شركت سهامي كشت و صنعت و دامپروري مغان

شركت كشت و صنعت فعاليت خود را در مقياس 48400 هكتار از اراضي دشت مغان با عنوان كردن بهره گيري صحيح و مدار از اراضي قابل شرب دشت و نيز گسترش كشاورزي مكانيزه و همپا نمودن آن با صنايع وابسته از نيمه دوم سال 1351 آغاز نمود.

از طرف وزارت كشاورزي و منابع طبيعي پس از بررسيهاي مقدماتي اقدام به برنامه ريزي جامعي براي پاي گذاري يك مجتمع عظيم كشت و صنعت در مقياس ياد شده از اراضي منطقه شد و پس از آن بلافاصله برنامه گسترده مزبور زير عنوان «طرح كشت وصنعت و دامپروري مغان » به مرحله اجرا در آمد . به منظور اينكه طرح ياد شده قادر به تحقق كامل مسئوليتهاي و ظايف و اهداف محوله گردد در سال 1353 با تقديم لايحه اي به مجلسين شوراي ملي و سنا پيشنهاد بنيانگذاري شركتي به نام «شركت سهامي كشت و صنعت و دامپروري مغان» شد . لايحه مزبور در اسفند ماه 1353 به تصويب مجلسين رسيد و به دولت ابلاغ گرديد . سهامداران شركت ، وزارت كشاورزي و منابع طبيعي ، برنامه و بودجه ، صنايع و معادن و وزارت امور اقتصادي و دارايي بودند . سرمايه اوليه اين شركت 7 ميليارد ريال بوده و در 17 اسفند 1353 بنيانگذاري شده است .

اهداف اين شركت عبارت بود از :

-        گسترش و عمران اراضي كشاورزي

-         افزايش توليد پروتيئن حيواني

-         افزايش توليد ميوه

-         افزايش توليد شكر

-         كاهش اتكا به واردات فراورده هاي مزبور

-         ايجاد مشاغلي تازه و بهبود سطح زندگي در منطقه

مجتمع كشت و صنعت و دامپروري مغان در منتهي اليه شمال شرق آذربايجان قرار دارد . وسعت اين مجتمع در زمان تاسيس و مطابق طرح 48400 هكتار بود ولي در حال حاضر سند رسمي شركت براي 63000 هكتار مي باشد . در حال حاضرفعاليتهاي آن شامل زراعت، دامپروري، باغداري و صنايع وابسته ميباشد.

زراعتهاي اصلي مجتمع گندم، جو، يونجه ، چغندر قند، پنبه و ذرت بذري،
دانه اي و علوفه اي است .

پروار بندي گوسفند ، گوساله ، شتر و همچنين پرورش گاوهاي شيري ، توليد شير و نگهداري زنبور عسل از عمده فعاليتهاي دامپروري اين شركت است .

مجتمع داراي كارخانجات قند ، پروسس ميوه ، لبنيات ، سردخانه ، خوراك دام ، پروسس بذر و تصفيه پنبه مي باشد ، باغداري نيز از عمده فعاليتهاي ديگر اين مجتمع بوده كه در حدود 2500 هكتار از اراضي را زير گونه هاي مختلف سيب ، گلابي ، هلو ،‌شليل ، گيلاس ، آلبالو ،‌فندق ، انار و گردو برده است .

اين مجتمع آمادگي دارد تا فراروده هاي باغات خود را براي مصرف تازه كنسرو ، آب ميوه و ميوه خشك به بازارهاي داخلي و بين المللي عرضه نمايد . ناگفته نماند در شركت كشت و صنعت مغان حدود 100 كيلومتر راه ارتباطي وجود داشته و بيش از 5 هزار نفر در آن مشغول به كار مي باشند .

بهره برداري از اراضي دشت مغان در حالت فعلي بوسيله زارعين خصوصي و بخش دولتي (عمدتاً كشت و صنعت و دامپروري مغان ) صورت مي گيرد . مساحت اراضي زارعين بين 35-30 هزار هكتار و اراضي دولتي بيش از 63 هزار هكتار و محدوده قنات ، نهرها ، تاسيسات و كانالها 10 هزار هكتار است . شركت كشت و صنعت علاوه بر اراضي وسيع كشاورزي ، تاسيسات و كارخانجات بزرگي را نيز شامل مي شود كه اكثراً در دست اجار مي باشد . برآورد به هنگام سرمايه گذاري طرح كشت و صنعت و دامپروري مغان در سال 1357 حدود 38 ميليارد ريال و تا پايان سال 1359 كلاً مبلغ 38/22 ميليارد ريال از طرف سازامان برنامه و بودجه تامين و به هزينه رسيده اشت . به گفته دست اندركاران براي رفع نواقص و مسايل موجود در مجتمع كشت و صنعت مغان حدود 10تا 15 ميليارد تومان اعتبار لازم است . به گفته كارشناسان و دست اندر كاران مجموعه اي كه در حال حاضر تحت عنوان شركت كشت و صنعت و دامپروري مغان عمل مي كند در دنيا منحصر به فرد و بي نظير است ،‌به علت اينكه پيوستگي واحد هاي توليدي ، وسعت ، تعدد فعاليتها و مديريت واحد ، آن از كشت و صنعتهاي ديگر جهان متمايز مي كند . سالانه در اين شركت حدود 150 تا 250 ميليون متر مكعب مصرف مي شود و ارزش محصولات توليدي آن 2 ميليارد تومان در سال برآورد مي شود .