رشد رواني، اجتماعي در اوايل كودكي

خویشتن در حال رشد :‌
خودپنداره و رشد شناختی 
درک هیجان ها 
اریکسون : ابتکار در برابر احساس گناه
عزت نفس 
خودپنداره و رشد شناختی :‌
- خودپنداره  (self concept )مفهوم خویشتن ؛‌تصویر ذهنی ؛ توصیفی و ارزیابانه فرد درباره توانایی ها و ویژگی هایش.
- خود پنداره جنبه ای اجتماعی هم دارد ؛ کودکان درک فزاینده خود درباره اینکه دیگران چه دیدی درباره آنها دارند را در خودانگاره شان درون سازی می کنند .
تعریف خویشتن :‌
- مجموعه ای از ویژگی هایی که بری توصیف خود بکار می روند . 

بازنمایی منفرد : (single representation)
در نظریه نوپیاژه ای به نخستین مرحله رشد (۴ سالگی )؛  تعریف خویشتن اطلاق می شود که در آن کودکان خود را براساس ویژگی های منفرد و بی ارتباط با یکدیگر و به شیوه همه یا هیچ توصیف می کند . 

انگاره های بازنمودی :‌(representational mappings ) 
نظام های بازنمایی : (representational systems) 

درک هیجان ها
- کودکان پیش دبستانی می توانند درباره احساسات خود صحبت کنند و اغلب می توانند احساسات دیگران را درک کنند . 

‌اریکسون:  ابتکار در برابر احساس گناه 
- ابتکار در برابر احساس گناه ؛‌ سومین مرحله رشد روانی - اجتماعی از دیدگاه اریکسون که در آن کودکان به تعادل میان میل به پیگیری اهداف و رعایت ملاحظات اخلاقی که ممکن است مانع از اجرای آن اهداف شوند ؛‌دست می یابند. 

عزت نفس :‌self esteem
- عزت نفس ؛‌ بخش خودارزیابی کننده خودپنداره است یعنی قضاوتی است که کودکان درباره ارزشمندی کلی خود دارند . 

تغییرات عزت نفس در جریان رشد و تحول :
- کودکان به طور کلی تا حدود 8 سالگی مفهوم خودارزشمندی را بیان نمی کنند اما به وسیله رفتار نشان می دهند که از آن برخوردارند . 

عزت نفس مشروط : الگوی درماندگی 
وقتی عزت نفس بالا است ؛‌کودک انگیزه پیشرفت دارد .حدود یک سوم تا نیمی از کودکان پیش دبستانی و کودکستانی و کلاس اولی عناصری از الگوی درماندگی را در قالب دست کم گرفتن ؛ سرزنش کردن خود ؛‌هیجان منفی ؛ نداشتن پشتکار و کاهش انتظاراتی که از خود دارند نشان می دهند. 

جنسیت :‌
تفاوت های جنسی 
دیدگاه های موجود پیرامون رشد جنسی : طبیعت و تربیت 
جنسیت / هویت جنسی :‌gender identity
- آگاهی از زن یا مرد بودن که در اوایل کودکی شکل می گیرد .
تفاوت های جنسی در دختران و پسران :‌

شباهت های جنسی دختران و پسران در  سنین نوزادی :
نقش های جنسی :
پذیرفتن نقش جنسی :‌gender -typing
فرآیند اجتماعی شدن که کودکان در سنین اولیه از طریق آن نقش های جنسی مناسب را می آفرینند. مثال :‌همه زنان منفعل و وابسته و همه مردان پرخاشگر و مستقل اند . 

چهار دیدگاه درباره رشد جنسیت :‌
رویکرد زیست شناختی : 
- فرآیند های اصلی : ‌ژنتیک ؛ فعالیت عصب شناختی و هورمونی 
- عقاید اساسی : بسیاری از تفاوت های رفتاری دو جنس ناشی از تفاوت های زیست شناختی است . 
رویکرد روانکاوی : نظریه روانی - جنسی 

رویکرد شناختی :شناختی - رشدی 
رویکرد اجتماعی :نظریه اجتماعی - شناختی 
نظریه طرحواره جنسی :‌

تاثیر خانواده :‌
- ظاهرا شکل دهی شخصیت پسران  و دختران توسط والدین بسیار زود آغاز می شود . برخی بررسی ها نشان می دهد که نحوه برخورد والدین با کودکان بر آگاهی جنسی آنها بیش از رفتارشان تاثیرگذار است . برای مثال : والدین به ویژه پدران وقتی می بینند پسری با عروسک بازی می کند بیشتر ناراحت می شوند تا موقعی که می بینند دختری با کامیون بازی می کند . بطور کلی دختران در انتخاب لباس ها ؛‌بازی ها و هم بازی ها آزادتر از پسران هستند . 
تاثیر همسالان :‌
- نظریه  اجتماعی شناختی؛  همسالان را به عنوان عاملی مستقل برای اجتماعی شدن تلقی نمی کند بلکه آن را بخشی از نظام فرهنگی پیچیده شامل والدین و همچنین سایر عوامل اجتماعی شدن در نظر می گیرد . 
تاثیر فرهنگ :‌
- نظریه اجتماعی شناختی ؛‌ پیش بینی می کند کودکانی که زیاد تلویزیون تماشا می کنند در نتیجه تقلید از سرمشق هایی که در فیلم ها می بینند ؛‌ نقش پذیری جنسی بیشتری دارند . 
بازی :‌مشغله اوایل کودکی
انواع بازی 
بعد اجتماعی بازی
تاثیر جنسیت بر بازی
تاثیر فرهنگ بر بازی
بازی : مشغله اوایل کودکی
- کودکان از طریق بازی ؛ ‌اندام های حسی را تحریک می کنند ؛‌ نحوه استفاده از ماهیچه هایشان را یاد می گیرند و بینایی را با حرکت هماهنگ می کنند .
انواع بازی : 
بازی کارکردی functional play:

بازی سازنده :‌constructive play

بازی وانمودسازی :
نوعی بازی که شامل مردم یا موقعیت های خیالی است که به آن بازی خیالپردازی ؛‌بازی نمایشی یا بازی تخیلی نیز گفته می شود . 
بعد اجتماعی بازی : 
رفتار بی هدف :‌ unoccupied behavior

رفتار تماشاچی :‌onlooker behavior
بازی مستقل تنها :‌solitary independent play
بازی موازی : parallel play
بازی ارتباطی :‌associative play
بازی جمعی cooperative play یا سازمان یافته مکمل :organized supplementary play
تاثیر جنسیت بر بازی : 

فرزندپروری : 
انواع شیوه های انضباطی 
سبک های فرزندپروری 
تقویت نوع دوستی و مقابله با پرخاشگری و ترس 
تاثیر فرهنگ بر بازی 
فرزندپروری : 
فنون رفتاری : تقویت و تنبیه

سبک های فرزندپروری : 
والدین مستبد: ‌
- نوعی سبک فرزند پروری که بر کنترل و اطاعت تاکید دارد و در صورت نقض ؛ کودکان به شدت و با توسل به زور تنبیه می کنند این والدین در مقایسه با دیگران بی احساس تر ؛ نامهربانتر و فرزندان آنها ناخشنودتر ؛ منزوی تر و بدگمان تر هستند . 
والدین سهل گیر :
- نوعی سبک فرزندپروری که بر ابراز وجود و خودگردانی تاکید دارد . این والدین به ندرت به تنبیه متوسل می شوند .مهربان ؛ غیربازدارنده و کم توقع هستند و کودکانشان معمولا ناپخته ؛‌کمترین خویشتنداری و کمتری کاوشگری را نشان می دهند .
والدین قاطع و اطمینان بخش :‌

سبک فرزند پروری بی توجه و بی علاقه :‌
- توصیف کننده والدینی است که به دلیل فشار روانی و افسردگی ؛ سرگرم نیازهای خودشان می شوند و به نیازهای کودک توجهی نمی کنند. 
سبک فرزندپروری معقول :‌

تقویت نوعدوستی و مقابله با پرخاشگری و ترس :‌
نوعدوستی : 

رفتار اجتماع گرایانه : 
- هر نوع رفتار داوطلبانه با هدف کمک به دیگران است.
پرخاشگری ابزاری :‌ 
- رفتار پرخاشگرانه ای که از آن به عنوان ابزاری برای دستیابی به یک هدف استفاده می شود . 
پرخاشگری آشکار :‌ 
-  نوعی پرخاشگری که به طور آشکار متوجه هدف موردنظر است . پسرها بیشتر پرخاشگری آشکار نشان می دهند و نیروی بدنی یا تهدید کلامی آشکار علیه یک هدف استفاده می کنند . 
پرخاشگری رابطه ای :‌

ترس :‌
حساسیت زدایی منظم :

خانواده های مشکل دار : بدرفتاری با کودک و بی توجهی به کودک 
واقعیت ها و آمارهای موجود در زمینه سوء رفتار 
عوامل تسهیل کننده : دیدگاه بوم شناختی 
پیامدهای سوء رفتار

خانواده های مشکل دار : بدرفتاری با کودک و بی توجهی به کودک 

بدرفتاری : 
به عملی گفته می شود که آسیب وارد می کند . 
بی توجهی :
 به مسامحه کاری ؛‌یعنی قصور در مراقبت گفته می شود که به آسیب منجر می شود . 
بدرفتاری جهانی :
 عبارتست از وارد آوردن آسیب بدنی به یک کودک شامل نیشگون گرفتن ؛‌لگد زدن ؛‌کتک زدن 
سوء استفاده جنسی :‌
عملی جنسی که میان یک کودک و یک شخص بزرگتر واقع می شود . 
سوء رفتار هیجانی : 
به عمل یا حضوری اطلاق می شود که موجب بروز اختلال های رفتاری ؛‌شناختی ؛‌هیجانی و یا روانی در کودک می شود. شامل طرد کردن ؛‌مسخره کردن ؛ منزوی کردن ؛‌تحقیر کردن ..

ویژگی های خانواده بدرفتار : 
ویژگی های خانواده بی توجه :‌ 
پیامدهای سوء رفتار نسبت به کودکان :‌

کمک به خانواده های گرفتار یا در معرض خطر :‌

روابط با کودکان دیگر : 
خواهران و برادران یا نبود آنها 
همبازی ها و کودکان

روابط با کودکان دیگر :‌

کودکان تک فرزند :‌
همبازی ها و دوستان :‌

شیوه های فرزند پروری :‌