اصفهان. 2
خلق و خوي مردم. 3
نوع پوشش... 4
خوراك معروف.. 4
مراسم عروسي. 4
عزاداري. 7
شاعرين اصفهاني. 11
امامازاده هاي معروف اصفهان. 11
1- امامزاده ابراهیم بطحانی. 11
۲- امامزاده زین العابدین. 12
۳- امامزاده اسماعیل. 12
۴- امامزاده جعفر 13
۵- امامزاده احمد. 14
۶- امامزاده هارون ولایت.. 15
آثار تاریخی اصفهان. 16
مسجدها 17
کاخها و عمارتها 17
پلها 17
منارهها 18
لهجه و گويش... 18
كليسا 21
شغل. 21
شعر با لهجه اسفهاني. 22
اصفهان
اِصفَهان یا اِسپَهان شهری باستانی در مرکز ایران است. این شهر مرکز استان اصفهان و نیز مرکز شهرستان اصفهان است. اصفهان، سومین شهر پهناور ایران پس از تهران، مشهد و سومین شهر پرجمعیت ایران پس از تهران و مشهد است. این شهر در میان سالهای ۱۰۵۰ تا ۱۷۲۲ میلادی به ویژه در قرن شانزدهم میلادی در میان حکومت صفویان هنگامی که برای دومین بار (پس از دوران سلجوقیان) پایتخت ایران شد، رونق فراوانی گرفت. حتی امروزه نیز شهر مقدار زیادی از شکوه گذشته خود را حفظ کردهاست. بناهای تاریخی متعددی در شهر وجود دارد که تعدادی از آنها به عنوان میراث تاریخی در یونسکو به ثبت رسیدهاند. اصفهان در سال ۲۰۰۶ به عنوان پایتخت فرهنگی جهان اسلام و در سال ۱۳۸۸ به عنوان پایتخت فرهنگ و تمدن ایران اسلامی انتخاب شد. این شهر به داشتن معماری زیبای اسلامی و بسیاری از بلوارهای زیبا، پلهای سرپوشیده، کاخها، مسجدها و منارههای منحصربفرد معروف است. این امر باعث شدهاست که در فرهنگ ایرانی اصفهان، نصف جهان لقب بگیرد. این شهر در آذر ۱۳۹۴ (دسامبر ۲۰۱۵) به عنوان نخستین شهر ایرانی، به شبکه شهرهای خلاق جهان زیر نظر یونسکو پیوست. براساس استانداردهای یونسکو شهر خلاق، شهری است که از نوآوری و توانمندیهای شهروندان در توسعه پایدار شهری استفاده میکند.[۱۲] میدان نقش جهان یکی از بزرگترین میدانهای دنیاست و نمونه برجستهای از معماری اسلامی است که توسط یونسکو به عنوان میراث جهانی ثبت شدهاست.
خلق و خوي مردم
«یک روز یک اصفهونیه...»؛ وقتی در ابتدای یک جمله کنایهآمیز، چنین عبارتی میآید، در ادامه باید منتظر چه بود؟ پاسخ یکی از همان انگارههایی است که در عرف و ادبیات عمومی در مورد بعضی شهرها ساخته شده است. بعضی نامش را مقتصد بودن میگذارند و بعضی دیگر اهل حساب و کتاب بودن و بعضیها هم ولخرج نبودن. اسمش هر چه باشد، اما معنایش به کم پول خرج کردن و سخت پول خرج کردن بازمیگردد. هرچند شاید الان صرفا وجه شوخی این انگاره برای مردم پررنگ باشد، یعنی بیش از آن که این انگاره در قضاوت واقعی مردم در مورد هموطنان اصفهانی غالب باشد، بیشتر در شوخیهای کلامی و فکاهیها حضور دارد.
نوع پوشش
از مهم ترین ویژگی های پوشش سنتی مردم ، می توان با توجه به رعایت پوشش بدن ، تولید محلی تن پوشها ، سادگی ، زیبایی ، رنگارنگی رعایت پاکیزگی ، تناسب با ویژگی های آب و هوایی منطقه ، اشتغال تعداد زیادی از افراد به امر تهیه و تولید پوشش و تن پوشها ، تنوع آنها و ... اشاره کرد . در استان ما ، پوشش و لباس از اهمیت زیادی برخوردار است ولی با گذشت زمان ، پوشش سنتی کم تر به کار می رود
خوراك معروف
مشهورترین غذای سنتی اصفهان بریان است. غذاهای دیگری چون: اشکنه ،کاله جوش، اماج، كاچی ، گوشت و لوبيا، گوشت و عدس،قیمه ریزه، سرگنجشکی،پلوماش ، ماشازردک، تاس کباب، یخمه ترش ، یخمه لوبیا، کوفته باقالی ، کباب مُشتی، ماشا قمری ، حلیم بادمجان ، خورش ماست ، نخوداب غوره ، شوربا ، آش آلوچه و شله بريان زيره ... از دیگر غذاهای سنتی استان اصفهان به شمار می آیند.
مراسم عروسي
مراسم عروسی در سطح استان اصفهان با آداب و شکوه خاصی برگزار میشود که به مرور زمان، بخش عمدهای از مراحل آن تحت تاثیر زندگی مدرن شهری قرار گرفته و به فراموشی سپرده شده است ولی هنوز هم در بیشتر روستاهای استان، برگزاری این مراسم تا حدودی به شکل سابق صورت میگیرد که در اینجا چگونگی برگزاری آن توضیح داده میشود:
عزاداري
طنين «ياحسين» چشمان اشكبار، پارچه هاي عزاداري، پرچم هاي سياه و طبلها و سنجها در اصفهان دوباره يادآور محرمي ديگر شده است.
در سرماي زمستان اشك هاي گرم نوازشگر گونه هاي ارادتمندان خاندان نبوت شده و نفسها با نواي «حسين، حسين» در سينهها همراه است.
در اين آيين زنگ كهني را به پايه منبر مسجد ميبسته اند و سقاخوانها پاي زنگ مينشستند و به اشعار خواننده زنگ حيدري گوش فرا ميدادند.
شاعرين اصفهاني
شیخ عبدالکریم سودایی دستگردی، ابن مندویه اصفهانی، آتش اصفهانی، ژاله اصفهانی، صغیر اصفهانی، مشتاق اصفهانی، سعید بیابانکی، آذر بیگدلی، پرتو اصفهانی،
امامازاده هاي معروف اصفهان
1- امامزاده ابراهیم بطحانی
از امامزاده های اصفهان است که هم نسبش مشخص است و هم مدفنش. ایشان در مقبره امامزاده درب امام در محله سنبلان (سنبلستان) نزدیک بیمارستان امین مدفونند. نسب ایشان بدین قرار است: «ابراهیم بن محمد بطحانی بن قاسم بن حسن بن زید بن حسن بن علی بن ابی طالب (ع) ».
آثار تاریخی اصفهان
اصفهان آکنده از آثار هنری و تاریخی است که میدان نقش جهان (شاه)، سی و سه پل، پل خواجو، مِنارْ جُنبان، مسجد شاه، گذر چهارباغ عباسی، سبزه ميدان،چهلستون،کوه آتشگاه،پل شهرستان و عالیقاپو از معروفترین آنها هستند.
معماری معرفه اماكن ديدني
از دوره قبل از اسلام، چیزی به جز بقایای آتشکدهای در کوه آتشگاه، اکتشافات اندکی در تپه اشرف و همچنین پل شهرستان (متعلق به دوران ساسانیان) بجا نمانده است که از میان آن سه تنها بنای برپا و برجا همین پل شهرستان است. بیشتر آثار تاریخی بجا مانده در مربوط به دورهٔ اسلامی است. آثاری از تمامی دورههای تاریخی پس از اسلام بجا مانده است اما بویژه آثار دو دوره باشکوه از تاریخ اصفهان یعنی دورهٔ سلجوقی و دورهٔصفوی برجستگی ویژهای دارد، که هر کدام دارای ویژگیها و سبک معماری یگانه خود است.
مسجدها
• مسجد حکیم • مسجد شیخ لطفالله
کاخها و عمارتها
• عمارت عالیقاپو • عمارت توحیدخانه که بخشی از کاخ عالیقاپو محسوب میشود.
پلها
• پل شهرستان • پل مارنان
منارهها
• مناره باقوشخانه • مناره زیار
لهجه و گويش
مردم استان اصفهان به زبان فارسی و با لهجههای شیرین اصفهانی ، نایینی ، نطنزی ، خوانساری ، خوری ، کاشانی ، اردستانی ، جندقی ، گزی ، فریدنی ، لری ، کوهستانی ، ... سخن میگویند .
ضرب المثلها و کنایهها :
ضرب المثلها ، جلوه های ارزشمند فرهنگ مردم است که در درون خود رویدادهای تاریخی ، تجارب ، هنجارها و ارزش های جامعه را در بر می گیرد و از نسلی دیگر انتقال می یابد . این جملات به طور مختصر و کوتاه با آفریده ای از ظنز و کنایه ، مطالب آموزنده را به طور غیر مستقیم به مخاطبان خود انتقال می دهد . هر چند از نظر مختوایی اغلب ضرب المثلها با هم شباهت دارند ولی در اغلب موارد بنابر موقعیت جغرافیایی و فرهنگی مردم واژگان و عناصر آن با یکدیگر متفاوت اند .
كليسا
کلیسای وانک، کلیسای مریم مقدس، کلیسای گئورگ، کلیسای حضرت لوقا، کلیسای سن استپانوس، کلیسای هاکوپ، کلیسای نرسس و سرکیس
شغل
هنر معماري اصفهانيان ديگر شغل آنها شده و در آثار تاریخی اصفهان میتوان انواع و اقسام گنبد سازی، کاشیکاری، گچبری، مقرنس کاری، منبتکاری و خوشنویسی را در عالیترین شکل ممکن آن مشاهده کرد. آثاری که نشانگر ذوق هنری کمالیافته و ایمان مذهبی هنرمندان سازنده آنهاست و بیننده را چنان مجذوب خود میکند که بیاختیار به درون زمان و فضای ویژه آنها کشیده میشود، و خود را در جهانی از روشنایی و لطافت و سبکبالی احساس میکند. معروفترین سوغات اصفهان گز است .گز یک نوع شیرینی است که با گز انگبین یا ترنجبین شکر بادکا و مغزهای پسته بادام فندق یا گردو و سفیده تخم مرغ و گلاب ساخته می شود .در گز از هیچ ماده شیمیایی استفاده نمی شود.