استانداردهای طراحی ویلاهای مسکونی
مقدمه
ویلا به ساختمانی گفته میشود که در تعریف امروزه از چهار طرف به بیرون نما داشته باشد و معمولا آن را در اطراف شهرها یا در ییلاق‌ها می‌سازند. البته در بعضی از کشورها قوانین ساخت و ساز به شهروندان اجازه ساخت ویلا در داخل شهر را می‌دهد و خانه‌های مسکونی به صورت ویلایی ساخته می‌شوند
ویلا در اصل به خانه اي ساخته شده در اطراف شهر گفته مي شود كه داراي معماري به سبك ايتاليايي است. ويلا ها عمدتا در زميني وسيع ساخته مي شوند و بناي آن بايد داراي جذابيت زيادي باشد و ترجيحا بناي ساختماني ويلا بايد با باغچه هاي سرسبز و چشم اندازهاي زيبا احاطه شده باشد.
تاریخچه ویلا:
ساخت ویلاها از جمهوری روم باستان شروع شد و در آن زمان ساختمان‌های ارزشمند افراد طبقه بالای اجتماع به صورت ویلا در محوطه‌ها یا باغ‌های وسیع ساخته می‌شدند که بعد از فروپاشی امپراتوری روم توسط کلسیا کاربریشان تغییر کرد و به صورت صومعه استفاده می‌شدند و در قرون وسطی بعد از تعمیر و تغییراتی دوباره به صورت ساختمان‌های اشرافی مورد استفاده قرار می‌گرفتند.
- تعریف ویلا در ایران:
در ایران در فرهنگ عامه معمولا به خانه‌هایی که نمای چهار طرف داشته باشند یا سقف شیب‌دار داشته باشند خانه‌های ویلایی گفته میشود و در شمال ایران به خاطر اقلیم مرطوب اکثر خانه‌ها به صورت ویلایی ساخته می‌شدند و با گسترش شهرها از تعداد ویلاها در مراکز شهرها کاسته شد ولی در حومه و شهرک‌های ویلاها به چشم می‌خورند
ویژگی های معماری ویلا
تمام ويلاها داراي مشخصه هاي متمايز در معماري بنا هستند. قابل توجه ترین مشخصه آن ها اين است كه در يك محوطه وسيع و باز ساخته ميشوند. همچنین بسیاری از ویلاها داراي يك برجك مركزي در بناي خود هستند كه از تمام قسمت هاي بنا بلندتر است و به عنوان نقطه کانونی بناي ويلا از آن نام برده مي شود. ویلا در قطعه بزرگی از زمین ساخته مي شود و اطراف آن مملو از درختان، مناظر زيبا، و آبنماهايي است كه در محوطه سازي ويلا طراحي و ساخته مي شوند. ناگفته نماندكه محوطه سازي و دكوراسيون خارجي ويلا از اهميت زيادي بر خوردار است و فضايي كه بناي ويلا را احاطه مي كند بايد داراي زيبايي و جذابيت هاي بصري زيادي باشد. ويلا ها اغلب داراي بام هاي شيرواني با پوششي سفالين هستند و در نماي آن از آجر و موزائيك براي زيبا سازي استفاده مي كنند.
سبك ویلا
سبك ويلاي شما را عناصر و المنت هاي استفاده شده در آن تعيين مي كنند. بنابراين مهم است از ابتداي ساخت ويلا بدانيد چه سبكي را براي ويلاي خود مي پسنديد. زيرا در اين صورت مي توانيد مصالح مناسب و لازم را راحت تر تشخيص دهيد و براي خريد آن اقدام كنيد. براي مثال ويلايي با سبك كلاسيك داراي نمايي آجرين و درها و كفپوشي چوبي است.- آب و هوا
آب و هوا و منطقه جغرافيايي كه ويلا در آن ساخته مي شود نقش مهمي در نوع مصالح مناسب براي ويلا و معماري دارد. براي مثال سقف شيرواني و عايق بندي بام بسيار قوي براي ويلاهايي كه در مناطق باراني ساخته مي شوند از جمله موارد حياتي و بسيار لازم است. هم چنين ويلاهايي كه در مناطق بادخيز ساخته مي شوند حتما بايد داراي بادگيرهاي قوي باشند تا صدمه نبينند.
توضیحاتی درباره طراحی ویلا
در طراحی ویلا ابتدا می بایست تمامی شرایط مکان ویلا همانند زاویه تابش آفتاب, جهت وزش باد, شرایط زمین, محدوده زمین, ویلا های همسایگان, و قوانین ساخت و ساز مورد بررسی قرار گیرند. سپس با بررسی دقیق تر زمین, فرآیند طراحی ویلا آغاز می شود. در این میان می توان طراحی حیاط ویلا و طراحی محوطه ویلا را نیز آغاز نمود. طراحی و ساخت ویلا در شمال کشور با توجه به شرایط اقلیمی خاص منطقه صورت می پذیرد, در واقع نوع معماری و دکوراسیون داخلی ویلا بر اساس موقعیت جغرافیایی تعیین خواهد شد.
در طراحی ویلای دوبلکس, دکوراسیون داخلی ویلا باید به گونه ای باشد تا علاوه بر راحتی, از فضای مازاد طبقات بهره کافی را برد. در واقع دکوراسیون داخلی ویلا نیاز به ذوق و سلیقه طراح معمار را خواهد داشت.
در طراحی ویلا باید تناسب بین فضاهای خارجی و دکوراسیون داخلی ویلا رعایت شود. مجموعه رنگ های به کار برده شده در طراحی ویلا می بایست یک تصویر به هم پیوسته را نمایش دهند. نمای ویلا باید ترکیبی از جزئیات طراحی ویلا, مصالح و متریال ها, مدل های متنوع درب و پنجره و دیگر اجزای تشکیل دهنده باشد تا طراحی آن را زیبا جلوه دهد.
فضای سبز, محوطه ویلا، استخر و در کل طراحی محوطه ویلا نقش بسیار مهمی در زیبایی و راحتی ویلا خواهد داشت. در طراحی ویلا استفاده بهینه از فضای خارجی همانند پارکینگ ها, باغ, فضای سبز و استخر نیز به اندازه ی فضاهای داخلی حائز اهمیت است.
نکاتی براح طراحی ویلا
این مطالبو در یکی از وبلاگ ها دیدم و جالب به نظرم اومد.
تقریبا همه مطالب درسته ولی اجباری به رعایت این قوانین نیست!
چون هر طرحی شرایط خاص خودشو داره.
ریز فضا ها و نکات طراحی ویلا:
جهت قرار گرفتن فضای داخلی پلان مسكونی :
فضاهای جنوبی ( خواب ـ غذاخوری ـ تراس ـ پذیرایی )- فضاهای مشرقی ( حمام ـ سالن ورزشی )
- فضاهای مغرب ( پاسیو ـ كتاب خانه ـ هال ـ اتاق بازی )
- فضاهای شمال غربی ( راه پله ـ انباری )
- فضاهای شمال شرقی ( آشپزخانه ـ توالت ـ گاراژ ـ ورودی )
- فضاهای جنوب شرقی ( خواب ـ اتاق بیمار )
- فضاهای جنوب غربی ( راه پله ـ انباری ـ راهرو )
نکات:
20 درصد اتاق بایستی از شیشه پوشیده شده باشد .
یکی از مهمترین عوامل طراحی نور میباشد و بهترین نور در جنوب بعد شمال و مشرق و بدترین نوع مغرب می باشد .
اندازه و ابعاد فضاها:
1- اتاق خواب والدین
2- اتاق خواب بچه ها
3- اتاق خواب مستخدم
4- حمام
5- توالت
6- آشپزخانه
اندازه و ابعاد درها:
1- در ورودی ساختمان
2- در ورودی اتاق خواب
3- در ورودی حمام و توالت
( ۵ × ۳.۵ )
( ۴×۳.۵ )
( ۴.۵ × ۴)
( ۲.۵ × ۲.۵ یا ۲.۵ × ۲)
( ۱.۵ × ۱.۵ یا ۱×۱.۵)
(۴.۵ ×۳.۵ یا ۳.۵×۲.۵)
( ۲.۸ × ۱.۲ )
( ۲× ۱ یا ۲.۲ × ۱.۵ )
( ۲×۱ یا ۲× ۰.۹ )
(OKB (cm
اتاق خواب 80 تا 70
- اتاق خواب مهمان 80 تا 70
- آشپزخانه 120 تا 80
- توالت و حمام 200 تا 180
جدول ابعاد نسبی فضاها در یک واحد مسكونی (مترمربع )
انواع طرح
كوچك
متوسط
بزرگ
حمام
۶
۸
۱۰
خواب
۱۴
۱۷
۱۹
آشپزخانه
۱۱
۱۳.۵
۱۶.۵
غذاخوری
۱۵.۵
۱۷.۵
۱۹.۵
پذیرایی
۲۰
۲۵
۳۰
عرصه بندی فضاها
مفهوم فضا
دو معنی عینی و ذهنی از فضا وجود دارد.
منظور از فضای عینی یا واقعی(Esapac réel)، محدوده جغرافیایی قابل مشاهده اي که انسان بر اساس شکل آن فضا درون آن به فعالیت می پردازد که به آن مکان نيز گفته می شود.
منظور از فضای ذهنی(Espace imaginaire)، روح و فرهنگی است که بر این فضای عینی قالب است و قابل مشاهده می باشد.
فرهنگ فضا یا محیطی فیزیکی است که در درون آن، ارزش ها، آداب و قوانین خاص آن موقعیت حاکم است.
خانه قلعه فرهنگي است که نه تنها اموال ما را از دسترس ديگران در امان نگه مي دارد بلکه چون لباس پوششي بر رفتارهاي ماست.
عرصه بندي
توجه به فرهنگ فضاها در درون خانواده ها از این نظر قابل اهمیت است که فرزندان در چنین فضاهایی رشد کرده و تا حدود زیادی محصول چگونگی فرهنگ آن فضاها خواهند بود. اصولا خانه هر فرد باید بهترین و آرامش‌بخش‌ترین فضای خصوصی او باشد تا در این محیط علاوه بر اینكه احساس آرامش روحی و روانی كند، به لحاظ جسمی نیز در شرایط مناسب و مساعدی به سر برد.
این نیاز در افراد گوناگون با سنین و توانایی‌های مختلف متفاوت است؛ به عنوان مثال به طور قطع نیازهای یك جوان با یك فرد سالمند تفاوت‌های بسیاری دارد .
يکي از مهمترين کارکردهاي خانه ايجاد «حريم خصوصي» است. ديوارهاي خانه، «ما» را از «ديگري» و «غريبه ها» جدا مي کند و مانع از ورود ديگري به حريم ما مي شود.
عرصه خصوصی (خانوادگی):
از مهمترین قسمتهای ساختمــــان مــــی باشد . فضــــایی است غیــــر رسمی و در صورت امکان بایــد در بهترین و مهمترین موقعیت طراحی مکان یابی شود. شامل فضای نشیمن و آشپزخانه میـباشد و در خانـــــه های بزرگتر , صبحــانه خوری نیز به ایـن مجموعه اضــافه میشود . این عرصه رو به آفتاب و فضای حیاط میباشد . در صــورت امکـــــان دسترسی مستقیم به حیاط و بالــکن طراحی میشود . همچنین فضاهایی چون اتاق خواب ، آشپزخانه ، سرويس خصوصی ، نشينمن و کتابخانه نیز در این دسته قرار میگیرند.
فضاهای عمومی :
حياط ، سرويس بهداشتي ، پذيرايي
فضاهای نيمه خصوصی:
ناهارخوري
عرصه خدماتی و پشتیبانی:
راحتی آسایش زندگی در یک خانه بستگی به پیش بینی و طراحی ع
- تعریف فضاها بر اساس سلسله مراتب
ورودي خانه
ورودي رابط بين فضاي خارج و داخل خانه است و اولين فضايي كه در بدو ورود به هر خانه اي ديده مي شود .
طبق نخستين و ساده ترين اصول معماري براي طراحي و تقسيم بندي فضاي خانه، ورودي بايد فضايي كاملاً تفكيك شده باش