده و بعد دانشمندان اروپایی و آمریکایی هم آن را تایید کرده اند. نمونه ای از باکتری بسیار مشهور و کارآمد و البته خطرناکی به نام اشریشیا کولای که با نام مختصر ای کولای شناخته میشود و به همه‌ی آنتی بیوتیک های شناخته شده‌ی حال حاضر در دنیا مقاومت
نگاهی به تاریخ
پیش از آنکه به پرسش فوق پاسخ بدهم بیایید نگاهی به گذشته بیاندازیم. از اواخر دهه‌ی ۳۰ میلادی که فلمینگ به نقش پنی سیلین در توقف رشد باکتری ها پی برد
در دهه‌ی ۹۰ میلادی مقاومت آنتی بیوتیکی باکتریال حدود ۱۰ تا ۱۵ درصد بوده است ، امروزه این عدد به حدود ۶۰ درصد در شرایط بیمارستانی رسیده است. برای همین بیماری ها و عفونتهای
همیشه پای پول در میان است
کم شدن علاقه‌ی تحقیقات و توسعه‌ی تولید در این حوزه به مسایل مالی وابستگی عمیقی دارد...از همان اولین روزهای کشف آنتی بیوتیکها(پنیسیلین) بحث پول در میان بوده است. شاید برایتان جالب باشد که نخستین سرمایه گذاری در تحقیق و توسعه‌ی تولید پنیسیلین را بنیاد راکفلر تامین کرد. .هر چند بنیاد راکفلر چنین سرمایه گذاری هایی را بارها در حوزه های علم و فناوری انجام داده است،
آنتی بیوتیک جدید برای درمان عفونت های مقاوم به دارو
متخصصان علوم پزشکی دانشگاه کالیفرنیا در آزمایشات جدید خود دریافتند که نوعی آنتی بیوتیک جدید می تواند به شیوه‌ای موثر یک عفونت مقاوم به دارو را درمان کند.
به گزارش سرویس سلامت ایسنا، این متخصصان با انتشار مقاله جدیدی در مجله انجمن میکروبیولوژی آمریکا تحت عنوان «ام بیو» تاکید کردند که آنتی بیوتیک جدید درواقع به جای نابود کردن و کشتن باکتری عامل این عفونت آن را خلع سلاح می کند.
آنتي‌بيوتيک جديد براي عفونتهاي پوستي
کميته سازمان پزشکي اروپا براي محصولات دارويي مورد استفاده انسان (CHMP)، تاييديه دو آنتي‌بيوتيک جديد را براي درمان عفونت حاد باکتريال پوست و ساختارهاي آن در بزرگسالان صادر کرد. اين دو داروي جديد، اوريتاوانسين (با نام تجاري اورباکتيو و ساخت شرکت Medicines Co) و تديزوليد فسفات (با نام تجاري Sivextro و ساخت شرکت Cubist Pharmaceuticals) هستند. آنتي‌بيوتيک اوريتاوانسين
اوريتاوانسين در پيچ و خم تاييد
سازمان غذا و داروي آمريکا، درخواست ثبت داروي جديد مربوط به اوريتاوانسين (Oritavancin) -يک آنتي‌بيوتيک وريدي تحقيقاتي جديد- را پذيرفته است. اوريتاوانسين براي درمان عفونت حاد باکتريال پوستي و عفونتهاي ساختماني پوست که توسط باکتري‌هاي گرم مثبت حساس