فرمت فایل:PDF

تعداد صفحه:138

چکیده :

در فضای جدید صنعت بیمه مباحثی از قبیل نوآوری در سطوح مختلف،حقوق مصرف کنندگان ، اخلاق حرفه ی ،حاکمیت شرکتی از جمله موضوعاتی هستند که توفیق سیاست گذاری های جدید صنعت منوط به آنها است .در نتیجه رابطه هر یک از این عوامل با عملکرد شرکت های بیمه مسئله مورد سوال است .از آن جمله اصولا مباحثی که ذیل عنوان حاکمیت شرکتی و از منظر ساختار مالکیت این شرکت ها است درخور توجه است کما اینکه آیین نامه شماره 42 شورای عالی بیمه کمابیش به این موضوعات می پردازد . لذا این پرسش مطرح است که اصولا ساختار مالکیت در شرکت های بیمه چه پیامدهای با خود به ویژه در سطح تصمیمات استراتژیک سازمانی از قبیل کارآفرینی شرکتی به همراه خواهد داشت . در این تحقیق سعی شده است که اثر حضور سهامداران نهادی را بر کارآفرینی شرکتی در شرکت ها ی بیمه مورد بررسی قرار داده و از آن در جهت ارتقاء کارآفرینی ، شرکت های بیمه استفاده شود.
در این فصل از تحقیق با توجه به موضوع ، مسئله اصلی تحقیق ، ضرورت انجام آن ، فرضیه ها ، اهداف و در نهایت اصطلاحات و واژه های تخصصی شرح داده شده است.
کلیات تحقیق 1-1 بیان مسئله
امروزه چالش واقعی یک شرکت برای باقی ماندن در مسیر پیشرفت ، ایجاد یک مزیت رقابتی پایدار است و تنها راه موفقیت در این کار ، متفاوت بودن و نوآوری مداوم در ایجاد محصولات و خدمات ، تولید و فرآیند های
سازمانی و یا طرح های کسب و کار جدید و ورود به بازارهای جدید است. پاسخ محیط های بیش رقابتی[1] امروزه عبارت است از قابلیت تطبیق ، انعطاف پذیری ، سرعت ، پرتلاش و نوآوربودن ، که همگی از یک کلمه سرچشمه می گیرند –کارآفرینی )کریستنسن[2][3]، 0224( . با خصوصی سازی و آزاد سازی در صنعت بیمه و گرایش بازار به سوی رقابت پذیری ، نوآوری و خلاقیت در محصولات و خدمات شرکت های بیمه برای به دست آوردن سهم بازار بیشتر ، بیش از بیش اهمیت می یابد.
با توجه به اینکه شرکت ها نقش آفرینان اصلی نوآوری هستند ، و اعمال آن ها تا حد زیادی تحت تأثیر حاکمیت شرکتی و منابع مالی در دسترس شان قرار می گیرد )تایلکات1،0227(.
در فضای جدید صنعت بیمه مباحثی از قبیل نوآوری در سطوح مختلف ، حقوق مصرف کنندگان ، اخلاق حرفه ی ، حاکمیت شرکتی از جمله موضوعاتی هستند که توفیق سیاست گذاری های جدید صنعت منوط به آنها است .در نتیجه رابطه هر یک از این عوامل با عملکرد شرکت های بیمه مسئله مورد سوال است. از آن جمله اصولا مباحثی که ذیل عنوان حاکمیت شرکتی و از منظر ساختار مالکیت این شرکت ها رابطه حاکمیت مطرح هستند درخور توجه است ، کما اینکه آیین نامه شماره 42 شورای عالی بیمه کمابیش به این موضوعات می پردازد . لذا این پرسش مطرح است که اصولاً ساختار مالکیت در شرکت های بیمه چه پیامدهای با خود به ویژه در سطح تصمیمات استراتژیک سازمانی از قبیل کارآفرینی سازمانی به همراه خواهد داشت . از نظر چن و همکاران[4] )0225( طبیعی است که بهبود شرایط مدیریتی سازمان و فضای حاکم بر آن یکی از ابعاد اصلی توسعه کارآفرینی به شمار می آید.
همچنین ، با توجه به انجام کارآفرینی شرکتی در درون سازمان ، باید تمام سطوح عملیاتی و میانی درگیر فعالیت های کارآفرینانه شوند ، مسلماً درگیر شدن سطوح پایین سازمان در اینگونه فعالیت ها مستلزم وجود دیدگاه های متناسب در مدیران سطوح بالا و انجام حمایت های لازم توسط ایشان است . لذا ، به نظر می رسد وجود یک نظام
حاکمیت شرکتی خوب می تواند در ایجاد و تقویت کارآفرینی شرکتی ضروری و مفید باشد                   )عاشقی اسکوئی،3132(.
با توجه به اهمیت کارآفرینی در شرکت های بیمه در سالهای اخیر ، با تحولاتی چون تأسیس و فعالیت شرکت های بیمه خصوصی همراه با ورود تدریجی با هدف بهره گیری از دانش روز و آماده شدن بازار برای رقابت در فضای جهانی و عضویت یافتن دائم در سازمان تجارت جهانی همراه بوده است. این تغییرات، بر پیچیدگی و عدم اطمینان بازار بیمه افزوده و محیط بازار داخلی را به محیطی پویا و رقابت پذیر تیدیل کرده است. در چنین شرایطی ، ضروری است ، شرکت های بیمه با تقویت قابلیت های کارآفرینانه ، به سرعت و با قدرت به مقابله با رقبای خود بپردازند.دراین پژوهش تلاش بر این است تا رابطه بین سرمایه گذاران نهادی و کارآفرینی شرکتی در شرکت های بیمه بررسی شود، و به این سوال پاسخ داده شود که آیا بین حضور سرمایه گذاران نهادی در هیئت مدیره و کارآفرینی شرکتی رابطه معناداری وجود دارد ؟
علت طرح این سوال ناشی از یافته های تحقیقاتی است که در آنها نزدیک بین بودن این گروه از مالکین مورد تأکید قرار گرفته است. در نتیجه به نظر می رسد نوآوری و کارآفرین بودن شرکت های بیمه در شرایط امروز یک ضرورت برای صنعت بیمه و کل اقتصاد است که در سایه حضور این مجموعه از سهامداران قرار می گیرد، که باید بدان پرداخت.
2-1 اهمیت و ضرورت موضوع
رشد سریع بنگاه های اقتصادی،تغییرات سریع،ابهام محیطی و پاره ای مسائل دیگر باعث شده است که بحث کارآفرینی در سازمان ها از جمله در صنعت بیمه از اهمیت بالایی برخوردار باشد. امروزه، بسیاری از سازمان ها و شرکت ها و بسیاری از بخش های اقتصادی و اجتماعی به لزوم کارآفرینی)از نوع فردی یا سازمانی( پی برده اند .
این گرایش، عمدتاً به دلیل شرایط و وضعیت های پیچیده جدیدی است که سازمان ها را با تنگناهای رقابتی و تکنولوژیکی مواجه ساخته و تداوم روش های سنتی را با مشکل جدی روبرو ساخته است. صنعت بیمه نیز از این قاعده مستثنی نیست .
با توجه به اهمیت کارآفرینی ، به ویژه آن بخش از کارآفرینی شرکتی که می تواند در سطح کسب و کار و کارهای موجود انجام شود و تحت عنوان کارآفرینی شرکتی شناخته می شود و با توجه به نتایج مرور متون مربوطه به موضوع که حاکی از اهمیت آثار و ارتباط ساختار حاکمیت شرکتی با کارآفرینی شرکتی است ، بررسی و مطالعه موضوع مطرح شده در این تحقیق امری ضروری است . از سوی دیگر ، وجود سرمایه گذاران نهادی در نظام حاکمیت شرکتی می تواند باعث محدود کردن فعالیت های کارآفرینی که عامل ایجاد ثروت هستند شود ، لذا ضرورت دارد تعامل و تطابقی خاص بین نظام حاکمیت شرکتی و کارآفرینی شرکتی به وجود آید تا در عین برقراری نظم و کنترل ، نه تنها محدود کننده ی فعالیت های کارآفرینی نباشد بلکه آنرا ایجاد و تقویت نیز بنماید ) عاشقی اسکوئی,3132(.
در رابطه با خصوصی سازی به دنبال آن تغییر ساختار مالکیت و سهامداران به ویژه در شرکت های بیمه و وارد شدن آن ها به بازار بورس اوراق بهادار، منجر به خارج شدن این شرکت ها از مالکیت صرفا دولتی و تأسیس شرکت های بیمه خصوصی با سهامداران گوناگون گردید . شرکت های بیمه به عنوان موسسات بزرگ مالی علاوه
بر سهامداران خود ذی نفعان بسیاری را در بر می گیرند ، از موسساتی هستند که لزوم حاکمیت شرکت ها در آنها انکارناپذیر است ) کردستانی، 83 ( .
کوتاه نظر بودن گروه هایی از سرمایه گذاران می تواند به معنای تعقیب هدف های کوتاه مدت از سرمایه گذاری توسط ایشان باشد و مساله نزدیک بینی و کوتاه نظری به ویژه از لحاظ تأثیری که بر سرمایه گذاری شرکت ها در زمینه پژوهش و توسعه و نوآوری بر جای می گذارد ، حائز اهمیت است )ولی پور،3133( .
دلبستگی به نتایج کوتاه مدت و خصلت ریسک گریزی به سرمایه گذاران نهادی ضرورت توجه به نقش آن ها را در سو گیری و عملکرد شرکت هایی که در آن مبادرت به سرمایه گذاری شده است را ، برجسته می سازد )مظلومی و رحمان سرشت،3184( .
اهمیت این پژوهش این است که به گونه تجربی به مدیران،سرمایه گذاران و سایر تصمیم گیرندگان نشان دهد که متفاوت بودن ساختار مالکیت شرکت های بیمه بر کارآفرینی شرکتی آنان چه تأثیری دارد .یعنی اگر مالکان شرکت را گروه های مختلف مانند دولت ، موسسات مالی ، بانک ها و شرکت های خصوصی دیگر تشکیل دهند ، آیا کارآفرینی شرکتی آنها متفاوت خواهد بود یا خیر ؟
3-1 گزاره های تحقیق
با توجه به مدل مفهومی تحقیق فرضیات به شرح زیر صورت بندی می شوند:
1-3-1 فرضیه های تحقیق
1-1-3-1 فرضیه ی اصلی
3. بین حضور سرمایه گذاران نهادی در هیئت مدیره شرکت ها ی بیمه باکارآفرینی شرکتی رابطه معناداری وجود دارد.
2-1-3-1 فرضیه های فرعی
3. بین حضور سرمایه گذاران نهادی در هیئت مدیره شرکت ها ی بیمه با نوآوری رابطه معناداری وجود دارد.
بین حضور سرمایه گذاران نهادی در هیئت مدیره شرکت ها ی بیمه با خطرپذیری سنجیده )ریسک پذیری( رابطه معناداری وجود دارد.
بین حضور سرمایه گذاران نهادی در هیئت مدیره شرکت ها ی بیمه با پیشگامی رابطه معناداری وجود دارد. 2-3-1 هدف های تحقیق یا نتایج مورد انتظار
1-2-3-1 هدف اصلی
3. بررسی چگونگی تاثیر مالکیت سرمایه گذاران نهادی بر کارآفرینی شرکتی در شرکت های بیمه و درک چگونگی استقرار حاکمیت شرکتی خوب در شرکت ها ی بیمه و کمک به سیاستگذاران در خصوص ترکیبات مالکیتی در صنعت بیمه.
2-2-3-1 هدف های فرعی
3. مشخص نمودن رابطه مالکیت سرمایه گذاران نهادی بر نوآوری شرکت های بیمه.
مشخص نمودن رابطه مالکیت سرمایه گذاران نهادی بر خطرپذیری سنجیده )ریسک پذیری( شرکت های بیمه.
مشخص نمودن رابطه مالکیت سرمایه گذاران نهادی بر پیشگامی شرکت های بیمه.
4-1 روش کلی تحقیق
این تحقیق از نقطه نظر هدف در زمره تحقیقات کاربردی قرار می گیرد . هم چنین در تحقیق حاضر از آنجا که ابزار پرسشنامه به منظور جمع آوری داده ها و دریافت پاسخ های داده شده به سوالات محقق استفاده شده است ، این تحقیق یک تحقیق توصیفی- پیمایشی است. محقق می خواهد اطلاعاتی را پیرامون موضوع مورد بررسی کسب کند و سپس آن ها را بدون هیچ گونه تغییری توصیف کند و روابط بین متغیرهای مورد نظر )و مولفه های آن( را به دست آورد . ابتدا به روش کتابخانه ای و با مطالعه اطلاعات لازم در مورد پیشینه و ادبیات موضوع کسب ، جمع آوری و جمع بندی شده و سپس با روش میدانی پرسشنامه ها توزیع شده و سپس روایی و پایایی آن ها مورد آزمون قرار گرفت ، در نهایت با استفاده از روش های رگرسیون و استفاده از آمار استنباطی به آزمون فرضیه ها پرداخته شده است.
1-4-1 قلمرو مکانی–جامعه تحقیق
قلمرو مکانی تحقیق حاضر شرکت های بیمه فعال در شهر تهران است که ترکیب سهامدارانشان بین سال های 83 ، 32 و 33 مورد بررسی قرار گرفته است .
2-4-1 قلمرو زمانی تحقیق
این تحقیق در یک بازه زمانی 3 ماهه صورت گرفته است که در آذر ماه سال 30 آغاز شده و در شهریور سال 31 به پایان رسید.
3-4-1 روش نمونه گیری و تخمین حجم نمونه
جامعه آماری شامل تمامی شرکت های بیمه فعال در شهر تهران بین سالهای 83 ، 32و 33 می باشدکه شامل 02 شرکت بیمه می باشد. در این پژوهش سطح تجزیه و تحلیل سازمانی است به علت محدود بودن تعداد شرکت های بیمه و با توجه به صحبت های پیرامون این بحث با اساتید محترم ، تمامی شرکت های بیمه خصوصی به عنوان جامعه آماری انتخاب شده اند . که از هر شرکت 6 مدیر به طور قضاوتی برای پاسخ به پرسشنامه انتخاب شده ، که میانگین نظرات آن ها به عنوان نظر شرکت محسوب شده است.
4-4-1 روشهای گردآوری داده ها و ابزار مورد استفاده برای آن
در این تحقیق ابتدا از روش کتابخانه ای برای اشراف کلی بر موضوع و مرور ادبیات تحقیق استفاده می شود . ابزار اصلی گردآوری داده ها پرسشنامه است که به صورت حضوری بین آزمون شدگان توزیع شده است.
علاوه بر موارد فوق به منظور کسب اطلاعات در مورد درصد سهام سرمایه گذاران نهادی شرکت ها از سایت کدال و صورت های مالی و یادداشت های همراه شرکت ها استفاده شد.
5-4-1 روشهای تحلیل داده ها
برای تجزیه و تحلیل داده ها ، با توجه به ماهیت آنها ، روش های مختلفی وجود دارد که پژوهشگر باید به کاربرد و سنخیت این روش ها توجه کند تا در نهایت بتواند استنتاج ها و نتیجه گیری های معتبر و دقیقی را به عمل آورد. پس به طور کلی می توان گفت که در تجزیه و تحلیل داده ها یک بعد کمی وجود دارد که آن محاسبات آماری خاص است و یک بعد کیفی ، که آن تحلیل ها ، استدلال ها و استنتاج هایی است که بر نتایج محاسبات آماری صورت می پذیرد تا بتوان در نهایت آنرا به جامعه آماری تعمیم داد) خاکی،3133( .
روش تحلیل در این پژوهش معادلات ساختاری با استفاده از روش حداقل مربعات جزئی) PLS( است .رویکرد)PLS ( یا حداقل مربعات جزئی ، به عنوان نسل دوم روش های مدل یابی معادلات ساختاری شناخته می شود. این رویکرد به علت وابستگی کمتر به اندازه نمونه ، سطح سنجش متغیرها ، نرمال بودن توزیع و استفاده از ابزارهای جا افتاده ، رویکرد ی مناسب برای پژوهشگران به نظر می رسد. علاوه بر این بسته به نرمال یا غیر نرمال بودن داده ها از آمار استنباطی برای تخمین وضعیت متغیرهای مورد مطالعه در جامعه مورد تحقیق استفاده شده است .

تعریف مفاهیم و واژگان اختصاصی تحقیق حاکمیت شرکتی

حاکمیت شرکتی تعدادی مسئولیت ها و شیوه های اعمال شده توسط هیئت مدیره و مدیران موظف با هدف مشخص کردن مسیر استراتژیک است که تضمین کننده دستیابی به اهداف،کنترل خطر آن بطور مناسب مصرف منابع بطور مسؤلانه می باشد )حساس یگانه،الف–3184( .

ساختار مالکیت

ساختار مالکیت یعنی بافت و ترکیب سهامداران یک شرکت یا ترکیب و چگونگی نسبت های مالکانه سهام شرکتها . ساختار مالکیت شرکت ها انواع مختلفی دارد از جمله مالکیت دولتی ، مالکیت خصوصی ، مالکیت نهادی ، مالکیت خارجی ، مالکیت خانوادگی ، مالکیت انفرادی و مالکیت شرکتی )هوافانگ و جیانگو3 ، 0227( .

سرمایه گذاران نهادی 1.بانک ها و بیمه ها.

1. هلدینگ ها ، شرکت های سرمایه گذاری ، صندوق بازنشستگی ، شرکت تأمین سرمایه و صندوق های سرمایه گذاری ثبت شده نزد سازمان بورس و اوراق بهادار.
2. هر شخص حقیقی یا حقوقی که بیش از 5 درصد یا بیش از 5 میلیارد ریال از ارزش اسمی اوراق بهادار در دست انتشار ناشر را خریداری کند.
3. سازمان ها و نهادهای دولتی و عمومی.
4. شرکت های دولتی.
5. اعضای هیأت مدیره و مدیران ناشر یا اشخاصی که کارکرد مشابه دارند) بند 07 مادۀ یک قانون بازار اوراق بهادار ج.ا.ا( .

کارآفرینی

کارآفرینی پدیده ای است که در محیط هایی مختلف اتفاق می افتد و سبب رشد اقتصادی از طریق نوآوری هایی می شود که افراد در پاسخ به موقعیت های اقتصادی ایجاد کرده اند و این ارزش ها را هم برای افراد و هم برای جامعه خود به وجود آورده اند) کوراتکو، کوین0،0228( .

کارآفرینی شرکتی3

کارآفرینی شرکتی یک مفهوم وسیع است که ایجاد توسعه و اجرای ایده ها یا رفتارهای جدید را در بر می گیرد و می تواند شامل یک محصول یا خدمت جدید ، یک سیستم اداری جدید ، یک طرح یا برنامه ی جدید مربوط به اعضای سازمان باشد. در این مفهوم ، کارآفرینی شرکتی بر توانبخشی مجدد و افزودن توان شرکت برای به دست                                                

• -Huafang and Jianguo

2-Covin&Kuratko,

1-Corporate entrepreneurship

آوردن مهارت هایی که از طریق آن ها نوآوری کرد، متمرکز است و یا تلاش های شرکت برای برقراری مزیت رقابتی پایدار به عنوان زیربنای رشد توام با سودآوری مرتبط است )کوارتکو و همکاران3 ، 0225( .

• ریسک پذیری

بازتاب تمایل یک شرکت به درگیر شدن در پروژه های مخاطره آمیز به وسیله « استقراض سنگین » ، سرمایه گذاری در تکنولوژی های بررسی نشده ، یا معرفی محصولات جدید به بازارهای جدید است )لامپکین و دس[1][2]،3336( .

پیشگامی[3]

پیشگامی اشاره به تلاش های یک شرکت برای پیش گرفتن از دیگران با استفاده از تکنولوژی های جدید ، فروش محصولات و خدمات جدید در بازارها دارد. این امر شامل در دست گرفتن فرصت ها و تمرکز بر توسعه محصولات و خدمات جدید است )آونگ و همکاران[4] ،0232( .

نوآوری [5]

ایال و الینبار بیان می کنند که کارآفرینی شامل وظیفه ای اصلی به نام نوآوری می باشد که به مفهوم توانایی ترکیب منابع به روشی جدید بوده و منجر به تولید کالاهای جدید و یا ایجاد روش های تولید جدید می شود.

و...