این پایان نامه در قالب فرمت word قابل ویرایش ، آماده پرینت و ارائه به عنوان پروژه پایانی میباشد
چکیده
با توجه به اینکه یکی از رایجترین اختلالات روانپزشكي اعتیاد میباشد، «شناختدرمانی» ابزاری است که درمانگران با تأثیرگذاری بر افکار و باورها، جهت درمان کنترل و درمان اعتیاد بکار میبرند، به همین منظور پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی شناخت درمانی در کاهش نگرشهای ناکارآمد و باورهای مرتبط با مواد در افراد دچار سوءمصرف مواد مخدر شهر ايلام در سال 1393 صورت گرفت. طرح پژوهش حاضر از نوع نیمه تحربی با پيش‌آزمون و پس‌آزمون با گروه كنترل و دوره پيگيري بوده، جامعه آماری شامل 40 نفر از افراد دچار سوءمصرف مواد مراجعه کننده به مراکز اعتیاد، که به صورت تصادفی در دو گروه 20 نفری قرار داده شدند، ابزار مورد استفاده، باورهاي مرتبط با موادمخدر رايت و بك (1993) و مقیاس نگرشهای ناکارآمد (DAS) بود، تجزیه و تحلیل اطلاعات با برنامه spss20 و تحلیل کواریانس صورت گرفت نتایج تحلیل کواریانس نشان داد که تفاوت معناداري بين گروه آزمايش و گواه، در مرحله پيگيري، از لحاظ باورهای مرتبط با مواد و نگرشهای ناکارآمد، وجود دارد. از میان متغیرهای جمعیت شناختی نیز، تحصیلات و میزان درآمد با نگرش ناکارآمد و باورهای مرتبط با مواد دارای رابطه بودند. در مجموع با اثبات تاثیر مثبت درمان شناختی بر افکار و باورهای مرتبط با مواد و کاهش نگرشهای ناکارآمد، لزوم توجه و استفاده بیشتر از این رویکرد به درمانگران، روانشناسان و مددکاران پیشنهاد میگردد.
کلمات کلیدی: سوءمصرف مواد، شناخت درمانی، باورهای مرتبط با مواد، نگرشهای ناکارآمد.
فهرست مطالب
عنوان صفحه
چکیده. 1
فصل اول: کلیات تحقیق
1-1- مقدمه. 3
1-2- بیان مسأله. 4
1-3- اهمیت و ضرورت تحقیق. 6
1-4- اهداف تحقیق. 8
1-4-1- هدف اصلی. 8
1-4-2- اهداف جزیی. 8
1-5- سؤالات تحقیق. 8
1-5- 1- سؤال اصلی. 8
1-5- 1- سؤالات فرعی. 8
1-6- فرضیات تحقیق. 8
1-6-1- فرضیه اصلی. 8
1-6-2- فرضیات فرعی. 9
1-7- تعاریف مفهومی و عملیاتی متغیرها. 9
1-8- جنبه جدید بودن و نوآوری در تحقیق. 10
فصل دوم: ادبیات، پیشینه تحقیق
2-1- مقدمه. 13
2-2- مفهوم شناخت درمانی، کاربرد و کارایی آن در پژوهش‌های روان درمانی 13
2-2-1- رویکرد شناختی. 13
2-2-2- مفاهیم عمده نظریه‌های شناختی. 14
2-2-3- رویکرد شناخت درمانی. 14
2-2-4- اصول بنیادی درمان شناختی. 16
2-2-5- شناخت درماني گروهي مايكل فري. 16
2-2-6- مدل شناخت درمانی مایکل فری. 16
2-2-7- انواع تکنیک‌های شناخت درمانی. 17
2-2-8- شناخت درمانی از دیدگاه بک. 18
2-2-9- هدف‌های درمان. 19
2-2-10- سنجش در شناخت درمانی. 19
2-2-10-1- روش‌های استفاده از فنون سنجش. 19
2-2-11- رابطه درمانی. 19
2-2-12- فرایند درمان. 20
2-2-13- کاربردهای درمان شناختی. 22
2-2-14- فنون درمان. 23
2-2-15- تفاوت دیدگاه شناختی درمانی با روان تحلیلی. 24
2-2-16- محدودیت‌ها و انتقادهای وارد شده به درمان شناختی. 25
2-2-17- شناخت درمانی در اعتیاد. 25
2-3- مفهوم شناسی نظری نگرشهای ناکارآمد. 26
2-3-1- تعریف نگرش. 26
2-3-2- عناصر نگرش. 26
2-3-3- اهمیت شناخت نگرش. 27
2-3-5- مفهوم نگرشهای ناکارآمد. 28
2-3-6- الگوهای شناختی و نظریات نگرشهای ناکارآمد. 29
2-3-7- نقش افكار و باورها در مصرف مواد بر مبنای ديدگاه‌هاي شناختی 30
2-3-8- ارتباط نگرش و باور با مصرف مواد بر اساس نظریه یادگیری اجتماعی 31
2-3-9- اهمیت و تأثیر نگرش مثبت به مصرف مواد. 31
2-4- مفهوم باورها و باورهای مرتبط با مواد مخدر. 32
2-4-1- تعریف باور. 32
2-4-2- باور و حالات بازنما. 33
2-4-3- منابع باورها. 33
2-4-4- رابطه باور و نگرش. 33
2-4-5- عقاید و باورها در رابطه با مصرف مواد. 34
2-4-6- باورهای غلط و رایج نسبت به مصرف گونه‌های مواد مخدر. 35
2-4-7- ارتباط باور فردی و مصرف مواد. 36
2-4-8- باورهای غیر منطقی و اعتیاد. 37
2-4-9- باورهای فراشناختی و اعتیاد. 38
2-5- پیشینه تحقیق. 42
2-5-1- مطالعات داخلی. 42
2-5-1- مطالعات خارجی. 47
فصل سوم: روش شناسی تحقیق
3-1- مقدمه. 50
3-2- روش تحقیق. 50
3-3- جامعه آماری و روش نمونه گیری. 51
3-4- ابزار اندازه‌گیری تحقیق. 51
3-5- روش اجرا. 54
3-6- شیوه تجزیه و تحلیل دادهها. 56
فصل چهارم: تجزيه و تحليل يافته‌ها
4-1- مقدمه. 58
4-2- آمار توصیفی. 58
4-2-1- گروه سنی. 59
4-2-2- وضعیت تاهل. 59
4-2-3- تحصیلات. 60
4-2-4- میزان درآمد ماهیانه. 61
4-2-5- وضعیت شغلی. 62
4-2-6- آزمون همسانی واریانس ها. 63
4-2-7- آزمون همسانی واریانسها. 63
4-2-8- میانگین و انحراف معیار نمرات نگرشهای ناکارآمد در گروهها 64
4-2-9- میانگین و انحراف معیار نمرات باورهای مرتبط با مواد در گروهها 64
4-3- آمار استنباطی. 65
4-3-1- فرضیه (1). 65
4-3-2- فرضیه (2). 66
4-3-3-فرضیه (3). 66
فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادها
5-1- مقدمه. 68
5-2- بحث (آزمون فرضیات). 68
5-3- نتیجه گیری. 72
5-4- راهکارها و پیشنهادات. 74
5- 4-1- پیشنهادات کاربردی. 75
5-4-2- پیشنهادات پژوهشی. 76
5-5- محدودیت‌های پژوهش. 76
منابع. 78
پیوست ها. 87
فهرست جدول‌ها
عنوان صفحه
جدول 3-1- سؤالات و شاخص‌های مربوط به هر کدام از متغیرهای پژوهش 53
جدول 3-2- پایایی پرسشنامه به تفکیک هر متغیر در پژوهش حاضر 53
جدول 3-3- شرح جلسات آموزش شناخت درمانی در کاهش نگرشهای ناکارآمد و باورهای مرتبط با مصرف مواد. 55
جدول 4-1- توزیع فراوانی و درصد سن گروه‌های مورد مطالعه. 59
جدول 4-2- توزیع فراوانی و درصد وضعیت تاهل در گروههاي مورد مطالعه 59
جدول 4-3- توزیع فراوانی تحصیلات گروههاي مورد مطالعه. 60
جدول 4-4- توزیع فراوانی میزان درآمد گروه‌های مورد مطالعه. 61
جدول 4-5- توزیع فراوانی وضعیت شغلی گروه‌های مورد مطالعه. 62
جدول 4-6- آزمون لوين براي بررسي يكساني واريانس. 63
جدول 4-7- نتايج آزمون كولموگروف اسميرنف براي بررسي نرمال بودن توزيع ها در متغيرهاي مورد مطالعه.. 64
جدول 4-8- میانگین و انحراف معیار نمرات پیش آزمون، پس آزمون و پیگیري نمرات نگرش ناکارآمد در دو گروه.. 64
جدول4-9- میانگین و انحراف معیار نمرات پیش آزمون، پس آزمون و پیگیري نمرات باورهای مرتبط با مواد در دو گروه. 64
جدول 4-10- نتایج تحلیل کواریانس تاثیر شناخت درمانی بر میزان نمرات نگرش ناکارآمد پس آزمون وپیگیري.. 65
جدول 4-11- نتايج تحليل كواريانس براي بررسي اثربخشي شناخت درمانی بر باورهاي مرتبط با مواد. 66
جدول 4-12- ضریب همبستگي پيرسون بین باورهای مرتبط با مواد و نگرشهای ناکارآمد با عوامل زمینه‌ای (متغیرهای دموگرافیک). 66
فهرست نمودارها
عنوان صفحه
نمودار 4-1- توزیع فراوانی و درصد سن گروه‌های مورد مطالعه. 59
نمودار 4-2- توزیع فراوانی و درصد وضعیت تاهل گروههاي مورد مطالعه 60
نمودار 4-3- فراوانی و درصد تحصیلات گروههاي مورد مطالعه. 61
نمودار 4-4- توزیع فراوانی میزان درآمد گروه‌های مورد مطالعه 62
نمودار 4-5- توزیع فراوانی وضعیت شغلی گروه‌های مورد مطالعه. 63
فهرست شکل‌ها
عنوان صفحه
شکل 2-1- مدل شناخت درمانی، برگرفته از کتاب شناخت درمانی گروهی. 17