آنچه مسلم است نمازي كه در اسلام اينقدر ارزشمند و با اهميّت است آثار و فوايد زيادي هم از نظر فردي و هم از نظر اجتماعي دارد كه ما در اينجا به چند مورد از اين فوايد و آثار اشاره مي كنيم:
الف ـ نماز حافظ تعادل در برابر خوبي و بدي است:
نماز عامل سازنده اي است كه پايداري و مقاومت انسان را در فراز و نشيبهاي زندگي حفظ مي كند و نمازگزار در مقابل هر خير و شر، خوبي و بدي، خويش را حفظ نموده و به هر بادي نمي لرزد. از اين رو مي بينيم خداوند در قرآن وقتي طبيعت دنيا پرست انسان را تبيين مي كند و خصوصيّات آن را بيان مي كند، بلافاصله نمازگزاران را از آن استثناء كرده و آنان را از اين رذائل منزّه مي داند.1
ب ـ نماز بهترين بازدارنده از فحشاء و منكر است:
«اقم الصلوه ان الصلاه تنهي عن الفحشاء و المنكر و لذكر الله اكبر»2 نماز را بپادار كه نماز (انسان را) از كارهاي زشت و ناپسند باز مي دارد» طبيعت نماز به گونه اي است كه انسان را به ياد مبدأ و معاد مي اندازد كه اين دو، بهترين ضامن اجرايي براي خودداري از كارهاي زشت و ناپسند و انجام كارهاي شايسته است، يعني انسان وقتي به نماز مي ايستد، تكبير مي گويد، خدا را از همه چيزي بالاتر و برتر مي شمرد، به ياد نعمت هاي او افتاده حمد و سپاس او مي گويد و او را به رحمانيّت و رحيميّت مي ستايد، به ياد روز قيامت مي افتد، اعتراف به بندگي او كرده و از او ياري مي جويد، راه راست يعني راهي را كه پيامبران و صدّيقين و شهيدان و صالحان رفته اند.»3 طلب مي كند و از راه آناني كه مورد خشم خدا واقع شده و گمراهند به خدا پناه مي برد.(مضمون سوره حمد) بعد براي خدا «ركوع مي كند و در برابر او پيشاني عبوديّت بر خاك مي نهد و غرق عظمت و بزرگي او مي شود و خود برتربيني و خودخواهي را فراموش مي كند. آنگاه شهادت به يگانگي او مي دهد و گواهي به رسالت پيامبر(ص) مي دهد.