مقدمه:
يكی از حساس ترين تصميماتی كه طراح سازه بايستیمدنظرقراردهد، انتخاب نوع مصالح مصرفی در سازه
میباشد .اين تصميم دربسياري ازاوقات تابع نوع سازه، مسايل مالی وهمچنين تجربهومهارت طراح است .هدف
اصلی دنبال شده در طراحی بدست آوردن ساز هاي اقتصادي و در عين حال با عملكرد مطلوب می باشد. بتن و
فوالدمصالحی هستند كهبه صورت گستردهدر ساخت و سازها مورداستفاده قرارمی گيرد .مزاياي هردومصالح
امروزه به خوبی شناخته شده است .بتن مصالحی با سختی باال، ارزان قيمت )نسبت به سايرمصالح(ومقاومت قابل
توجه در برابر آتش سوزي و ضمنا فوالد مصالحی با شكل پذيري و مقاومت باال و وزن كم است .با اين وجود
استفاده از فوالد تنها در ساختن ستون ها بخصوص در سازه هاي بلند، غير اقتصادي می باشد.همچنين سازه هاي
بلند با ستون هاي فوالدي معموال داراي تغيير شكل هاي جانبی نسبتا بزرگ بودهودرمقابل آتش سوزي مقاومت
پايينی دارند .همچنين استفادهازبتن تنهادر ستون هاي ساختمان هاي بلند،در طبقاتپائين فضاي بيشتري را اشغال
نمودهوداراي وزن نسبتا بيشتري است وبعلت تردو شكننده بودن بتن، سازه حاصل داراي شكل پذيري كمتري
بوده و در بارهاي لرزه اي افت مقاومت در سازه بوجود خواهد آمد .تركيب هوشمندانه اين دو مصالح، يك
سيستم موثرو كاراترازاستفاده مجزا از آن ها را نتيجه می دهد.
اين سيستم را با عباراتی چون سيستم مركب و يا دوگانه معرفی می كنند. امروزه سيستم هاي مركب به
صورت موفقيت آميزي در ستون ها، تيرها و دالهاي با دهانه هاي متوسط و بزرگ در ساختمان ها و همچنين در
پايهوتيرهاي پلها مورد استفاده قرار می گيرند. استفاده از ستون هاي مركب بعلت همكاري توام ومناسب بتن و
فوالددربسياري از سيستم هاي سازه اي در سرتاسر جهان در حال افزايش است .ستون هاي مركب نه تنها مزاياي
بسياري در ساخت )بخصوص سرعت و اقتصاد(دارند بلكهباعث بهبود قابل توجهی در خواص مكانيكی اعضاي
سازه اي درمقايسه با اعضاي بتن مسلح وفوالدي تنها می شوند. ستون هاي مركب اگر جزئی از سيستم سازه اي
مختلط باشند، مزاياي ديگري نيزمی توان ازآن ها انتظارداشت. بعنوان مثال اگراتصال مناسبی بين ستون و سيستم
سقف )تير و دال( برقرار باشد، اين اتصال مقاومت باالتر و رفتار بهتري از خود نشان می دهد كه در نتيجه باعث
افزايش طاقت 4 و ايجاد قيد اضافی خواهد شد .يكی از پيچيدگی هاي اجرايی در اين ستون ها هماهنگی بين
عوامل اجرايی بتن و فوالد و نحوه اتصال تير به ستون است اما مزاياي باالي اين نوع ستون ها )سرعت ساخت،
عدم نياز به قالب، كاهش بارهاي روي فونداسيون، افزايش فضاي مفيد و كاهش هزينه هاي ساخت ونگهداري(
باعث طراحی واجراي روز افزون آن ها می باشد.